Noc Muzeów z IPN

Instytut Pamięci Narodowej bierze udział w Nocy Muzeów 18-19 maja. Odwiedzający będą mogli m.in. doświadczyć immersyjnych lekcji historii z użyciem technologii VR, zobaczyć Pawilon X więzienia mokotowskiego i zabytkowe piwnice byłej katowni NKWD i UB oraz obejrzeć tematyczne wystawy.

.Noc Muzeów z IPN odbędzie się w dwóch placówkach. W Centralnym Przystanku Historia IPN im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego przy ul. Mokotowskiej 107 w Warszawie obchody rozpoczęły się już 13 maja; w godzinach 13:00-18:00 codziennie aż do 18 maja włącznie odwiedzić można Strefę Nowych Technologii, gdzie w kapsułach gamingowych Orb X oraz przez gogle VR zwiedzający będą mogli uczestniczyć w godzinnej immersyjnej lekcji historii.

Gry przygotowane przez Biuro Nowych Technologii IPN są oparte na autentycznych wydarzeniach z ostatnich stu lat historii Polski. Gracze będą mogli wcielić się m.in. w kryptologa łamiącego bolszewicki szyfr podczas wojny w 1920 r., dowódcę drużyny powstańczej w walczącej Warszawie lub członka podziemia antykomunistycznego, w którego mieszkaniu drukowana jest podziemna prasa. IPN prezentuje również etiudę filmową opowiadającą o losach błogosławionej rodziny Ulmów.

Noc Muzeów z IPN w wyjątkowych miejscach

.Podczas samej Nocy Muzeów 18 maja IPN zaprasza Warszawiaków i gości do dwóch bardzo znaczących miejsc na mapie stolicy. W Izbie Pamięci przy ul. Strzeleckiej 8 – w miejscu byłej katowni NKWD i UB – będzie można m.in. zwiedzić piwnice, wziąć udział w zajęciach edukacyjnych (w tym dla dzieci i młodzieży), a także obejrzeć dioramę „Przesłuchanie więźnia” oraz uczestniczyć w projekcjach filmowych. Wydarzenie odbędzie się w godzinach 15:00-23:00.

Od godz. 17:00 do północy otwarte będą również drzwi Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej 37, mieszczącego się w dawnym więzieniu mokotowskim. W Pawilonie X, który w okresie stalinowskim pełnił funkcję pawilonu śledczego, prezentowana jest szczególna wystawa o tytule „Dowody Zbrodni. Przedmioty z Łączki w Pawilonie X więzienia na Rakowieckiej”. W jej ramach zwiedzający będą mogli zobaczyć m.in. przedmioty – często rzeczy osobiste – żołnierzy podziemia antykomunistycznego, odnalezione w trakcie trwania prac poszukiwawczo-ekshumacyjnych prowadzonych na terenie Cmentarza Powązkowskiego.

Muzeum przypomina, że w niedzielę 19 maja będzie zamknięte, ale zachęca do wzięcia udziału w bezpłatnym spacerze po Powązkach Wojskowych śladami żołnierzy II wojny światowej i podziemia antykomunistycznego.

Nie tylko Warszawa

.Instytut Pamięci Narodowej bierze również udział w Nocy Muzeów organizowanej w innych miastach. W piątek 17 maja między 18:00 a północą otwarte będzie Centrum Edukacyjne „Przystanek Historia” IPN w Krakowie, ul. Dunajewskiego 8. IPN przypomina, że to ostatnia okazja, by zwiedzić zaprojektowany w okresie międzywojennym i wzniesiony w latach 1938–1951 monumentalny budynek, ponieważ w przyszłym roku nowa siedziba Przystanku będzie już w Podgórzu.

W sobotę 18 maja w godzinach wieczornych zapraszają zwiedzających także oddziały IPN w Gdańsku, Białymstoku, Wrocławiu, Szczecinie, Rzeszowie, Katowicach, Bydgoszczy i Łodzi.

Pamięć o Monte Cassino

.Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki jest również Autorem „Wszystko co Najważniejsze”. Z okazji 80. rocznicy bitwy pod Monte Cassino wspomina on męstwo i poświęcenie żołnierzy polskich w walce z hitlerowcami w tekście „Walczyli dla innych, umierali dla Polski”.

„To jedno z najbardziej ikonicznych zdjęć II wojny światowej. Sześciu żołnierzy amerykańskiej piechoty morskiej wznosi flagę narodową na szczycie góry Suribachi. Jest 23 lutego 1945 roku, piąty dzień walk o Iwo Jimę, strategicznie położoną japońską wyspę na Oceanie Spokojnym. Już dwa dni później fotografia autorstwa Joego Rosenthala trafi na pierwszą stronę dziennika „New York Times”. W kolejnych dziesięcioleciach będzie symbolem męstwa, odwagi i poświęcenia amerykańskich żołnierzy.”

„W Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej przechowujemy fotografię, której wymowa jest nie mniej symboliczna. Żołnierze 2. Korpusu Polskiego zatykają biało-czerwoną flagę narodową na ruinach klasztoru Monte Cassino. Jest 18 maja 1944 roku. Po czterech miesiącach właśnie dobiega końca jedna z najbardziej zaciętych bitew II wojny światowej, otwierająca aliantom drogę na Rzym.”

„Na przełomie lat 1943–1944 żołnierze Andersa – już jako 2. Korpus Polski – zostali przetransportowani do Włoch. W poprzednich miesiącach siły alianckie szybko zajęły Sycylię i południową część Półwyspu Apenińskiego, ale później utknęły w trudnym górzystym terenie. Niemcy skutecznie bronili się na linii Gustawa – z kluczową pozycją na wzgórzu Monte Cassino. Trzy alianckie natarcia w tym miejscu zakończyły się fiaskiem. W tej sytuacji misję zdobycia Monte Cassino otrzymał od Brytyjczyków Anders. »Zadanie, które nam przypadło, rozsławi na cały świat imię żołnierza polskiego« – napisał w rozkazie do swych żołnierzy. Pierwsze natarcie ruszyło w nocy z 11 na 12 maja 1944 roku, a kilka dni później kolejne, tym razem zwycięskie. »Nastąpiły dramatyczne starcia wręcz. […] Polacy dokonali niemal niemożliwego wyczynu« – donosił brytyjski dziennik »Daily Telegraph«.”

„Większości z nich nie było dane doczekać wolnej i demokratycznej Polski. Po II wojnie światowej kraj znalazł się w strefie wpływów Związku Sowieckiego. Komunistyczny rząd w Warszawie, przyniesiony na bagnetach Armii Czerwonej, pozbawił obywatelstwa generałów Andersa i Maczka, którzy pozostali na emigracji. Ich żołnierzy powracających w rodzinne strony w wielu wypadkach czekały kazamaty lub nawet wyroki śmierci. Bohaterowie wojenni, których w każdym normalnym kraju spotkałyby najwyższe zaszczyty, byli więc opluwani i wymazywani z kart historii. Czerwony reżim słusznie obawiał się ich niezależności i charyzmy.”

„Dziś w wolnej Polsce oddajemy im spóźniony hołd” – pisze Karol Nawrocki. – „Wdzięczną pamięć jest im też winna cała Europa.”

Wszystko co Najważniejsze/Joanna Talarczyk