Edyta Stein. Święta z Auschwitz

9 sierpnia 1942 roku przez Niemców została zgładzona w komorze gazowej KL Auschwitz II-Birkenau karmelitanka św. Teresa Benedykta od Krzyża – Edyta Stein. Jak co roku, odbędą się uroczystości rocznicowe; w byłym obozie zostaną zmówione modlitwy za zgładzonych i o pokój.

Obchody rocznicy zamordowania Edyty Stein

.„Dziś żyjemy w innych czasach, lecz także w wielkiej niepewności z powodu wojen i narastających konfliktów w Europie i na świecie. Przeraża nas dramat i cierpienie osób dotkniętych wojną i szczególnie w tym dniu chcemy zwrócić się do patronki Europy o jej orędownictwo w naszych modlitwach u Boga Ojca, prosząc o pokój dla Ukrainy, dla Europy, dla świata, o ustanie wojen i cierpienia niewinnych” – napisali w zaproszeniu na uroczystości ich organizatorzy z oświęcimskiego Centrum Dialogu i Modlitwy.

Służby prasowe diecezji bielsko-żywieckiej poinformowały, że uroczystości rozpocznie msza św. w oświęcimskim klasztorze Karmelitanek. Po niej wierni wezmą udział w Drodze Modlitewnej wzdłuż rampy kolejowej w byłym obozie niemieckim Birkenau, na której bieg kończyły transporty z deportowanymi, głównie Żydami wiezionymi na Zagładę. Później w oświęcimskim Centrum Dialogu i Modlitwy otwarta zostanie wystawa „Edyta Stein portret własny”. Uroczystości zwieńczy msza św. w kaplicy klasztoru Karmelitanek, której przewodniczył będzie biskup bielsko-żywiecki Roman Pindel.

Kim była Edyta Stein?

.Edyta Stein urodziła się 12 października 1891 roku we Wrocławiu w pobożnej rodzinie żydowskiej. Była doktorem filozofii. W wieku 30 lat przeszła na katolicyzm. Dwanaście lat później wstąpiła do zakonu karmelitanek. Przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża. W wyniku narastających prześladowań Żydów pod koniec 1938 roku została przeniesiona do klasztoru Karmelitanek w Echt na terenie Holandii.

2 sierpnia 1942 roku zakonnica została aresztowana przez gestapo i osadzona w policyjnym obozie tranzytowym Amersfoort. Dwa dni później została przeniesiona do obozu zbiorczego w Westerbork w okupowanej Holandii. Stamtąd Niemcy deportowali zakonnicę – wraz z blisko 1 tys. Żydów – do Auschwitz. Wśród nich znajdowało się kilkudziesięciu ochrzczonych Żydów, a także siostra Edyty – Róża. Transport wyruszył 7 sierpnia 1942 roku i dotarł do obozu w następnym dniu. Po selekcji na rampie kolejowej, tzw. Judenrampe, znajdującej się pomiędzy obozem macierzystym Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau, do obozu skierowano niespełna połowę przywiezionych. Pozostałych, w tym Edytę i Różę, Niemcy zgładzili 9 sierpnia w jednej z pierwszych komór gazowych w Birkenau – czerwonym lub białym domku. Ofiary czekały na śmierć w niewielkim lasku na terenie obozu.

Papież Jan Paweł II beatyfikował Teresę Benedyktę od Krzyża w 1987 roku. 11 lat później została kanonizowana.

Św. Edyta Stein – kobieta niezwykła

.Żydówka, nawrócona katoliczka, filozof, pedagog, tłumacz, karmelitanka, ofiara nazistowskiego reżimu; święta i jedna z najwybitniejszych kobiet XX wieku. O św. Edycie Stein i jej filozofii pisze w 80. rocznicę jej śmierci Katarzyna DOMAŃSKA na łamach Wszystko co Najważniejsze w tekście „Św. Edyta Stein – kobieta niezwykła„.

Edyta Stein przyszła na świat 12 października 1891 roku we Wrocławiu, w święto Yom Kippur, i wychowała się w pobożnej rodzinie żydowskiej. Studiowała we Wrocławiu, Getyndze i Fryburgu. Była wierzącą w moc rozumu i logiki filozof, uczennicą Edmunda Husserla, jednego z głównych twórców fenomenologii. Kiedy przeczytała „Księgę życia” św. Teresy z Avila, nawróciła się i podjęła decyzję o chrzcie katolickim. Wiara w Boga umocniła jej dążenie do służby drugiemu człowiekowi w imię Zbawcy – tak za sprawą podejmowanej działalności społecznej, jak i naukowej czy zakonnej. Na końcu swojej życiowej drogi wyjechała do holenderskiego Karmelu w Echt, by stamtąd trafić do Auschwitz-Birkenau. 9 sierpnia 1942 roku zginęła w komorze gazowej.

