Wdychany grafen może być bezpieczny

Eksperyment z udziałem ludzi wskazał, że wdychanie cząstek tlenku grafenu nie wywołuje negatywnych skutków, przynajmniej na krótką metę. Teraz naukowcy chcą sprawdzić działanie długofalowe.
Oddziaływanie grafenu na ludzkie zdrowie nie jest jeszcze dobrze zbadane
.Badacze z University of Edinburgh i University of Manchester przeprowadzili eksperyment, w którym ochotnicy, w ściśle kontrolowanych warunkach, wdychali cząstki grafenu.
Grafen to stworzona na początku XXI wieku, zbudowana z węgla substancja, która może zrewolucjonizować różne gałęzie przemysłu – bada się go pod kątem wykorzystania w elektronice, odzieży, farbach, systemach oczyszczania wody, nowych lekach. Jest to bowiem najcieńszy, super-wytrzymały i giętki materiał o ciekawych właściwościach elektrycznych.
Nie jest jednak dobrze poznane jego oddziaływanie na ludzkie zdrowie.
W opisanym na łamach „Nature Nanotechnology” badaniu 14 uczestników – za pomocą specjalnych masek, w czasie fizycznego wysiłku – wdychało cząstki tlenku grafenu – postaci tego materiału, która nie odpycha silnie wody.
Naukowcy przed testem i krótko po nim sprawdzali pracę płuc ochotników, ciśnienie krwi i jej krzepliwość oraz stany zapalne w organizmie. Nie znaleziono prawie zmian w żadnych sprawdzanych biologicznych parametrach.
Naukowcy mówią tylko o prawie niezauważalnej zmianie dotyczącej krzepliwości krwi.
„Musimy być pewni, że szeroko stosowane materiały nie są groźne dla człowieka”
.„Nanomateriały takie jak grafen są bardzo obiecujące, ale musimy być pewni, że są wytwarzane w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia. Dopiero wtedy będzie można je szeroko stosować. Możliwość sprawdzania bezpieczeństwa tego unikalnego materiału na ludziach to duży krok w stronę zrozumienia wpływu grafenu na organizm. Przy odpowiednim podejściu możemy bezpiecznie wykorzystać większość nanotechnologicznych wynalazków” – mówi dr Mark Miller z University of Edinburgh’s Centre for Cardiovascular Science, cytowany na stronie uczelni.
.„To pierwsze na świecie kontrolowane badanie z udziałem zdrowych ludzi, które pokazuje, że bardzo czysta forma tlenku grafenu (o specyficznym rozmiarze i powierzchni cząstek) może być dalej rozwijana w sposób, który zminimalizuje ryzyko dla zdrowia ludzi” – dodaje prof. Kostas Kostarelos z University of Manchester. – „Dziesięć lat zabrało zebranie wiedzy, która pozwoliła na przeprowadzenie tego badania. Obejmuje ona zagadnienia dotyczące nowych materiałów i nauk biologicznych. Kluczowy był także potencjał kliniczny, dzięki któremu zebrano najlepszych światowych ekspertów w tej dziedzinie”.
Badanie, choć uważa się za obiecujące, jeszcze nie rozstrzyga, że grafen na pewno jest bezpieczny. Potrzebne będą kolejne testy m.in. sprawdzające długofalowe skutki, z udziałem większej liczby ochotników oraz z wykorzystaniem różnych rodzajów grafenu.
Badania naukowe zmieniają świat
.„Najbardziej ambitne europejskie projekty badawcze realizowano w trzech dużych obszarach nauki: naukach o życiu, naukach ścisłych i technicznych oraz naukach społecznych i humanistycznych” – pisze na łamach „Wszystko co Najważniejsze” prof. Andrzej JAJSZCZYK.
„Trudno jest przecenić rolę badań naukowych w tym, co osiągnęła nasza cywilizacja. Wyniki pracy naukowców spowodowały, że żyjemy dziś znacznie dłużej niż jeszcze sto lat temu, głód stał się udziałem wyłącznie osób mieszkających w krajach upadłych i nękanych wojnami, podróże po całym świecie są już dostępne prawie dla każdego, przynajmniej w krajach bogatszych, a tania łączność zmieniła życie miliardów ludzi, nawet w najbiedniejszych zakątkach naszego globu.”
„Niestety, coś, co wielu nazywa postępem, ma też swoje ciemne strony. I jakkolwiek wyniki badań naukowych bywają używane także w złej wierze bądź ich niewłaściwe czy po prostu nierozumne zastosowanie prowadzi do opłakanych skutków, to nikt przy zdrowych zmysłach nie kwestionuje konieczności dalszego prowadzenia badań, chociażby po to, by walczyć ze wspomnianymi skutkami.”
„W obszarze nauk ścisłych i technicznych najwięcej badań w ostatnich latach prowadzi się w dyscyplinach inżynierii materiałowej i nauki o materiałach. Ich praktyczny potencjał nie podlega dyskusji. Następne dyscypliny w kolejności finansowania przez ERC to chemia fizyczna, fizyka materii skondensowanej i ciała stałego, elektronika i fotonika, a także chemia organiczna. Po nich następują informatyka i kryptologia, oddziaływania fundamentalne, w tym oddziaływania grawitacyjne czy elektromagnetyczne. Listę najpopularniejszych badawczo dyscyplin zamyka fizyka kwantowa. Warto przy tym pamiętać, że wspomniana kolejność nie wynika z jakichkolwiek priorytetów czy preferencji ERC, lecz jedynie z pojawiania się najbardziej interesujących pomysłów badawczych zgłaszanych przez samych naukowców.”
„Ważne jest także to, że w obszarze nauk ścisłych i technicznych obserwujemy w ostatnich latach znaczący postęp w opracowywaniu nowych metod badawczych. Obejmują one m.in. eksperymentalne metody skoncentrowane na modelach klimatycznych, modelowanie obliczeniowe, w tym symulacje związane z sieciami neuronowymi. Intensywnie rozwija się także metody matematyczne związane z teorią pola i algorytmami, a w obszarze chemii – nowe metody syntezy organicznej i katalizy. ”
PAP/Marek Matacz/Wszystko co Najważniejsze/JT