Ameryka Łacińska. W poszukiwaniu optymizmu

W przypadku zadań wymagających nastawienia na wzrost oraz zdolności inspirowania organizacji do rozwoju, o jakim nikomu się nie śniło, tryb pracy zdalnej zdecydowanie nie wystarczy.

Wynalazca szczepionki na polio dr Jonas Salk testował ją na sobie, swojej żonie i dzieciach. Aleksiej Nawalny w analogiczny sposób ryzykuje dziś życie swoje i swoich najbliższych, by badać i kształtować losy swojego kraju.

Socjalistyczny cud Izraela okazał się mirażem, Indie odrzuciły socjalistyczną ideologię, wybierając gospodarkę opartą w większym stopniu na wolnym rynku, a Wielka Brytania dała całemu światu przykład, stawiając na prywatyzację i deregulację. Bez względu na to, czy mówimy o kraju rolniczym z populacją 1,3 miliarda ludzi, czy małym bliskowschodnim kraju zamieszkanym przez wybitnie inteligentny naród, od socjalizmu zawsze lepszy jest kapitalizm.

Nowi socjaliści odrzucają teorię Marksa. Postrzegają socjalizm jako element rozwijający się w kapitalizmie, tak samo jak kapitalizm rozwinął się w feudalizmie.

Badania prowadzone na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu doprowadziły do odkrycia nie jednego, lecz kilkudziesięciu chińskich historiozofów działających od ok. VI w. p.n.e.

Niewielkiemu gronu konserwatywnych przeciwników polityki ustępstw nie tylko brakowało przywództwa i jedności, ale też wszelkie próby zdecydowanego sprzeciwu wobec Chamberlaina z coraz większą mocą likwidował potężny aparat partyj­ny torysów.

Współczesne rozwinięte społeczeństwa odeszły od rozumienia polityki jako procesu, w ramach którego zgadzamy się na formę wspólnego bycia razem opartego na wspólnym poczuciu dobra.

Who is Mr Nawalny?”. To pytanie nie schodzi z czołówek mediów zagranicznych. Znaleźliśmy się w niesamowitej bańce informacyjnej na temat możliwej zmiany sytuacji w Rosji. Trzeba tę bańkę rozbić, aby zrozumieć, co faktycznie dzieje się za wschodnią granicą i jakie to ma znaczenie dla naszego państwa.

Wiedza o pochodzeniu i składzie asteroid w naszym Układzie Słonecznym może w najbliższej przyszłości odgrywać kluczową rolę w eksploatacji przestrzeni kosmicznej. Taka eksploatacja stwarza możliwości, ale i dotyka kwestii moralnych.

Pandemia COVID-19 negatywnie wpływa na dzietność. Połowa osób planujących potomstwo odkłada te plany, a aż 20 proc. zupełnie z nich rezygnuje. Tylko 30 proc. badanych decyduje się na posiadanie dzieci w czasie pandemii.

Język dobrze pokazuje pewne tendencje w naszym myśleniu, także myśleniu o miłości. Niezbyt chętnie i rzadko rozmawiamy o wartościach, a szczególnie o tych wyższych, choć to one decydują o wielu naszych wyborach.

Świat przypomina coraz bardziej globalną wioskę, gdzie każdy mieszka w domu o innej wielkości i innym standardzie. Wiemy, że nie uda nam się żyć w zgodzie, jeżeli w sąsiednim domu dojdzie do kłótni.

Chyba żadna inna doktryna nie zdobyła tak szybko zwolenników i tak szybko ich nie straciła jak pseudonauka, która zyskała nazwę „eugeniki”, szeroko dyskutowana w Europie i w Stanach Zjednoczonych przez 100 lat, od połowy XIX do połowy XX wieku.

Logo z uśmiechem jest wprost odwrotnością zadowolenia pracowników i pracownic Amazona – na całym świecie. Akcja „Make Amazon Pay” w ub.r. połączyła związki zawodowe całej planety przeciwko gigantowi w ogromnych akcjach strajkowych.

Nie jest prawdą, że kryzys związany z COVID-19 wymaga od nas nowego kontraktu społecznego albo innego ułożenia relacji państwo – obywatel. Potrzeba, tylko i aż, wypracowania skuteczniejszych metod walki z przyszłymi pandemiami, doskonalszego zarządzania kryzysowego, lepszego planowania.

Europa, jak kiedyś Ruch Państw Niezaangażowanych, chce się trzymać swoich wartości i czerpać korzyści ze współpracy zarówno z USA, jak i z Chinami. Ale łączenie sprzecznych wpływów to nie lada wyzwanie.

