Staję tu dziś przed Państwem w Parlamencie żeby rozwinąć nasze stanowisko w kilku podstawowych kwestiach, które uważam za fundamentalne dla przyszłości Unii Europejskiej. Nie tylko dla przyszłości Polski, ale właśnie dla przyszłości całej naszej Unii.
W mediach greckich pojawiły się depesze agencji informacyjnych o wyroku polskiego Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego nadrzędności konstytucji w polskim systemie prawnym. Autorzy depesz, głównie polscy dziennikarze zawyrokowali: Polska nie uznaje prawa europejskiego, to początek POLEXITU. Czy aby na pewno?
Serce tożsamości współczesnych Czechów stanowi zachodniość. O ile do 1989 roku Praga szła tą samą drogą co inne kraje Europy Środkowej, to później postanowiła ją budować przede wszystkim w oparciu o Niemcy.
Unia Europejska zmienia się w ten sposób, że w coraz większym stopniu wyraża interesy państw, które są dłużej w Unii, zwłaszcza państw największych (Niemiec, Francji etc.). Państwa te miały bowiem największy wpływ na stanowienie zasad. Np. zasady głosowania w UE zmieniały się w taki sposób, że uprzywilejowały państwa największe. Z kolei przyjęcie euro służyło w większym stopniu Niemcom niż np. Grecji. Nie jest zatem tak, że wszyscy w takim samym stopniu korzystają z członkostwa w Unii Europejskiej.
Cały ten przemądrzały chór krzyczący o polexicie nie chce zrozumieć, że wyrok polskiego trybunału dotyczy jedynie kwestii ingerowania przez instytucje unijne, a zwłaszcza TSUE, w obszary będące suwerennymi prerogatywami krajów członkowskich, jak np. organizacja wymiaru sprawiedliwości, która jest kością niezgody między Warszawą a Brukselą i Luksemburgiem. Trybunał orzekł jedynie, że polska konstytucja nie przewiduje rezygnacji z suwerenności w obszarach jasno określonych traktatami.
Argumenty prawne Komisji stawiają pod znakiem zapytania suwerenność narodów europejskich. A to właśnie suwerenne państwa narodowe powinny stanowić o prawach, które obowiązują na ich terytorium. Z całą mocą wspieram Polaków i ich rząd w afirmowaniu autonomii polskiego porządku prawnego.
Wygląda na to, że Unia może mieć nadzieję najwyżej na zmianę rządu w zbuntowanych środkowoeuropejskich państwach członkowskich. Rodzi to jednak trudne pytania o charakter UE jako podmiotu politycznego. W sytuacji, w której Unia Europejska potrafi współpracować wyłącznie z uległymi rządami i politykami wpisującymi się w określoną ideologię, niektórzy „obywatele UE” zaczynają być naprawdę równiejsi od innych.
Gdyby dziś nad Wisłą doszło do referendum w sprawie członkostwa we Wspólnocie, to jego zwolennicy wygraliby z dużą przewagą. Ale gdyby Bruksela wstrzymała transfery finansowe do Warszawy, to te proporcje mogłyby się zmienić.
Europejscy decydenci to wiedzą.
Historia integracji europejskiej pokazuje, że najgłębsze jej kryzysy są reakcją na zbyt daleko idące zapędy federalistyczne.
Europa nie ma ani wspólnego języka, ani wspólnych wartości, ani wspólnych interesów; mówiąc w skrócie, Europa nie istnieje, nigdy nie będzie stanowić jednego narodu, a tym bardziej wsparcia dla ewentualnej demokracji.
USA i ich główni sojusznicy są zdeterminowani, by powstrzymać wzrost znaczenia Chin. Z kolei UE jest biernym obserwatorem, źle przygotowanym do geopolitycznej rywalizacji.
„Projekt europejski znajduje się w głębokich kłopotach, ale zasługuje na to, by go bronić” – przekonywał Timothy Garton Ash w 2019 r., na chwilę przed wybuchem pandemii. Tylko czy Europa sama tego chce?
Nie ukrywajmy, kłopotów w Unii jest rzeczywiście wiele, ale liczba zwolenników negocjacji i wprowadzania racjonalnych zmian w jej funkcjonowaniu bez podważania samej wspólnotowej idei stanowi ciągle zdecydowaną większość w populacji całej Wspólnoty.
Istotnym filarem europejskiej kooperacji mógłby się okazać Trójkąt Weimarski. Warto doprowadzić do jego odrodzenia. Bliska współpraca Polski, Niemiec i Francji mogłaby się okazać czynnikiem wzmacniającym UE. Zwolennikiem tego formatu jest też Armin Laschet.
Bez uważnego wsłuchania się w nastroje społeczne w Europie może naprawdę dojść do poważnych obywatelskich protestów o nieobliczalnych konsekwencjach” – twierdzi prof. Michał KLEIBER
Bez uważnego wsłuchania się w nastroje społeczne w Europie może naprawdę dojść do poważnych obywatelskich protestów o nieobliczalnych konsekwencjach.
Obserwując to, co dzieje się na ulicach Paryża, jakie są jego przedmieścia, drżą na myśl, że Warszawa mogłaby stać się dziś Paryżem Północy. A dla ludzi głęboko wierzących Polska jest już nie tyle przedmurzem, co ostatnim Okopem Świętej Trójcy, ostatnim depozytariuszem cywilizacji łacińskiej.
Polityka Blut und Eisen (krew i żelazo) Bismarcka zdefiniowała przyszłość Niemiec w XIX wieku. Wiele wskazuje na to, że za kilka lat będziemy mówić o polityce Grün und Eisen (zieleń i żelazo).
Autonomia strategiczna to zdolność UE do kształtowania międzynarodowych norm i praktyk. Tylko jak dokonać tego w świecie, w którym na znaczeniu zyskuje polityka siły?
Polska może odrzucić Europejski Fundusz Odbudowy, ale wiązałoby się to z ogromnymi stratami i politycznym ryzykiem. Gdyby tak się stało, to Bruksela znajdzie kreatywne rozwiązanie, które pozwoli wykorzystać środki z tego programu w innych krajach, a Polska pozostanie z niczym.
