Niechętni Inicjatywie Trójmorza mówią, że łączą nas tylko historia i geografia. Nas jednak scala znacznie więcej – ogromne ambicje, atrakcyjność dla inwestorów i dynamiczny rozwój.
Dla dzisiejszych Włoch jest Europa Międzymorza naturalną przestrzenią odzyskania gospodarczej i politycznej dynamiki, gwałtownie utraconej po przystąpieniu do strefy euro.
W Europie Zachodniej, skorej do uznawania siebie za jedyną Europę, realny podział Zachód – Wschód ma także wymiar wyobrażony. Zachodni myśliciele Oświecenia ostro potępiali Europę Środkowo-Wschodnią (pisał o tym Larry Wolff, inspirując się tezami Edwarda Saida i jego Orientalizmem). A wielu mieszkańców regionu te ich uprzedzenia zinterioryzowało (co zauważył Norman Davies).
Kraje Trójmorza są w trakcie doganiania krajów najbogatszych. Regionalna współpraca może się okazać dla nich skutecznym narzędziem ułatwiającym nadrabianie tego dystansu
Przyjmując w swoje szeregi państwa znajdujące się do 1989 roku za żelazną kurtyną, Unia Europejska nie tylko poszerzyła się, ale i skonsolidowała. Jednakże państwa te uważają, że ich głos nie jest obecnie wystarczająco słyszalny w Brukseli, a jej désintéressement wobec Inicjatywy Trójmorza jest, według Amerykanów, aż nadto „widoczne”. Chodzi o zmniejszenie uzależnienia od Rosji i poprawienie konkurencyjności oraz poziomu życia.
Położonych po obu stronach osi Tallin – Zagrzeb państw nie dzielą dzisiaj szczelne granice, ale swoisty wyobraźniowy efekt wciąż granicy pozostaje. O ile iść szybko można samemu, o tyle zajść daleko można tylko z innymi.
Starcie koncepcji dotyczących relacji z Chinami należy traktować w pierwszej kolejności jako element dyskusji o kształcie czeskiej polityki zagranicznej. W Czechach dyskutuje się o tym coraz więcej. Partie prawicowe oraz liberalne coraz głośniej akcentują swoje niezadowolenie z polityki wobec Pekinu, którą prowadzą rząd i prezydent.
Europa traci swój horyzontalny układ będący wynikiem „krzywej” lub raczej chciwej miłości Fryderyka II Pruskiego do Rosji oraz spuścizną zimnej wojny. Rozwijająca się Inicjatywa Trójmorza jest tego bardzo dobrym przykładem.
Europa potrzebuje dziś realistycznej, wolnej od uproszczeń i stereotypów diagnozy jej problemów oraz efektywnych narzędzi ich rozwiązania. Złe ideologie i populizm – każde z tych zjawisk dotyka także dziś politykę europejską, zniekształcając obraz rzeczywistości i skłaniając decydentów ku błędnym rozwiązaniom.