Joe Biden to ikona współpracy transatlantyckiej. Polityk, który przez całą dotychczasową karierę był zwolennikiem wzmacniania NATO i prowadzenia przez Sojusz polityki otwartych drzwi. Państwa uczestniczące w Inicjatywie Trójmorza należą zaś do największych beneficjentów tego podejścia.

Dzieci bardzo chcą kontaktu z innymi dziećmi, ale też wiele z nich przyzwyczaiło się do wylegiwania się w łóżkach i zbawczej funkcji wyłączania kamery czy mikrofonu nie mówiąc o ratunkowym zawieszeniu sieci w szczególnie krytycznych momentach. Część uczniów nie skorzystała ze zdalnego nauczania ani razu. Część korzysta tylko pozornie. Pytanie na ile to się różni od sytuacji, kiedy ci sami uczniowie standardowo uczęszczali na lekcje. Albo i nie uczęszczali – bo przecież brak zaangażowania w życie szkoły czy brak aktywności na lekcji to nie jest wynalazek zdalnej edukacji.

Na wiadomość o wybuchu I wojny światowej Paderewski miał powiedzieć: „La patrie avant tout, l’art ensuite” (Ojczyzna przede wszystkim, potem sztuka). Słowa te stały się jego życiowym credo.

„Wolność, wolność!”, rozlegało się na Placu Wacława i na Letnej jesienią 1989 roku, ale w wyjątkowej atmosferze pokoju, zbliżenia i współpracy, w czym wielu dostrzegło wpływ nowo kanonizowanej czeskiej księżniczki z XIII wieku. Ale ilu protestujących naprawdę tęskniło za wolnością, a ilu za standardem życia, który widzieli w zachodnich magazynach lub filmach? Dziś wydaje się, że odsetek członków tej drugiej grupy był znacznie większy, niż mógłby przypuszczać zewnętrzny obserwator w tamtym czasie.

Byłe kraje Europy Wschodniej, za czasów komunizmu zwane demokracjami ludowymi, są na drodze coraz większego wzrostu gospodarczego i coraz lepszych warunków życia. To prawdziwy boom. Jednym z najbardziej znamiennych przykładów są Czechy, które prześcignęły w zamożności obywateli takie państwa jak Hiszpania czy Włochy. Jaka jest ich recepta na sukces? Bardzo prosta: liberalizm gospodarczy.

* Chociaż wciąż nie wiemy, jak wiele nie wiemy na temat struktury społecznego świata, to coraz bardziej lekkomyślnie majstrujemy przy jego konstrukcji.

* Zmagania ludzkości z COVID-19 wskazują, że ufundowana na oświeceniowej rewolucji naukowo-technicznej cywilizacja sama się jakoś oślepiła.

* Społeczeństwa demokratyczne zaczną sobie ze światem nieco lepiej radzić dopiero wtedy, gdy porzucą szkodliwy dogmat: „w epoce internetu nie ma już barier komunikacyjnych”.

* Zyskaliśmy techniczne zdolności nieodwracalnej destrukcji swojej cywilizacji, zanim jeszcze dobrze zrozumieliśmy jej budowę.

* Rozważania nad architekturą ludzkiej cywilizacji pozwalają rzucić nowe światło na fale protestów, które przeszły przez Polskę na przełomie października i listopada 2020.

* Jeśli nie rozstaniemy się z pewnymi iluzjami na temat obecnej poznawczej sytuacji ludzkości, to nie sprostamy podstawowym zagrożeniom cywilizacyjnym.

* Nowo przemyślany konserwatyzm może być ścieżką wytyczania kierunków ludzkiego sprawstwa.

Nie możemy pozwolić by koszty kryzysu zostały zapłacone przez słabszych i mniej zamożnych, w sytuacji, gdy według najnowszego raportu Tax Justice Network z 427 mld USD podatków traconych każdego roku na rzecz rajów podatkowych na świecie, 245 mld zostało bezpośrednio utraconych w wyniku nadużyć podatkowych przez korporacje międzynarodowe, a 182 miliardy USD w wyniku uchylania się od opodatkowania osób prywatnych.

Głównym wyzwaniem stojącym zarówno przed stolicami europejskimi, jak i Waszyngtonem w odniesieniu do Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej jest gotowość do szybkich reakcji na gwałtownie rozwijające się kryzysy oraz taka sama determinacja, jaką w takich warunkach demonstruje Rosja na obszarze ciągnącym się od Kaukazu po Ukrainę i Bałkany Zachodnie.

Dla wielu republikańskich wyborców Joe Biden został wybrany w sposób nieprawidłowy. To jest duży problem, bo na dłuższą metę nie da się utrzymać systemu demokratycznego, jeśli część wyborców nie będzie uznawać demokratycznych rozstrzygnięć.