Pogłębiona filozoficzna refleksja Edyty Stein nad bytem i powołaniem człowieka nosi znamiona wielkiej aktualności w dzisiejszym świecie, coraz bardziej cierpiącym na kryzys wartości, moralności, odpowiedzialności. Stein dostrzegała brak zrozumienia dla istoty człowieka, tego, co stanowi o jego szczególnym charakterze, znaczeniu i godności. Życie, praca, wykształcenie, powołanie zakonne Edyty Stein zawsze były skierowane na człowieka i celowość jego życia. Zwłaszcza rola kobiet była obszarem, któremu poświęciła znaczną część swoich prac i działalności. Aktywnie wspierała edukację kobiet, popierała poszerzenie dla nich przestrzeni na polu życia społecznego, ekonomicznego, politycznego i religijnego.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/katarzyna-domanska-sw-edyta-stein-kobieta-niezwykla

Edyta Stein – odkrycie macierzyństwa

.Katarzyna DOMAŃSKA pisze również o św. Edycie Stein na łamach Wszystko co Najważniejsze w innym tekście „Edyta Stein. Odkrycie macierzyństwa„.

„O tej specyficznej roli kobiety mogła mówić nie tylko dlatego, że doświadczyła miłości matki we własnej biologicznej rodzinie. Rodzinę odnalazła w swoim żydowskim narodzie, a także w towarzystwie filozofów getyńskich — to właśnie w tym kręgu poznała metodę fenomenologiczną, dzięki której mogła uchwycić istotę macierzyństwa. Materiałem do badań nad wartością macierzyństwa były także osobiste doświadczenia Stein. Klimat rodzinny, w jakim wyrastała mała Edyta, nie pozostał bez wpływu na jej dorosłe życie i pracę badawczą. Dała temu wyraz w swojej Autobiografii, w której podkreślała nieprzeciętną rolę matki, z którą łączyła ją silna więź. Augusta była dobrą i bardzo pobożną Żydówką. Po śmierci męża wzięła na siebie obowiązek utrzymania całej rodziny. Z powodzeniem prowadziła składnicę drewna, która pod jej kierownictwem bardzo dobrze się rozwinęła. Sukces nigdy nie uśpił jej czujności względem potrzeb najuboższych — wszak troska o biednych była starą żydowską tradycją. Dorastająca Edyta miała zatem skąd czerpać dobre wzorce.”

„Edyta Stein wierzyła, że macierzyństwo, do którego Bóg powołuje kobietę, jest szczególnym zaszczytem, jest wartością właściwą tylko kobiecie. Jest uchwyceniem jej inności i uwydatnieniem jej specyfiki. Kobiecość to także wezwanie do uczestniczenia w świętym dziele przekazywania życia. Kobieta — jak twierdziła Stein — jest powołana do „pomnażania liczby dzieci Bożych”, daje im życie naturalne, ale także duchowe.”

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/katarzyna-domanska-edyta-stein-odkrycie-macierzynstwa

Wrocław Edyty Stein

.Wśród kilku najwybitniejszych osób pochodzących z Wrocławia Edyta Stein jest tą, którą wrocławianie chwalą się szczególnie chętnie. Wybitna intelektualistka, silna osobowość, nietuzinkowa kobieta, wreszcie – nawrócona na chrześcijaństwo Żydówka, karmelitanka bosa stracona w Auschwitz, święta Kościoła katolickiego – warto przejść Wrocław jej śladami – pisze Anna DRUŚ na łamach Wszystko co Najważniejsze w tekście „Wrocław Edyty Stein„.

A śladów Edyty Stein w stolicy Dolnego Śląska jest naprawdę sporo. Na mapce dostępnej na stronie Towarzystwa Edyty Stein oznaczono aż 22 miejsca w centrum Wrocławia, z którymi w jakiś sposób związana była ta niezwykła święta. Nie wszystkie oryginalne budowle zachowały się do dziś, ale – jak na polskie warunki, gdzie wiele historycznych miejsc nie przetrwało wojennych bombardowań – jest ich naprawdę sporo.

Dworzec Wrocław Główny (w czasach Edyty – Hauptbahnhof Breslau)

.Aby odbyć we Wrocławiu pielgrzymkę śladami Edyty Stein – św. Teresy Benedykty od Krzyża – można rozpocząć już od razu po przyjeździe, gdy dotrzemy tu pociągiem. Zabytkowy dworzec Wrocław Główny jest bowiem oryginalnym miejscem mocno związanym z kluczowymi momentami w życiu tej świętej Żydówki. Stąd podróżowała na studia, do sióstr mieszkających w Niemczech, tu stawiała pierwsze kroki po powrocie do rodzinnego miasta i wreszcie stąd 13 października 1933 r. pociągiem ok. 8 rano wyruszyła w najważniejszą podróż życia, czyli do Karmelu w Kolonii. Ponieważ decyzji tej nie zaakceptowała jej matka, Edyta wyruszała w podróż w atmosferze konfliktu. Nie wiemy nawet, czy matka odprowadziła ją na dworzec. Z pewnością jednak to miejsce było świadkiem wielu ważnych przeżyć późniejszej świętej.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/anna-drus-wroclaw-edyty-stein

PAP/TD

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 7 sierpnia 2025