ukraina

Czy stajemy w obliczu dramatycznych wydarzeń? Nie można tego wykluczyć. Wszystko jest niepewne – z tym że znacznie bardziej niż zwykle.

Polska popiera propozycje KE dot. pakietu pomocy makrofinansowej o wartości 3 mld euro dla 10 państw sąsiedzkich Wspólnoty (w tym 1,2 mld euro dla Ukrainy). Popieramy pomysł przeznaczenia 140 mln euro z funduszy polityki sąsiedztwa na pilne potrzeby państw Partnerstwa Wschodniego w walce z koronawirusem – pisze Mateusz MORAWIECKI Świat stoi dziś w obliczu globalnej pandemii. Od tego, czy jesteśmy w stanie okazać solidarność i współdziałać, zależy ludzkie życie. Polska i Ukraina szybko podjęły trudne decyzje o walce z epidemią…

Pożywką dla strachu i nostalgii jest ten rodzaj postrzegania świata, na bazie którego Donald Trump zbudował swoją kampanię prezydencką. Spośród ludzi, którzy w Wielkiej Brytanii zagłosowali za Brexitem, 58% twierdzi, że obecnie żyje im się gorzej niż 30 lat temu.

Polska wspiera sankcje nałożone na Rosję po aneksji Krymu. Jednak nie znajduję uzasadnienia, dlaczego w ciekawej, polskiej inicjatywie Trójmorza nie znalazło się miejsce dla Ukrainy. Strategiczne wykluczenie? W ostatnich latach z powodu zmian na Ukrainie, ale też za sprawą własnych zaniechań Polska przestała być ambasadorem interesów Ukrainy w Europie i mediatorem w jej wewnętrznych sporach.

Wiosenne wybory prezydenckie i jesienne parlamentarne przychodzą w momencie dużych zmian politycznych. Czy to nowe otwarcie zostanie potwierdzone przez wyborców? A może podziały i konflikty wewnętrzne będą trwały nadal? Wszelkie podobieństwo sytuacji na Ukrainie do tego, co dzieje się obecnie wewnątrz Unii Europejskiej, wydaje się nieprzypadkowe.

Dziś można mieć nadzieję, że któraś ze stron się cofnie, jednak sprawa autokefalii jest już właściwie przesądzona. Oby nie doprowadziła do długiej i trwałej schizmy w Kościele wschodnim. Zrywanie jedności eucharystycznej wbrew pozorom nie jest rzadką metodą ostrego protestu Cerkwi lokalnych. Za każdym razem jest to bardzo smutne i bolesne wydarzenie, pokazujące tarcia o charakterze czysto politycznym i ambicjonalnym w łonie Cerkwi. 

Ukraina szuka siebie na nowo i natrafia na opór — wywoływany przez siły zewnętrzne, obojętność Zachodu, własną indolencję. Szuka zarówno reform, jak i nowej tożsamości. Nikt nie chciał, żeby Majdan przerodził się w rzeź i wojnę. Ale ludzie ginęli tu pod flagą UE. I mimo że władza ciągle wykazuje się indolencją, to nadzieję dają zarówno ochotnicy z Donbasu, którzy wracają i angażują się społecznie (choć niestety wielu wraca z traumą pourazową i nie znajduje pomocy), jak i aktywiści, którzy  pomagają armii, ale także walczą o nieistniejące tu wcześniej sprawy, takie jak prawa osób niepełnosprawnych.

Chciałbym, żeby każdy z tych Polaków, którzy kiedyś zostali zamordowani i leżą w tej ziemi, odzyskał swoje imię i nazwisko, żeby był oznaczony w miejscu, w którym spoczywa, żeby rodzina mogła przyjechać, złożyć kwiaty, pomodlić się, zapalić znicz. By mogła uronić łzę na mogile swojego najbliższego.

Rok 2018 mógłby być okazją do nowego otwarcia we wspólnych relacjach. I to właśnie Polska, ze względu na swój status największego państwa regionu, powinna zainicjować takie działania.

Dotychczas nie miały miejsca żadne zasadnicze działania ze strony Polski czy Rumunii, jako największych krajów Europy wschodniej graniczących z Ukrainą, prowadzące do dalszej budowy antykremlowskiej koalicji, która wykraczałaby poza struktury NATO. O ile idea Międzymorza była od czasu do czasu podejmowana przez polskich polityków, o tyle Warszawa nie podjęła dotychczas – przez ostatnie 25 lat – żadnych konkretnych kroków w celu jej realizacji.

Prędzej czy później, kiedy Rosja znów otworzy się na świat, możemy potrzebować doświadczenia Ukrainy w sferze transformacji pokomunistycznej, aby pomóc Rosjanom się zmodernizować. Ale dziś Ukraina potrzebuje wielkiego wsparcia. Ukraińcy wiedzą, że walka toczy się nie tylko o ich kraj, ale i o wolny świat.

Już wiemy, że strzelają snajperzy. Są gdzieś w hotelu, na budynkach rządowych. Przebiegamy na drugą stronę Instytuckiej. Za barykadą siedzi grupka „majdanowców” gotowych odeprzeć szturm. Jeszcze nie wiemy, że żadnego szturmu nie będzie. Że jeszcze Berkut?, wojsko?, najemnicy? – do dziś nie wiadomo – zabiją kolejne osoby, a potem uciekną. Ludzie znów pokazują mi łuski po kulach i metalowe tarcze podziurawione jak sito.

Akcja wysiedlania ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski rozpoczęła  o świcie 28 kwietnia 1947 r. i trwała około trzech miesięcy. Działania prowadzone były często w sposób brutalny i bezwzględny. W ciągu kilku miesięcy na Ziemie Zachodnie i Północne przymusowo przesiedlono ponad 140 tys. Ukraińców. Bezpośrednim pretekstem dla rozpoczęcia deportacji stało się zastrzelenie 28 marca 1947 w okolicy Baligrodu wiceministra obrony narodowej gen. Karola Świerczewskiego. Wobec zamieszkujących południe Polski Ukraińców zastosowano zbiorową odpowiedzialność.

Jeśli mówimy o zwykłych ludziach, którzy nie walczą i nie noszą broni, to uważam, że zostali skrzywdzeni. Ci ludzie znaleźli się w sytuacji, co do której się pomylili, ich oszukano i mają obecnie bardzo trudne życie. Siedemdziesiąt procent z nich żałuje dziś, że doszło do tego wszystkiego, że brali broń do ręki, że chodzili z transparentami, domagając się opieki Rosji.

Nowa strategia wobec Rosji — idealistycznie, ale i poważnie podkreślę — służąca przyszłości świata, musi być wszechstronna, całościowa, jednoznaczna — jeśli chodzi o cele i uczestnictwo partnerów na rzecz jej realizacji. Musi też dać narzędzia do walki z olbrzymią falą dezinformacji, jaką szerzy Rosja Putina.

Koniec 2013 roku był końcem ukraińskich złudzeń. Ludzie mieli dość. Korupcji, buty, bezczelności władzy i przede wszystkim „ruskiego miru”. Czy porwaliby się na ten Majdan, gdyby ktoś im powiedział, że stracą Krym i będą ginąć na wschodzie? Czy postawiliby się Janukowyczowi?

Co było najcięższe podczas głodówki? Patrzeć wróblom w oczy! Przyzwyczaiły się, że dokarmiam je przez kraty chlebem, ciastkami i później co rano przylatywały, i robiły raban, jakby pytały: „Czemu nie karmią?!”. А ja nie wiedziałam, gdzie oczy ze wstydu schować.

NATO nadal zajmuje tradycyjnie centralne miejsce w niemieckiej polityce bezpieczeństwa. Wszystkie rządy federalne w latach powojennych postrzegały Pakt Północnoatlantycki jako coś więcej niż gwarancję bezpieczeństwa i pokoju w Niemczech i Europie. Sojusz stanowił najważniejsze ramy negocjacyjne dla polityki bezpieczeństwa, pozostał też centralnym, zinstytucjonalizowanym łącznikiem dla stosunków transatlantyckich.

Uznanie przez Kijów formalnej autonomii separatystycznych „republik” wywołałoby nie tylko głęboki sprzeciw społeczeństwa, ale też groźbę buntu ochotniczych formacji zbrojnych, które czułyby się zdradzone, a nie pokonane (syndrom „noża w plecy”). Wydaje się, że Kijów jest świadomy tego zagrożenia.