Wrocław

Wrocław, mój Wrocław – metropolia kulturalna, Europejska Stolica Kultury 2016, wraz z jej świeżymi nabytkami architektonicznymi, takimi jak ostatnio wrocławski Dom Literatury, a wcześniej Forum Muzyki, to dla mnie przede wszystkim poeci, związani z tym miastem o niezwykłej historii i współczesności.

Czechofilia wrocławian z początków listopada 1989 r. nie była przypadkiem ani zbiegiem okoliczności. Była naturalną konsekwencją, a jednocześnie manifestacją prawdziwej więzi zbudowanej przez kilkanaście lat nieformalnych opozycyjnych relacji polsko-czechosłowackich.

Warto zatrzymać w pamięci trzy wydarzenia Europejskiej Stolicy Kultury, których skala znacznie przewyższała wszystkie znane mi dotychczas zrealizowane we Wrocławiu projekty.

Z jednej strony internet daje wolność i dostęp do kultury, z drugiej zaś stwarza zagrożenia, budując dualistyczny świat dobra i zła, jak w inkwizycyjnych modelach rzeczywistości. Gdzie tak naprawdę ma być przestrzeń otwartości i różnorodności jako wspólna wartość, skoro istotą jest zabijanie odmiennej wspólnoty w imię panowania tylko jednej, własnej, plemiennej?

Trzy piękne karty z historii Wrocławia jako akademickiego ośrodka zostały zapisane w czasach, gdy Europę ogarnęła pożoga pierwszej wojny światowej. To znakomite świadectwo poszukiwania prawdy i wiedzy, wcielania w życie wartości konstytuujących to, co najbardziej ludzkie, w świecie po raz pierwszy na taką skalę zagrożonym dehumanizacją i zbrodnią. To znaki nadziei na całe stulecia.

Na moim Instagramie zrujnowane budynki o zapuszczonej elewacji, ale ze śladami dawnej świetności, sąsiadują z turystyczną klasyką. Kocham stare, poniemieckie kamienice, ale równie dużą sympatię mam dla Ostrowa Tumskiego. Ostrów lubię za jedyne w swoim rodzaju światło lamp gazowych, za pana latarnika, na którego można się tam natknąć, za wspaniałe widoki z katedralnej wieży.

Na naszej wystawie spotkają się Polacy i Niemcy Polacy z Kresów z tymi z Mazowsza, Wielkopolski i innych regionów. Doświadczymy spotkania tradycji i zwyczajów rodzinnych, spotkania przedmiotów, spotkania biskupów polskich i biskupów niemieckich w 1965 r., nawet spotkania „obywatel-władza”.

Kierunek strategiczny to rozwijanie kreatywności, myślenia uczniów, a nie zamykanie ich w ciasnych ramach rozwiązywania testów. Jeżeli chcemy mieć elitę, która będzie rozumiała polskość, dźwignie nas jako naród i poprowadzi, zapewniając pomyślność, to musi być solidnie wykształcona.

Dziś, gdy debatę publiczną opanowała dyktatura błahostek, stopniowo kurczy się grono odbiorców ambitnej publicystyki, a ci, którzy szukają poważnych tekstów, coraz trudniej je znajdują, Salon Profesora Dudka może być ważnym punktem odniesienia i stanowić wzór dla innych ośrodków.

Solidarność Walcząca, przez lata marginalizowana i wypierana ze społecznej świadomości, doczekała się stosunkowo niedawno opracowań przywracających organizacji założonej przez Kornela Morawieckiego należne miejsce w zbiorowej pamięci. Wciąż jednak wielu bohaterów SW, poza kręgiem bliskich znajomych, jest nieznanych, a ich wkład w walkę o wolną Polskę — zapomniany, mimo że marzeniu o niepodległości podporządkowali swoje życie i dla ojczyzny gotowi byli poświęcić wolność osobistą, zdrowie, a nawet przelać krew. Wielu z nich odeszło już do wieczności. To im szczególnie należy się…

O Polsce w strefie zgniotu, rosnących Chinach, zagubionej Europie, upadającej Rosji, Ameryce Trumpa, nierównościach i buncie mas, polskiej “transformacji przez kolonizację”, szansach Mateusza Morawieckiego i “reformatorów”.

Jeżeli szukamy jednak momentu, w którym mieszkańcy Wrocławia pokazali w pełni swoją siłę, jedność i determinację, to był to niewątpliwie 31 sierpnia 1982 r. — dzień, który od pewnego czasu nazywamy „bitwą wrocławską”.

Ratowanie zabytków to niestety często donkiszoteria, działania wielokrotnie skazane tylko dlatego na porażkę, gdyż ich przeciwnikiem jest nieubłagany czas. To my – w swej ludzkiej pysze – uważamy, że jesteśmy w stanie z nim zwyciężyć lub go przechytrzyć.

Absurdy podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej, biurokracja i niedostatek czasu, niedofinansowane i znikające oddziały. Służba zdrowia w Polsce. Debata we Wrocławiu.

Cele programu „Zielona Dolina Żywności i Zdrowia” są zbieżne z priorytetami Strategii Rozwoju Kraju 2020. Inicjatywa, która zrodziła się na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu, wpisuje się w Strategię Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do roku 2020 i aktualny program rządu, zwany planem Morawieckiego.

Duszpasterstwo akademickie jest prowadzone jakby na dworcu, w ciągłym ruchu, albo jak na moście. Trzeba pilnować, by jedni zeszli z mostu po to, by inni mogli wejść. Pamięć jest tam bardzo krótka, a pokolenia zmieniają się co trzy lata. By zatrzymać pewien dorobek, wypracować metody działania, potrzeba ciągłości.

Pop-art, abstrakcyjny ekspresjonizm, fotorealizm, surrealizm, minimalizm, malarstwo inspirowane muzyką, rzeźba społeczna Josepha Beuysa czy prace, które opowiadają o swoim powstaniu, jak w twórczości Zbigniewa Rogalskiego.

Wrocławskie chóry akademickie od wielu lat współpracują ze sobą, tworząc zupełnie nową jakość w krajobrazie muzycznym miasta. Ta jakość to nie tylko wysoki poziom artystyczny, ale przede wszystkim dialog i integracja.

W 2012 r. podróż Kolejami Dolnośląskimi wybrało 1 800 000 pasażerów. W 2013 r. 2 400 000. W 2014 r. 3 600 000 – skokowy wzrost. W 2015 r. było to już 5 200 000! Transport kolejowy to przyszłość, nie mam co do tego najmniejszej wątpliwości. I to nie tylko na obszarze Wrocławia, Dolnego Śląska, ale i całej Polski.

Współpraca środowisk akademickich wrocławskich uczelni mogłaby dać miastu perspektywy rozwojowe. Potrzebna jest jednak konsolidacja, integrowanie zasobów i stanowcze odrzucenie interesów partykularnych. Siła egoizmów dała o sobie znać podczas starań o ulokowanie nad Odrą Europejskiego Instytutu Technologicznego. W przyszłości zyski utracone z powodu braku kooperacji będą jeszcze większe.