Jak działa procedura uchwalania budżetu państwa?

Uchwalenie budżetu państwa w Polsce odbywa się według szczegółowej procedury zapisanej w Konstytucji i regulaminach parlamentu. Dokument przechodzi drogę od Rady Ministrów, przez Sejm i Senat, aż po podpis prezydenta, a każdy etap ma określone terminy i zasady.

Pierwsze kroki do uchwalenia budżetu państwa

.Zgodnie z art. 221 i 222 Konstytucji RP projekt ustawy budżetowej przygotowuje Rada Ministrów. W praktyce to minister finansów opracowuje go w porozumieniu z poszczególnymi resortami, a następnie Rada Ministrów zatwierdza i przedkłada dokument Sejmowi. Termin graniczny to 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy. Do projektu dołączane jest uzasadnienie i materiały towarzyszące.

Pierwsze czytanie w Sejmie odbywa się wyjątkowo na posiedzeniu plenarnym, a nie – jak często w przypadku projektów zwykłych ustaw – w komisjach. Rząd przedstawia założenia budżetu, a posłowie przeprowadzają debatę ogólną. Już na tym etapie można zgłosić wniosek o odrzucenie projektu, choć w praktyce zdarza się to rzadko.

Następnie projekt kierowany jest do Komisji Finansów Publicznych, która pełni rolę wiodącą, oraz do innych komisji branżowych. Komisje analizują szczegółowo poszczególne części budżetu, a Komisja Finansów przygotowuje sprawozdanie dla Sejmu. W drugim czytaniu posłowie zapoznają się z tym dokumentem, przeprowadzają debatę i mogą zgłaszać poprawki. Te wracają do komisji, która przygotowuje dodatkowe sprawozdanie. Trzecie czytanie to już głosowanie – posłowie decydują o przyjęciu ustawy budżetowej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Dalsze kroki

.Po zakończeniu prac w Sejmie ustawa trafia do Senatu. Zgodnie z art. 223 Konstytucji izba wyższa ma 20 dni na rozpatrzenie dokumentu. Może go przyjąć bez zmian, zgłosić poprawki lub odrzucić w całości. Jeśli Senat wniesie poprawki, Sejm rozpatruje je w terminie 7 dni i podejmuje ostateczną decyzję.

Kolejnym etapem jest podpis prezydenta. Zgodnie z art. 224 Konstytucji RP głowa państwa ma 7 dni na złożenie podpisu lub skierowanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego w celu zbadania zgodności z ustawą zasadniczą. W tym przypadku prezydent nie ma prawa weta – musi albo podpisać budżet, albo oddać go pod kontrolę konstytucyjną.

Koniec procedury uchwalania budżetu państwa

.Ustawa budżetowa wchodzi w życie po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw i obowiązuje przez rok budżetowy. Jeżeli nie zostanie uchwalona na czas, Rada Ministrów prowadzi gospodarkę finansową na podstawie przedłożonego projektu, co określane jest mianem prowizorium budżetowego. Konstytucja przewiduje też sytuację nadzwyczajną: jeśli w ciągu czterech miesięcy od dnia złożenia projektu w Sejmie ustawa nie trafi do podpisu prezydenta, głowa państwa może rozwiązać parlament.

Procedura uchwalania budżetu, choć skomplikowana i wieloetapowa, jest jednym z najważniejszych mechanizmów funkcjonowania państwa. To właśnie w ustawie budżetowej zapisane są priorytety rządu, kierunki polityki społecznej i gospodarczej, a także ramy finansowe dla całej administracji publicznej.

Fatalne konsekwencje braku w Polsce trójpodziału władzy

.”Chyba nikt już nie ma wątpliwości, że w Polsce mamy poważne problemy dotyczące wymiaru sprawiedliwości, systemu ochrony zdrowia, mediów publicznych, energetyki, edukacji, nauki czy innowacyjnej gospodarki. I nie powinien uspokajać nas fakt, że skomplikowana polityczno-społeczna sytuacja panuje dzisiaj także w wielu innych demokratycznych państwach, nawet tych do niedawna wzorowo funkcjonujących” – pisze prof. Michał KLEIBER na łamach Wszystko co Najważniejsze w tekście „Fatalne konsekwencje braku w Polsce trójpodziału władzy„.

„Sytuacja w Polsce ma też znaczący wpływ na międzynarodowy wizerunek naszego państwa. Polska przez wiele ostatnich lat mogła się cieszyć na świecie znakomitym wizerunkiem. Składało się na to wiele przyczyn – stabilny i szybki rozwój gospodarczy, rosnące znaczenie w polityce międzynarodowej, dobrze wypełniane kierownicze role w ważnych organizacjach zagranicznych, szacunek dla wielu naszych rodaków pracujących za granicą. Wyrażane do niedawna opinie były jednoznacznie pozytywne i niezwykle satysfakcjonujące – wielu rozmówców uważało nasz kraj za świetnie wykorzystujący swój potencjał, zazdrościło nam stabilności i perspektyw rozwojowych, a niektórzy wręcz deklarowali chęć zamieszkania w naszym kraju.”

„Niestety, ten znakomity wizerunek Polski przeżywa obecnie silny regres, a opinie przekazywane mi przez często tych samych rozmówców są zasadniczo różne. Mówiąc krótko, świat widzi nasze problemy i jest coraz bardziej wobec nas krytyczny. Powagę sytuacji podkreśla w dodatku fakt, iż wyrażane słowa krytyki wydają się zupełnie niezależne od ewentualnego popierania przez formułującą je osobę którejś z dominujących u nas sił politycznych. Nie ma wątpliwości, że musimy jak najszybciej rozpocząć starania na rzecz przywrócenia naszemu państwu dotychczasowego świetnego wizerunku, w pełni przecież zasadnego ze względu na nasze dotychczasowe osiągnięcia i nasz potencjał rozwojowy” – dodaje prof. Michał KLEIBER.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-michal-kleiber-fatalne-konsekwencje-braku-w-polsce-trojpodzialu-wladzy-wizerunek-polski

PAP/TD