.Wrocław – miasto ponad stu mostów rozpiętych nad licznymi kanałami, a także odnogami i dopływami Odry, tu bowiem znajduje się największy w Polsce węzeł wodny. Miasto licznych świątyń, których strzeliste wieże wyróżniają się w panoramie centrum, a dawna i współczesna architektura wkomponowana jest w obfitość zieleni. Mógł wyglądać inaczej, gdyby zrealizowano projekty architektoniczne z czasów socrealizmu, o czym pisze Agata Gabiś w jednym z tekstów linii tematycznej WROCŁAW 2050. Na szczęście tak się nie stało.
Stolica Dolnego Śląska jest czwartym co do wielkości miastem w Polsce. Jednym z najstarszych i najpiękniejszych. Choć liczy niecałe 650 tys. mieszkańców, należy do największych w kraju ośrodków akademickich. Jest także ważnym centrum naukowym. Tu znajduje się najprężniej działający w Polsce Park Technologiczny i Wrocławskie Centrum Badań EIT+, unikatowa w polskich realiach placówka, nastawiona na biznesową współpracę z przemysłem. Wrocław to także najbardziej innowacyjne, przyciągające inwestorów polskie miasto, a przyjęta strategia rozwoju wpisuje się znakomicie w rządowy plan, zwany Planem Morawieckiego. Piszą o tym Krzysztof Sachs i Maciej Litwin w tekstach w ramach WROCŁAW 2050. Warto wspomnieć, że wicepremier Mateusz Morawiecki to wrocławianin, którego postać przybliżyłyśmy w obszernym reportażu.
.Wrocław jest ważnym centrum kultury, dlatego nie zaskakuje przyznany miastu tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2016. „Ponad 1000 wydarzeń kulturalnych. I czerwone dywany, i skromne przedsięwzięcia. Olimpiada Teatralna, Europejskie Nagrody Filmowe, David Gilmour, ale i szkolne chóry. Fantastyczne wystawy oraz dyskusje.” – pisze Rafał Dutkiewicz.
Z Wrocławiem związani byli wybitni twórcy, m.in. Marek Hłasko, Stanisław Lenartowicz, Anna German, Tadeusz Różewicz, Tymoteusz Karpowicz, Natalia LL (Lach-Lachowicz), Henryk Tomaszewski, Jerzy Grotowski, Rafał Wojaczek, Ewa Szumańska i inni, na festiwale i przeglądy Wratislavia Cantans, Jazz nad Odrą, Festiwal Teatru Otwartego przyjeżdżali goście z całego świata. Wizytówką Wrocławia jest też Przegląd Piosenki Aktorskiej, T-Mobile Nowe Horyzonty czy monumentalne plenerowe widowiska operowe reżyserowane przez Ewę Michnik.
Podobnie jak wrocławska kultura, również nauka we Wrocławiu po roku 1945 zdołała zbudować własną tożsamość – wybitnych uczonych i specjalizacje badawcze. Zdarzały się także spektakularne osiągnięcia, we Wrocławiu przeprowadzono pierwszą w Polsce operację na otwartym sercu, tu powstała słynna wrocławska szkoła matematyczna czy immunologii zapoczątkowana przez Ludwika Hirszfelda, nominowanego w 1950 roku do Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny.
Wrocław został też ogłoszony Światową Stolicą Książki UNESCO 2016. O bogatej tradycji literackiej Wrocławia i roli Wrocławskiego Domu Literatury w jej popularyzacji, można przeczytać w artykule Anny Morawieckiej. O Ossolineum i historii zbiorów niezwykłych w dwóch wiekach służby narodowi pisze natomiast Adolf Juzwenko – dyrektor tej placówki.
Wrocław z hasłem promocyjnym „Miasto spotkań” szczyci się otwartością i tolerancją – to tu jest Dzielnica Czterech Wyznań, zwana też Dzielnicą Wzajemnego Szacunku, tu w tyglu kultur powstało miasto, które po wojnie zbudowało swoją tożsamość. Czy uda się zachować to miano – pyta Aleksander Gleichgewicht, który przybliża historię wrocławskich Żydów, ale także Krzysztof Sachs, który ubolewa, że nietolerancyjne zachowanie oczywistej mniejszości mieszkańców rzutuje na ogólne postrzeganie miasta, i Jacek Pluta, który z kolei przenicowuje wrocławskie mity.
.Może też warto wspomnieć, że Wrocław był pierwszym miastem za żelazną kurtyną, które gościło Europejskie Spotkanie Młodych, organizowane przez braci z Taizé, i jedynym z Europy środkowo-wschodniej, w którym odbywał się Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny. Tożsamość wrocławian ukonstytuowała ostatecznie powódź tysiąclecia, kiedy to wrocławianie pokazali, że żywiołowi można się przeciwstawić i podjąć z nim zwycięską walkę. Potwierdzają zgodnie Norman Davies i Roger Moorhouse, Krzysztof Sachs i Jacek Pluta. To właśnie Wrocław, a nie Gdańsk czy Warszawa, stał się najważniejszym ośrodkiem oporu w stanie wojennym, tu wydawano najwięcej tytułów podziemnej prasy i przeprowadzono brawurową akcję podjęcia z banku i ukrycia 80 milionów związkowych pieniędzy i tu powstała Solidarność Walcząca.
Małgorzata WANKE-JAKUBOWSKA
Maria WANKE-JERIE