W zimnym klimacie zaszła ewolucja społeczna zwierząt

Długotrwała adaptacja gatunków do życia w ekstremalnie zimnym klimacie doprowadziła do wyewoluowania zachowań społecznych, w tym – matczynej opieki nad potomstwem i zdolności do formowania dużych, hierarchicznych społeczności – informuje czasopismo „Science”.

Życie w zimnym klimacie

.Autorami badania są naukowcy z Northwest University w Chinach, University of Bristol w Wlk. Brytanii i University of Western Australia. Zbadali oni, w jaki sposób tzw. małpy Starego Świata, czyli inaczej koczkodanowce lub małpy wąskonose zwierzokształtne, żyjące w rozmaitych strefach klimatycznych – od tropikalnych lasów po zaśnieżone góry – przystosowywały się do różnych warunków i jak wpłynęło to na ich organizację społeczną.

Skupiono się właśnie na tych zwierzętach, ponieważ można wśród nich wyodrębnić cztery różne typy organizacji społecznej, co stanowi dobry model do badania mechanizmów związanych z ewolucją społeczną.

Badacze jednocześnie analizowali i zestawiali ze sobą dane ekologiczne, geologiczne, kopalne, behawioralne i genomiczne. Dzięki temu odkryli, że naczelne zamieszkujące chłodniejsze środowiska mają tendencję do życia w większych i bardziej złożonych grupach.

Zidentyfikowali także przyczynę takiego stanu rzeczy: okresy zlodowacenia w ciągu ostatnich 6 milionów lat sprzyjały selekcji genów zaangażowanych w metabolizm energetyczny związany z zimnem i w regulację neurohormonalną. Dlatego małpy żyjące w ekstremalnie zimnych miejscach rozwinęły bardziej wydajne szlaki hormonalne związane z dopaminą i oksytocyną, które są zaangażowane z matczyną opiekę nad potomstwem. Doprowadziło to do wydłużenia okresu karmienia piersią oraz ogólnego wzrostu przeżywalności niemowląt. Dzięki temu zaszła ewolucja społeczna zwierząt.

Ewolucja społeczna zwierząt

.Poza tym te same zmiany te wzmocniły również relacje między osobnikami, zwiększyły tolerancję pomiędzy samcami i umożliwiły ewolucję społeczności od małych grup składających się z jednego samca i wielu samic do dużych, złożonych społeczeństw.

„Nasze badanie jako pierwsze na świecie zidentyfikowało genetycznie regulowaną adaptację powiązaną z ewolucją systemów społecznych u naczelnych – podkreśla jeden ze współautorów publikacji dr Kit Opie z Wydziału Antropologii i Archeologii Uniwersytetu w Bristolu. – Daje to zupełnie nowy pogląd na mechanizmy leżące u podstaw ewolucji behawioralnej naczelnych i może być wykorzystane do lepszego zrozumienia społecznych zmian ewolucyjnych także u ludzi”.

„Zmiany klimatu stają się niezwykle ważnym czynnikiem wpływającym na żyjące obecnie zwierzęta. Dlatego mamy nadzieję, że nasze badanie uświadomi potrzebę bacznego obserwowania, czy i jak wpływają na dalszą ich ewolucję społeczną” – mówi kolejny współautor dr Cyril Grueter.

„Odkrycie, że złożone społeczeństwa wielopoziomowe mają korzenie sięgające wydarzeń klimatycznych z bardzo odległej przeszłości, ma również implikacje dla rekonstrukcji ludzkiego systemu społecznego, który jest niezwykle złożony i wielopoziomowy” – podsumowuje.

Teoria ewolucji

Absolwentka Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego, Sylwia BORSKA, na łamach „Wszystko co Najważniejsze” twierdzi, że: „Dowodów na istnienie ewolucji jest bardzo wiele. Dostarczają ich dziedziny nauki takie jak paleontologia, filogenetyka, ewolucyjna biologia rozwoju czy genetyka. Większość ludzi kojarzy ewolucję z procesem bardzo powolnym, co jednocześnie powoduje błędne przeświadczenie, że hipotez ewolucyjnych nie da się zbadać eksperymentalnie”.

„Tymczasem można podać liczne przykłady ewolucji dokonującej się niejako na naszych oczach. Rozglądając się uważnie wokół siebie, możemy zaobserwować bioróżnorodność otaczającej przyrody, zarówno gatunków jak i całych ekosystemów. Bez trudu możemy odnaleźć gatunki mające organy szczątkowe jak np. zredukowane skrzydła u ptaków zwanych „nielotami”. Niektóre z tych adaptacji są bardzo „młode”. Przykładem są papugi kakapo. Jak napisał D. Adams w książce „Ostatnia okazja by ujrzeć”: „(…) biedny kakapo nie tylko zapomniał jak się lata, ale zapomniał również o tym, że zapomniał”. Ptak ten od czasu do czasu nadal uparcie próbuje wznosić się w powietrze lecz za każdym razem spada jak kamień w dół” – pisze Sylwia BORSKA w tekście „Rewolucje dzięki ewolucji„.