Stosunek Polaków do Niemców. W ciągu zaledwie czterech lat sympatia do Niemców spadła o 23 punkty procentowe

Niniejszy materiał przedstawia aktualny stosunek Polaków do Niemców na podstawie najnowszych badań przeprowadzonych w listopadzie 2025 roku przez United Surveys oraz w styczniu 2025 roku przez CBOS, a także na danych z Barometru Polska-Niemcy 2025.

Ogólny stosunek Polaków do Niemców

Wyniki badań wskazują na niemal równomierny rozkład opinii – około połowy Polaków wyraża sympatię do Niemców, a druga połowa niechęć lub obojętność.

Badanie Barometru Polska-Niemcy 2025 pokazuje najniższy poziom sympatii od 17 lat (ostatni raz podobnie niski wynik odnotowano w 2008 roku).

Szczegółowe wyniki United Surveys (listopad 2025)

Badanie United Surveys zostało przeprowadzone przez IBRiS dla Wirtualnej Polski metodą CATI/CAWI w dniach 21-23 listopada 2025 r. na próbie 1000 osób.

Wyraźny podział według preferencji politycznych

Najnowsze badania wyraźnie pokazują, że stosunek do Niemców jest silnie skorelowany z preferencjami politycznymi respondentów. Wyborcy koalicji rządzącej (KO, Trzecia Droga, Lewica) wykazują zdecydowanie bardziej pozytywne nastawienie wobec Niemców niż wyborcy opozycji (PiS, Konfederacja).

Różnica w sympatii do Niemców między wyborcami koalicji rządzącej a wyborcami PiS i Konfederacji wynosi aż 52 punkty procentowe (82% vs 30%).

Wśród wyborców opozycji przeważa niechęć do Niemców (66%), z czego 26% wyraża zdecydowaną niechęć.

Niemcy na tle innych narodów (CBOS styczeń 2025)

Według badania CBOS z stycznia 2025 roku Niemcy zajmują środkową pozycję w rankingu sympatii Polaków do innych narodów. Niemców wyprzedzają m.in. Włosi, Amerykanie, Hiszpanie i Czesi, jednocześnie Niemcy plasują się przed Ukraińcami, Rosjanami czy Białorusinami.

Analiza danych z ostatnich lat pokazuje wyraźny trend spadkowy w poziomie sympatii Polaków do Niemców. Barometr Polska-Niemcy 2025 wskazuje na rekordowo niski poziom sympatii – ostatni raz podobnie niskie wartości odnotowano w 2008 roku.

W ciągu zaledwie 4 lat (2021-2025) sympatia do Niemców spadła o około 23 punkty procentowe.

Spadek sympatii do Niemców jest jednym z najwyraźniejszych odnotowanych w ostatnich latach – podobnie silne zmiany dotyczą jedynie stosunku do Ukraińców.

Według CBOS sympatia do sąsiadów Polski ogólnie zmniejszyła się, przy czym Niemcy odnotowali spadek o 7 punktów procentowych rok do roku.

Stosunek Polaków do Niemców jest silnie uwarunkowany historycznie. Doświadczenia II wojny światowej oraz okres powojenny nadal mają istotny wpływ na postrzeganie zachodniego sąsiada. Według badań jedna piąta skojarzeń Polaków z Niemcami odnosi się do II wojny światowej. Co więcej, odsetek osób koncentrujących się na przeszłości wzrósł z 24% w 2021 roku do 36% w 2024 roku.

Warto zauważyć wyraźną asymetrię – podczas gdy sympatia Polaków do Niemców spada, po stronie niemieckiej obserwujemy odwrotny trend. Niemcy coraz bardziej lubią Polaków, a poziom ich akceptacji dla Polski jako partnera europejskiego wzrósł z 28% do 40% w ciągu dwóch lat.

Stosunek Polaków do Niemców – wnioski

Niemcy pozostają jednym z kluczowych partnerów gospodarczych Polski i głównym graczem w Unii Europejskiej. Jednak kwestie takie jak słabnąca gospodarka niemiecka, rosnąca siła skrajnie prawicowej AfD oraz kwestie reparacji wojennych budują napięcie w relacjach dwustronnych. Kanclerz Friedrich Merz w listopadzie 2025 r. publicznie wyraził smutek z powodu niskiego poziomu sympatii Polaków do Niemców.

W szczególności warto zwrócić uwagę na następujące fakty:

1. Wyrównane opinie: Najnowsze badania z listopada 2025 roku pokazują niemal idealny podział opinii Polaków – 46,5% wyraża sympatię do Niemców, a 46,4% niechęć. To wskazuje na głęboką polaryzację społeczeństwa w tej kwestii.

2. Rekordowo niski poziom sympatii: Sympatia do Niemców spadła do najniższego poziomu od 17 lat (32-33%), co stanowi dramatyczny spadek z około 55% odnotowanych w 2021 roku.

3. Wyraźny podział polityczny: Stosunek do Niemców jest silnie skorelowany z poglądami politycznymi – 82% wyborców koalicji rządzącej wyraża sympatię, podczas gdy wśród wyborców PiS i Konfederacji sympatię deklaruje tylko 30%.

4. Pozycja w rankingu narodów: Niemcy zajmują środkową pozycję w rankingu sympatii Polaków do innych narodów. Plasują się za Włochami, Amerykanami, Hiszpanami i Czechami, ale przed Ukraińcami, Białorusinami i Rosjanami.

5. Trend spadkowy: W ostatnich latach obserwujemy konsekwentny spadek sympatii do Niemców, co eksperci łączą z antyniemiecką retoryką polityczną, kwestią reparacji wojennych oraz rosnącym naciskiem na przeszłość historyczną.

6. Asymetria postrzegania: Podczas gdy sympatia Polaków do Niemców spada, po stronie niemieckiej obserwujemy odwrotną tendencję – Niemcy coraz bardziej pozytywnie postrzegają Polskę i Polaków.

.Relacje polsko-niemieckie stoją przed wyzwaniami wynikającymi z głębokiej polaryzacji opinii publicznej w Polsce. Kluczowe będzie, czy politycy będą w stanie zbudować narrację koncentrującą się na przyszłości i współpracy, czy też kontrowersyjne kwestie historyczne będą nadal dominować w dyskursie publicznym. Ostatnie konsultacje międzyrządowe w Berlinie (listopad 2025) i poruszona przez premiera Donalda Tuska kwestia reparacji wojennych pokazują, że temat pozostaje gorący i może dalej wpływać na kształtowanie się opinii publicznej.

AJ

Źródła danych:
United Surveys by IBRiS dla Wirtualnej Polski (listopad 2025)
CBOS – Stosunek Polaków do innych narodów (styczeń 2025)
Barometr Polska-Niemcy 2025 (Niemiecki Instytut Spraw Polskich w Darmstadt)