Zasady ochrony przed słońcem przypomina GIS

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) zwrócił uwagę, że nadmiar promieniowania słonecznego może być szkodliwy. Zaapelował o regularne stosowanie kremów z filtrem i unikania przebywania na bezpośrednim słońcu.

Co trzeba wiedzieć o promieniach słonecznych

.”Odpowiednia dawka promieni słonecznych jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Słońce ma wpływ na poprawę nastroju i syntezę witaminy D, odpowiedzialnej za właściwą gospodarkę wapniową organizmu” – zaznaczył GIS.

Jednocześnie, jak podkreślił, w nadmiarze słońce może prowadzić do poparzeń skóry, „uczulenia na słońce”, powstawania przebarwień, szybszego starzenia się skóry, a nawet do zmian nowotworowych.

Całkowita ochrona przed promieniowaniem nie jest możliwa – pewna ilość promieni UV zawsze dociera do powierzchni skóry. Najbardziej narażonymi na promieniowanie UV częściami ciała są uszy, twarz i skóra głowy, kark, plecy i dekolt, jak również podbicia stóp.

GIS zwrócił uwagę na kilka kwestii, o których należy pamiętać podczas upałów. Jak wyjaśnił, niektóre lekarstwa mogą zwiększać wrażliwość na promieniowanie UV.

GIS ostrzega przed promieniowaniem słonecznym

.Ważne jest dobranie odpowiednich kosmetyków promieniochronnych. Przy wyborze należy zwracać uwagę m.in. na jego współczynnik ochrony. Sam kosmetyk powinno się nakładać w dużej ilości, na całą powierzchnię skóry. Kosmetyk powinno się nakładać na skórę odpowiednio wcześniej – najlepiej przed wyjściem na słońce. Ponadto, trzeba pamiętać o ponownej aplikacji preparatu przeciwsłonecznego – w trakcie pływania, wycierania ciała czy przy spoceniu się warstwa preparatu traci częściowo właściwości ochronne.

„Krem z filtrem nie chroni organizmu przed przegrzaniem i udarem cieplnym” – przypomina jednak GIS. Udar cieplny to sytuacja, w której temperatura ciała staje się tak wysoka, że organizm nie jest w stanie samodzielnie jej obniżyć. Objawem udaru cieplnego są: wysoka temperatura ciała, ból i zawroty głowy, nudności i wymioty, zaburzenia świadomości, zaburzenia widzenia, szybkie bicie serca, krótki oddech, skurcze mięśni, utrata przytomności.

Aby chronić organizm w gorące, słoneczne dni należy nosić jasne, przewiewne ubrania wykonane z naturalnych tkanin; nosić odpowiednie nakrycie głowy oraz okulary przeciwsłoneczne z filtrem; unikać opalania się w godzinach 11.00-15.00; regularnie stosować krem z filtrem UV; pić dużo wody, najlepiej niegazowanej; unikać alkoholu, który odwadnia organizm.

„Niemowlęta i małe dzieci nie powinny w ogóle przebywać bezpośrednio na słońcu” – dodał GIS.

W ciele dorosłego człowieka woda stanowi około 65 proc. masy i odsetek ten maleje wraz z wiekiem. Zgodnie z normami żywienia wystarczające spożycie wody, pochodzącej z napojów i produktów spożywczych u dzieci i młodzieży (w zależności od wieku i płci) wynosi między 1,25 a 2,5 l natomiast u dorosłego, zdrowego człowieka – między 2 a 2,5 l. Dużo wody zawierają również owoce sezonowe. Dlatego spożywanie ich pozwala na dodatkowe dostarczanie wody do organizmu.

Zdrowie należy doceniać i chronić

.”W 2020 roku na całym świecie zdiagnozowano ponad 19 milionów nowych przypadków nowotworów (w tym w Polsce ok. 170 000), a 10 milionów ludzi z tego powodu zmarło. Oczekuje się, według Global Cancer Observatory, że do 2040 roku obciążenie to wzrośnie do około 30 milionów nowych przypadków raka rocznie i 16 milionów zgonów, a nowotwory staną się główną przyczyną śmierci. Tymczasem wiele zachorowań na nowotwory można przypisać potencjalnie modyfikowalnym czynnikom ryzyka. Znajomość tego faktu jest absolutnie kluczowa dla rozwoju skutecznych strategii zapobiegania chorobom nowotworowym” – pisze na łamach Wszystko co Najważniejsze prof. Piotr CZAUDERNA, lekarz, chirurg dziecięcy, profesor nauk medycznych.

Korzystając z szacunków dotyczących zachorowalności na raka, śmiertelności i danych dotyczących czynników ryzyka z 204 krajów oraz obejmujących czynniki ryzyka, od palenia tytoniu do narażenia na działanie czynników rakotwórczych w miejscu pracy, autorzy stwierdzili, że 4,45 miliona zgonów wynika z wystąpienia wymienionych czynników ryzyka. Stanowi to ogółem aż 44,4 proc. zgonów z powodu nowotworów. Jednocześnie skutkowało to utratą 105 milionów lat życia skorelowanych z niepełnosprawnością. Dane te są alarmujące.

Palenie tytoniu odpowiadało za 36,3 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 12,3 proc. u kobiet, spożywanie alkoholu – za 6,9 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 2,3 proc. u kobiet. Z kolei otyłość (stwierdzana w oparciu o wysoki wskaźnik Body Mass Index – BMI) odpowiadała za 4,2 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 5,2 proc. u kobiet. Odkryto również bardzo niepokojący, ponad 20-procentowy wzrost zgonów z powodu nowotworów w latach 2010–2019, który można przypisać powyższym możliwym do uniknięcia przyczynom. Zauważono także, że czynniki ryzyka metabolicznego odgrywały rosnącą rolę. Rośnie też liczba nowotworów związana z czynnikami dietetycznymi i hormonalnymi, w tym zwłaszcza nowotworów piersi i prostaty.

Co istotne, wszystkie wymienione wyżej czynniki można kontrolować czy też ograniczać za pomocą stosunkowo prostych interwencji. Ich szkodliwy wpływ jest zresztą znany już od dziesięcioleci. Dlatego tak ważna jest profilaktyka zdrowotna. Można w jej obrębie wyróżnić kilka typów:

– profilaktykę wczesną, polegającą na kształtowaniu prawidłowych wzorców zdrowotnych w oparciu o odpowiednią edukację, w tym również szczepienia ochronne,

– profilaktykę zdrowotną pierwotną, polegającą na kontrolowaniu czynników ryzyka oraz identyfikacji osób, które znajdują się w grupie ryzyka,

– profilaktykę wtórną, skierowaną do osób znajdujących się w grupie ryzyka i nakierowaną na wczesne wykrycie choroby, a tym samym jak najszybsze wdrożenie leczenia,

– profilaktykę III fazy, skierowaną do osób chorych, mającą na celu zminimalizowanie skutków choroby i zapobieganie powikłaniom.

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB