Już wiadomo jak ustrzec się przed rakiem skóry

Witamina B3 może być prostym, dostępnym bez recepty sposobem na ograniczenie ryzyka rozwoju raka skóry – informuje czasopismo „JAMA Dermatology”.

Osoby przyjmujące niacynamid rzadziej zapadały na kolejne nowotwory skóry

.Duże badanie przeprowadzone w amerykańskim Departamencie ds. Weteranów oraz Vanderbilt University Medical Center potwierdziło, że niacynamid, czyli pochodna witaminy B3, może skutecznie wspomagać ochronę przed rakiem skóry. U osób przyjmujących ten związek odnotowano wyraźny spadek liczby nowych przypadków choroby, zwłaszcza raka kolczystokomórkowego. Zdaniem autorów publikacji otrzymane wyniki powinny skłonić lekarzy do profilaktycznego zalecania niacynamidu pacjentom z grup ryzyka.

Już wcześniejsze badania przeprowadzone na małej grupie uczestników sugerowały, że osoby przyjmujące niacynamid rzadziej zapadały na kolejne nowotwory skóry niż ci, którzy go nie stosowali. Dlatego od 2015 r. amerykańscy dermatolodzy zalecają pacjentom z przebytym rakiem skóry rozważenie suplementacji tym składnikiem.

Do tej pory nikt jednak nie zweryfikował tych obserwacji na większej populacji. Dopiero teraz zespół prof. Lee Whelessa przeanalizował wyniki 33,8 tys. weteranów, z których przeszło 12 tys. przez co najmniej miesiąc, dwa razy dziennie przyjmowało 500 mg niacynamidu. Autorzy śledzili losy obu grup, zwracając uwagę na diagnozy raka podstawnokomórkowego oraz kolczystokomórkowego.

Witamina B3 to prosty sposób na ograniczenie ryzyka

.Okazało się, że u osób stosujących niacynamid odnotowano spadek ryzyka zachorowania na te nowotwory o 14 proc. U pacjentów, którzy rozpoczęli suplementację dopiero po zdiagnozowaniu u nich raka i przeprowadzonej terapii, ryzyko kolejnego zachorowania spadło aż o 54 proc. Efekt był najsilniejszy w przypadku raka kolczystokomórkowego, czyli jednego z najczęstszych nowotworów skóry niezwiązanych z czerniakiem. Korzyść była mniejsza, gdy suplementację rozpoczęto dopiero po wystąpieniu wielu zmian nowotworowych.

– Nie istnieją obecnie wytyczne określające, kiedy rozpocząć profilaktyczne stosowanie niacynamidu w populacji ogólnej. Ale nasze wyniki mogą skłonić lekarzy do wcześniejszego rozpoczynania terapii, a nie dopiero po pojawieniu się wielu nowych ognisk raka skóry – powiedział prof. Wheless.

– Musimy jednak precyzyjniej określić, kto rzeczywiście odniesie korzyść ze stosowania niacynamidu, ponieważ tylko część pacjentów po pierwszym raku skóry ma tendencję do rozwijania kolejnych nowotworów – dodał.

Zespół przeanalizował również dane 1334 pacjentów z obniżoną w wyniku przeszczepów narządów odpornością. W tej grupie zmniejszenie ryzyka nie było statystycznie istotne.

Zdrowie – nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz

.Rosnące globalne obciążenie chorobami nowotworowymi znacząco przekracza obecne możliwości skutecznej kontroli zachorowań – pisze prof. Piotr CZAUDERNA

W 2020 roku na całym świecie zdiagnozowano ponad 19 milionów nowych przypadków nowotworów (w tym w Polsce ok. 170 000), a 10 milionów ludzi z tego powodu zmarło. Oczekuje się, według Global Cancer Observatory, że do 2040 roku obciążenie to wzrośnie do około 30 milionów nowych przypadków raka rocznie i 16 milionów zgonów, a nowotwory staną się główną przyczyną śmierci. Tymczasem wiele zachorowań na nowotwory można przypisać potencjalnie modyfikowalnym czynnikom ryzyka. Znajomość tego faktu jest absolutnie kluczowa dla rozwoju skutecznych strategii zapobiegania chorobom nowotworowym.

Niedawno w renomowanym międzynarodowym czasopiśmie medycznym „Lancet” konsorcjum Global Burden of Disease Study 2 opublikowało badania związków między wskaźnikami czynników ryzyka (metabolicznego, zawodowego, środowiskowego i behawioralnego) a nowotworami na całym świecie.

Korzystając z szacunków dotyczących zachorowalności na raka, śmiertelności i danych dotyczących czynników ryzyka z 204 krajów oraz obejmujących czynniki ryzyka, od palenia tytoniu do narażenia na działanie czynników rakotwórczych w miejscu pracy, autorzy stwierdzili, że 4,45 miliona zgonów wynika z wystąpienia wymienionych czynników ryzyka. Stanowi to ogółem aż 44,4 proc. zgonów z powodu nowotworów. Jednocześnie skutkowało to utratą 105 milionów lat życia skorelowanych z niepełnosprawnością. Dane te są alarmujące.

Palenie tytoniu odpowiadało za 36,3 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 12,3 proc. u kobiet, spożywanie alkoholu – za 6,9 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 2,3 proc. u kobiet. Z kolei otyłość (stwierdzana w oparciu o wysoki wskaźnik Body Mass Index – BMI) odpowiadała za 4,2 proc. zgonów z powodu raka u mężczyzn i 5,2 proc. u kobiet. Odkryto również bardzo niepokojący, ponad 20-procentowy wzrost zgonów z powodu nowotworów w latach 2010–2019, który można przypisać powyższym możliwym do uniknięcia przyczynom. Zauważono także, że czynniki ryzyka metabolicznego odgrywały rosnącą rolę. Rośnie też liczba nowotworów związana z czynnikami dietetycznymi i hormonalnymi, w tym zwłaszcza nowotworów piersi i prostaty.

Co istotne, wszystkie wymienione wyżej czynniki można kontrolować czy też ograniczać za pomocą stosunkowo prostych interwencji. Ich szkodliwy wpływ jest zresztą znany już od dziesięcioleci. Dlatego tak ważna jest profilaktyka zdrowotna. Można w jej obrębie wyróżnić kilka typów:

– profilaktykę wczesną, polegającą na kształtowaniu prawidłowych wzorców zdrowotnych w oparciu o odpowiednią edukację, w tym również szczepienia ochronne,

– profilaktykę zdrowotną pierwotną, polegającą na kontrolowaniu czynników ryzyka oraz identyfikacji osób, które znajdują się w grupie ryzyka,

– profilaktykę wtórną, skierowaną do osób znajdujących się w grupie ryzyka i nakierowaną na wczesne wykrycie choroby, a tym samym jak najszybsze wdrożenie leczenia,

– profilaktykę III fazy, skierowaną do osób chorych, mającą na celu zminimalizowanie skutków choroby i zapobieganie powikłaniom.

Tekst dostępny na łamach Wszystko co Najważniejsze: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-piotr-czauderna-zdrowie/

PAP/MB

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 23 października 2025