Wystawa „Sztuka naiwna i ludowa. W kręgu tradycji" - program

Ponad sto prac takich autorów jak Maria Korsak, Nikifor Krynicki, Erwin Sówka, Adam Zygadło jest wystawianych w Galerii DESA Unicum. Płótna, rysunki, rzeźby po zakończeniu ekspozycji „Sztuka naiwna i ludowa. W kręgu tradycji” będą licytowane na aukcji, którą zaplanowano na 11 marca.

Nikifor na wystawie „Sztuka naiwna i ludowa. W kręgu tradycji”

.Jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci polskiej sztuki naiwnej jest „Krynicki Matejko” Epifaniusz Drowniak, znany jako Nikifor (1895-1968). Tworzył przede wszystkim bajecznie kolorowe obrazy małych formatów. Początkowe szkice artysty amatora powstawały na przypadkowych fragmentach zdobytego papieru: zużytych zeszytach, kartonikach i opakowaniach. Na wystawie w DESA Unicum znalazło się dziesięć prac Nikifora, ilustrujących zarówno architekturę, domy, uliczki i place w Krynicy, jak i przedstawienia świętych.

Tym, czym była Krynica dla Nikifora, tym był Śląsk dla Erwina Sówki (1936-2021). Artysta amator był członkiem tzw. Grupy Janowskiej. Pochodził z górniczej rodziny i już w wieku 16 lat podjął pracę w kopalni „Wieczorek”. Kilka lat po rozpoczęciu pracy w kopalni Sówka wstąpił do koła plastyków amatorów w domu kultury działającym przy kopalni, gdzie poznał Teofila Ociepkę. Od tego momentu malarstwo stało się jego nieodłączną częścią życia.

„Erwina Sówkę jako artystę odkrył i docenił Ludwig Zimmerer, niemiecki kolekcjoner sztuki ludowej, który kupował dzieła Sówki bezpośrednio do swojej kolekcji” – zaznaczono w katalogu towarzyszącym wystawie.

Obrazy Sówki często przedstawiają śląskie krajobrazy przemysłowe, takie jak kopalnie i osiedla robotnicze, w połączeniu z motywami religijnymi i mistycznymi, odwołującymi się do ezoteryki, okultyzmu, Starożytnego Wschodu. Charakterystycznym elementem jego prac są również akty kobiece, które artysta uważał za symbol piękna i boskości. W 1999 roku Telewizja Polska wyprodukowała film dokumentalny „Światy Erwina Sówki” poświęcony jego życiu i twórczości. Twórczość Sówki jest ważnym elementem dziedzictwa kulturowego Śląska.

Z robotniczej rodziny pochodził rzeźbiarz Adam Zegadło (1910-1989); jego dziadek pracował w suchedniowskich kopalniach rudy żelaza, a ojciec był rolnikiem. Adam zaczął pracować w wieku 13 lat; był zatrudniony w fabryce maszyn rolniczych w Suchedniowie. Po II wojnie światowej sytuacja finansowa rodziny się mocno pogorszyła i Zegadło nie był w stanie jej utrzymać tylko z gospodarstwa rolnego; zajął się dodatkowo rzemiosłem: wyrabiał meble, sprzęty rolnicze i gospodarcze, ale też proste zabawki – koniki na biegunach, karuzele, figurki. One dały początek rzeźbiarstwu Zegadły.

Początki kariery rzeźbiarskiej Zegadły to lata 60. XX wieku. Pierwsze rzeźby zostały kupione do zbiorów Muzeum Świętokrzyskiego w Kielcach i w 1964 roku pokazano je na wystawie współczesnej sztuki ludowej. Rok później rzeźby Zegadły zostały zaprezentowane w warszawskiej Zachęcie na wystawie „Inni”, która przyniosła artyście dużą rozpoznawalność. Jego prace były pokazywane m.in. w dzisiejszej Słowacji, Niemczech, Szwecji, Włoszech, Szwajcarii, Finlandii. Artysta był związany z Desą oraz Cepelią, przez co jego wystawy zagraniczne były możliwe.

„Prace Adama Zegadły charakteryzują się bogatą tematyką, inspiracjami lokalnymi legendami i historiami, użyciem szerokiej, mocno kontrastowej palety barw, niekonwencjonalnymi formami oraz precyzją wykonania” – charakteryzują organizatorzy wystawy w DESA Unicum. Sztuka naiwna to wyjątkowo pojemne pojęcie twórczości, która nie mieści się w głównych nurtach. „Subiektywna perspektywa, skupienie na detalach, nawiązania do symboliki to tylko kilka cech, które opisują prace artystów bez formalnego wykształcenia artystycznego. Ich twórczość często ilustruje sceny z życia codziennego. Umożliwia również bliższe poznanie sposobu widzenia rzeczywistości przez wrażliwych twórców amatorów” – zaznaczono w katalogu wystawy. Wystawa „Sztuka naiwna i ludowa. W kręgu tradycji” w DESA Unicum trwa do dnia aukcji, czyli 11 marca.

Newsletter KULTURA NAJWAŻNIEJSZA

.”Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.

Sztuka wyraża nasze estetyczne potrzeby. Prowokuje do myślenia, pobudza kreatywność, wyzwala emocje. Pozwala poczuć się wyjątkowo, a co najważniejsze, wzbogaca nas samych. Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.

Przedstawiamy premiery kinowe, a także filmy dostępne na platformach streamingowych dla tych, którzy wolą rozkoszować się kulturą w domowym zaciszu. Przypominamy o klasykach, wracamy do pozycji, które zdobyły największe nagrody filmowe i wywarły wpływ na pokolenia oraz do których nawiązuje współczesna kinematografia – i nie tylko.

Nie zapominamy również o koncertach czy płytach. Muzyka pełni tu ważną rolę. Dzięki „Kulturze Najważniejszej” nie ominie Państwa absolutnie żadne wartościowe wydarzenie. 

Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, bezpłatnego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB