Wszystkie nowotwory skóry wzmacnia promieniowanie słoneczne

Po wakacyjnych wyjazdach należy dokładnie przyjrzeć się swojej skórze i zwrócić uwagę na znamiona, zarówno nowe, jak i wcześniej istniejące – zalecił lekarz kierujący oddziałem chirurgii onkologicznej w Zagłębiowskim Centrum Onkologii w Dąbrowie Górniczej dr Janusz Sznajder. Dodał, że może to uratować życie, któremu zagrażają nowotwory.

Nowotwory dotykają nawet 50 tysięcy osób rocznie

.”Należy zwrócić uwagę na te znamiona, które już mieliśmy, jak i te, które dopiero się pojawiły. Taka czujność może uratować życie” – podkreślił dr Sznajder.

Jak wyjaśnił, praktycznie wszystkie nowotwory skóry rozwijają się przy udziale promieniowania słonecznego. Dodał także, że lekarze obserwują bardzo szybki przyrost zachorowań na czerniaka, związanych z dużą ekspozycją ciała na promienie słoneczne.

„Po przyjeździe z wakacji należy obejrzeć wszystkie znamiona, które pojawiły się na nowo, i zwrócić uwagę na te znamiona, które już mieliśmy, ale które zmieniły swoją barwę, kształt lub wypukłość” – zalecił dr Sznajder.

W przypadku stwierdzenia takich zmian, powinniśmy zgłosić się do dermatologa lub chirurga onkologicznego w celach konsultacji. Znamię poddawane jest badaniu histopatologicznemu i na tej podstawie określany jest rodzaj znamienia. Następnie lekarz decyduje o możliwości jego usunięcia.

„W zależności od stopnia zaawansowania choroby, leczenie jest różnorakie. U niektórych pacjentów wystarczy samo wycięcie zmiany skórnej. Inni muszą mieć przeprowadzone wycięcie zmiany skórnej z następującą później radykalizacją i biopsją węzła wartowniczego” – wyjaśnił chirurg.

Istnieje również część pacjentów, która wymaga w późniejszym okresie chemio- lub immunoterapii. Lekarz zaznaczył jednak, że w tym momencie leczenie systemowe czerniaka jest coraz bardziej nowoczesne i dynamiczne. Na rynku pojawiają się także lepsze leki, które przynoszą coraz lepsze efekty.

„Mamy dziś nowoczesne metody walki z czerniakiem, ale nie powinno nas to zwalniać z tego, aby dbać o skórę, zgłaszać się do lekarza, gdy zauważymy coś niepokojącego i jak najszybciej wdrożyć odpowiednie działania” – podsumował specjalista.

Czerniak to nowotwór złośliwy skóry. Wywodzi się z melanocytów – komórek wytwarzających barwnik nazwany melaniną. Melanina sprawia, że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem np. w wyniku ekspozycji na promieniowanie słoneczne.

Według szacunkowych danych, na nowotwory skóry zapada rocznie w Polsce od 40 do nawet 50 tysięcy osób. 

Zdrowie jest najważniejsze

.Prof. Piotr CZAUDERNA, lekarz, chirurg dziecięcy, profesor nauk medycznych pisze na łamach Wszystko co Najważniejsze, że w 2020 roku na całym świecie zdiagnozowano ponad 19 milionów nowych przypadków nowotworów (w tym w Polsce ok. 170 000), a 10 milionów ludzi z tego powodu zmarło. Oczekuje się, według Global Cancer Observatory, że do 2040 roku obciążenie to wzrośnie do około 30 milionów nowych przypadków raka rocznie i 16 milionów zgonów, a nowotwory staną się główną przyczyną śmierci. Tymczasem wiele zachorowań na nowotwory można przypisać potencjalnie modyfikowalnym czynnikom ryzyka. Znajomość tego faktu jest absolutnie kluczowa dla rozwoju skutecznych strategii zapobiegania chorobom nowotworowym.

Korzystając z szacunków dotyczących zachorowalności na raka, śmiertelności i danych dotyczących czynników ryzyka z 204 krajów oraz obejmujących czynniki ryzyka, od palenia tytoniu do narażenia na działanie czynników rakotwórczych w miejscu pracy, autorzy stwierdzili, że 4,45 miliona zgonów wynika z wystąpienia wymienionych czynników ryzyka. Stanowi to ogółem aż 44,4 proc. zgonów z powodu nowotworów. Jednocześnie skutkowało to utratą 105 milionów lat życia skorelowanych z niepełnosprawnością. Dane te są alarmujące.

„Palenie tytoniu odpowiadało za 36,3 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 12,3 proc. u kobiet, spożywanie alkoholu – za 6,9 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 2,3 proc. u kobiet. Z kolei otyłość (stwierdzana w oparciu o wysoki wskaźnik Body Mass Index – BMI) odpowiadała za 4,2 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 5,2 proc. u kobiet. Odkryto również bardzo niepokojący, ponad 20-procentowy wzrost zgonów z powodu nowotworów w latach 2010–2019, który można przypisać powyższym możliwym do uniknięcia przyczynom. Zauważono także, że czynniki ryzyka metabolicznego odgrywały rosnącą rolę. Rośnie też liczba nowotworów związana z czynnikami dietetycznymi i hormonalnymi, w tym zwłaszcza nowotworów piersi i prostaty” – opisuje.

Co istotne, wszystkie wymienione wyżej czynniki można kontrolować czy też ograniczać za pomocą stosunkowo prostych interwencji. Ich szkodliwy wpływ jest zresztą znany już od dziesięcioleci. Dlatego tak ważna jest profilaktyka zdrowotna. Można w jej obrębie wyróżnić kilka typów:

– profilaktykę wczesną, polegającą na kształtowaniu prawidłowych wzorców zdrowotnych w oparciu o odpowiednią edukację, w tym również szczepienia ochronne,

– profilaktykę zdrowotną pierwotną, polegającą na kontrolowaniu czynników ryzyka oraz identyfikacji osób, które znajdują się w grupie ryzyka,

– profilaktykę wtórną, skierowaną do osób znajdujących się w grupie ryzyka i nakierowaną na wczesne wykrycie choroby, a tym samym jak najszybsze wdrożenie leczenia,

– profilaktykę III fazy, skierowaną do osób chorych, mającą na celu zminimalizowanie skutków choroby i zapobieganie powikłaniom.

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB