Muzyka to sztuka wyjątkowa. Nieprzypadkowo to właśnie umiejętności harmonijnego układania dźwięków przypisano nazwę, która pierwotnie oznaczała każdą z dziedzin reprezentowanych przez dziewięć córek Zeusa i tytanki Mnemosyne. Ponieważ wcześnie zauważono, że za pomocą tonów można niezwykle skutecznie kształtować emocje, już w czasach Sokratesa muzykę zaliczano do kanonu edukacji wolnego człowieka. Platon twierdził, że jest ona dla duszy tym, czym są ćwiczenia fizyczne dla ciała, a starożytny system skal (modi) – nośników znaczeń i nastrojów – wpłynął na teorię muzyki aż do czasów Bacha. W średniowiecznym programie uniwersyteckim muzyka zaliczana była do quadrivium – wyższego poziomu, gdzie towarzyszyła arytmetyce, geometrii i astronomii. Wykładana była wśród nauk ścisłych zarówno ze względu na ścisły związek z matematyką, jak i z powodu skodyfikowanej przez Boecjusza na przełomie V i VI w. greckiej filozoficznej koncepcji liczbowej harmonii świata. Dziś dzięki nieinwazyjnym metodom obrazowania zaczynamy rozumieć procesy, dzięki którym muzyka „porusza duszę” przez wpływ na kształtowanie częstotliwości fal mózgowych, co otwiera nowy rozdział w poznawaniu jej oddziaływania.

Przez wieki muzyka pozostawała niezwykle ważnym elementem każdej kultury. To swoisty język emocji, język bez słów, choć o bogatej semantyce. Język uniwersalny, powszechnie rozumiany, nieznający politycznych granic, a zarazem umożliwiający silną kulturową identyfikację. I takim rysem szczególnie często odznaczała się twórczość muzyczna w wieku dziewiętnastym. Polska muzyka dziewiętnastego wieku będzie jednym z głównych filarów działu „Piękno muzyki” na portalu „Wszystko Co Najważniejsze”. Notować w nim będziemy sukcesywnie wszystko, co piękne i ważne na kartach nutowych zapisywanych nad Wisłą i na emigracji. Przypomnimy Państwu dokonania kompozytorów dobrze znanych (choć nie zawsze w pełni docenianych), od Moniuszki po Szymanowskiego, ale przywołamy też postaci niemal zapomniane, jak Franciszek Lessel czy wybitne polskie kompozytorki – Maria Szymanowska i Tekla Bądarzewska.

Przez wieki muzyka pozostawała niezwykle ważnym elementem każdej kultury. To swoisty język emocji, język bez słów, choć o bogatej semantyce.

Opowiemy m.in. o tym, jak Józef Elsner muzycznie ukształtował Fryderyka Chopina i innych twórców epoki, a także jak Ignacy Jan Paderewski z kunsztu pianistycznego uczynił potężne narzędzie dyplomacji.

Polska muzyka dziewiętnastowieczna to wciąż obszar historycznie „zakurzony”, a niekiedy wymagający wręcz rekonstrukcji. Gdy inne nacje tworzyły swoje historiografie i opracowywały kulturowe dziedzictwo, Polacy walczyli bowiem o przetrwanie i niejednokrotnie jedynie w konspiracji mogli kultywować tkankę umożliwiającą zachowanie kulturowej tożsamości. Niestety powstałej wtedy luki nigdy nie udało się wypełnić i w rezultacie poza kilkoma uznanymi w świecie polskimi kompozytorami wielu wciąż czeka na zaproszenie na światowe estrady. Szczęśliwie w ostatnich latach spuścizna muzyczna czasu zaborów jest sukcesywnie przywracana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne i Narodowy Instytut Fryderyka Chopina pod auspicjami MKiDN w ramach programu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”, którego pierwsze efekty można obserwować m.in. na Portalu Muzyki Polskiej.

A prezentacja kultury muzycznej to wszak okazja do poszerzenia kontekstu biograficznego i stylokrytycznego o zagadnienia z pogranicza socjologii, politologii, a nawet filozofii, nie mówiąc o takich obszarach „technicznych” jak historia instrumentów czy edytorstwo.

Wraz z zespołem autorów działu „Piękno muzyki” mam nadzieję, że odnajdą tu Państwo to, co najważniejsze w niezwykle delikatnej rzeczywistości dźwiękowej. Liczę, że wspólnie uda nam się lepiej dostrzec piękno w tym, co już znane, i pokochać to, co nowe, a warte poznania.

Zapraszam do lektury!

Artur SZKLENER

Josie DIXON: Feliks Janiewicz okryty na nowo
Josie DIXON

Josie DIXON

Feliks Janiewicz okryty na nowo

Feliks Janiewicz (1762–1848) był polsko-litewskim skrzypkiem i kompozytorem, który osiadł w Wielkiej Brytanii. Wspomnienie z okazji wydania przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina pierwszej z serii nowych nagrań koncertów skrzypcowych Feliksa Janiewicza.

Prof. Dana GOOLEY: Wielki improwizator
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

Wielki improwizator

Prawdziwą ojczyzną Fryderyka Chopina jest zaczarowane królestwo poezji.

Prof. Dana GOOLEY: Le grand improvisateur 
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

Le grand improvisateur 

La véritable patrie de Frédéric Chopin est le royaume enchanté de la poésie, écrit le professeur Dana GOOLEY.

Prof. Dana GOOLEY: Большой импровизатор
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

Большой импровизатор

Настоящая родина Фридерика Шопена – очарованное царство поэзии, – пишет проф. Дана ГУЛИ.

Prof. Dana GOOLEY: Gran improvisador
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

Gran improvisador

La verdadera patria de Fryderyk Chopin es el reino encantado de la poesía – escribe prof. Dana GOOLEY.

Prof. Dana GOOLEY: Il grande improvvisatore 
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

Il grande improvvisatore 

La vera patria di Fryderyk Chopin è il regno incantato della poesia, scrive il prof. Dana GOOLEY.

Prof. Dana GOOLEY: The Great Improviser 
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

The Great Improviser 

Fryderyk Chopin’s true fatherland is the dream world of poetry – writes Prof. Dana GOOLEY.

Prof. Dana GOOLEY: Проф. Дана ГУЛІ: Великий імпровізатор
Prof. Dana GOOLEY

Prof. Dana GOOLEY

Проф. Дана ГУЛІ

Справжня батьківщина Фридерика Шопена – зачароване царство поезії, – пише проф. Дана ГУЛІ.

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Sacrum and avant-garde
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki. Sacrum and avant-garde

By creating sacral works and presenting them in communist Poland, Krzysztof Penderecki became actively involved in the social and political movements that resulted in the overthrow of communism

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Сакральное и авангардное
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki. Сакральное и авангардное

Создавая сакральные произведения и презентуя их в коммунистической Польше, Кшиштоф Пендерецкий активно участвовал в общественно-политической деятельности, которая привела к свержению коммунизма

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Sacrum i awangarda
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki.
Sacrum i awangarda

Tworząc dzieła sakralne i prezentując je w komunistycznej Polsce, Krzysztof Penderecki włączał się czynnie w działalność społeczną i polityczną, która doprowadziła do obalenia komunizmu.

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Сакральное и авангардное
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki. Сакральное и авангардное

Создавая сакральные произведения и презентуя их в коммунистической Польше, Krzysztof Penderecki активно участвовал в общественно-политической деятельности, которая привела к свержению коммунизма

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Sacro e avanguardia
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki.
Sacro e avanguardia

Creando opere sacre e presentandole nella Polonia comunista, Krzysztof Penderecki è stato coinvolto attivamente nelle attività sociali e politiche che hanno portato al rovesciamento del comunismo

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Le sacré et l’avant-garde
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki. Le sacré et l’avant-garde

En créant des œuvres sacrées et en les présentant dans la Pologne communiste, Krzysztof Penderecki s’est activement impliqué dans les activités sociales et politiques qui ont conduit à la chute du communisme, écrit

Aleksander LASKOWSKI: Krzysztof Penderecki. Sacro y vanguardista
Aleksander LASKOWSKI

Aleksander LASKOWSKI

Krzysztof Penderecki. Sacro y vanguardista

Al crear obras sacras y presentarlas en la Polonia comunista, Krzysztof Penderecki se implicó activamente en las actividades sociales y políticas que condujeron al derrocamiento del comunismo

Yves HENRY: Chopin at Nohant. Past, present and future
Yves HENRY

Yves HENRY

Chopin at Nohant. Past, present and future

‘On 24 June 2023, Marie Lavandier, president of the Centre des monuments nationaux, and Artur Szklener, director of The Fryderyk Chopin Institute, signed a cooperation agreement between George Sand’s estate and Chopin’s family home in Żelazowa Wola’, writes Yves HENRY

Yves HENRY: Chopin a Nohant. Passato, presente e futuro
Yves HENRY

Yves HENRY

Chopin a Nohant. Passato, presente e futuro

Il 24 giugno 2023, Marie Lavandier, presidente del Centre des monuments nationaux, e Artur Szklener, direttore dell’Istituto nazionale Fryderyk Chopin, hanno firmato un accordo di cooperazione tra la tenuta Sand e la casa di famiglia di Chopin a Żelazowa Wola, scrive Yves HENRY.

Yves HENRY: Chopin w Nohant. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Yves HENRY

Yves HENRY

Chopin w Nohant. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość

24 czerwca 2023 roku Marie Lavandier, prezes Centre des monuments nationaux, oraz Artur Szklener, dyrektor Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, podpisali umowę o współpracy między posiadłością George Sand a domem rodzinnym Chopina w Żelazowej Woli.

Yves HENRY: Chopin à Nohant. Passé, présent et futur
Yves HENRY

Yves HENRY

Chopin à Nohant. Passé, présent et futur

Le 24 juin 2023, un accord de jumelage entre la maison de George Sand et la maison natale de Chopin à Zelazowa Vola a été signé par la Présidente du Centre des monuments nationaux, Marie Lavandier et le Directeur de l’Institut National Chopin de Varsovie, Artur Szklener.

Yves HENRY: Chopin en Nohant. Pasado, presente y futuro
Yves HENRY

Yves HENRY

Chopin en Nohant. Pasado, presente y futuro

El 24 de junio de 2023, Marie Lavandier, presidenta del Centre des monuments nationaux, y Artur Szklener, director del Instituto Nacional Fryderyk Chopin, firmaron un acuerdo de cooperación entre la finca de George Sand y la casa familiar de Chopin en Żelazowa Wola – escribe Yves HENRY