Wojna trwa, kultura nie ginie. Nowe filmy ukraińskie na festiwalu w Warszawie

Ponad 60 filmów ukraińskich będzie można zobaczyć podczas rozpoczynającego się 18 października festiwalu filmowego „Ukraina!” w Warszawie. Pomimo trwającego wojny ukraińska kultura nie ginie.

Kultura nie ginie – jakie są nowe filmy z Ukrainy?

.Festiwal filmowy „Ukraina!” odbędzie się w 2023 r. po raz ósmy i pomimo trwającej wojny będzie obfitować w nowości kina ukraińskiego. W programie znalazło się bowiem ponad 60 filmów fabularnych, dokumentalnych i krótkich metraży, a także blisko 20 wydarzeń towarzyszących, w tym wystawy fotografii, debaty, spektakle, warsztaty dla dzieci i koncert.

Jak podkreśliła dyrektorka Ukraina! Festiwalu Filmowego Beata Biedrońska-Lach wydarzenie stało się gestem solidarności z narodem ukraińskim, który walczy z rosyjskim agresorem.

„Festiwal 2022 był szczególny, ciepły wzruszający i pełen emocji. Pomimo problemów przyjechali do nas twórcy z Ukrainy. Po filmach odbyły się bardzo emocjonalne spotkania, pełne wzruszeń i łez, z polskimi i ukraińskimi widzami, którzy opowiadali, jak musieli opuścić swój kraj i uciekać do Polski. Jest 2023 rok i wojna w Ukrainie trwa. Część twórców wciąż walczy, część wyjechała z Ukrainy. Ze względu na brak dofinasowania powstaje mniej nowych produkcji. Dlatego obawialiśmy się, że nie uda nam się stworzyć programu filmowego składającego się z nowych produkcji, co było zawsze celem naszego festiwalu: pokazywanie i promowanie współczesnego kina ukraińskiego i jego twórców. Nasze obawy na szczęście nie potwierdziły się” – powiedziała dyrektor festiwalu.

Oprócz pokazów filmowych na festiwalu odbędą się również spotkanie branżowe dla filmowców: panel dla ukraińskich aktorów z polskimi reżyserami castingu, spotkanie twórczyń polskich i ukraińskich pt. „Kobiety filmu” oraz masterclassy – mistrzowskie kursy reżyserii i scenariopisarstwa, prowadzone przez wybitnych ukraińskich twórców.

Zaprosiliśmy prawie 50 gości z Ukrainy i Polski, którzy wezmą udział w spotkaniach po filmach, w tym Irma Vitowska, Segiej Bukowski, Achtem Seltablajew, Antoniu Lukich oraz z Polski: Agata Buzek, Maciek Hamela, Karina Będkowska” – informuje dyrektorka festiwalu.

Kino ukraińskie – przegląd tytułów

.Zdaniem pomysłodawców festiwalu tytuły prezentowane w ramach wydarzenia „ukazują różne oblicza Ukrainy”.

„Zależy nam, aby pokazać filmy fabularne, które nie zdążyły mieć premiery w 2022 r., jak film historyczny Dovbush Ołesia Sanina – który miał premierę w Ukrainie w sierpniu tego roku, a w Polsce będzie mieć premierę w przyszłym roku – czy komedia kulinarna „Smak wolności”, reż. Alexandr Berezan, która będzie mieć premierę w Ukrainie dopiero w marcu 2024 r. Filmy fabularne pokazują Ukrainę jeszcze sprzed pełnoskalowej wojny. Pokazują bohaterów borykających się z problemami samotności, rozstania i dorastania, jak „Królowie rapu”, reż. Myroslav Latyk, czy „Moje myśli są ciche” i „Luksemburg, Luksemburg” Antoniu Lukicha. Część filmów fabularnych nawiązuje do lat 90. ubiegłego stulecia w Ukrainie, jak znany już w Polsce film „Do You Love Me?”, reż. Tonya Noyabrova, „Kamień. Papier. Granat”, reż. Iryna Tsilyk, czy film zamknięcia, kryminał kręcony kamerą wideo „La Palisiada”, reż. Philip Sotnychenko. Ale nie zabraknie filmów przypominających, że agresja Rosji na Ukrainę trwa od 2014 r., jak dramat wojenny „Myrnyj-21″, reż. Akhtem Seitablayev, o straży granicznej w Ługańsku” – stwierdziła Biedrońska-Lach.

Zwróciła też uwagę, że wybrane dokumenty skupiają się na wydarzeniach obecnych, czyli po 24 lutego 2022 r. dobitnie pokazujące, że ukraińska kultura nie ginie pomimo wojny – jak „Wolność w ogniu. Wojna Ukrainy o wolność”, reż. Evgeny Afineevsky, czy „Jeden dzień w Ukrainie”, reż. Volodymyr Tykhyy, pokazujące dramat osób cywilnych, które muszą opuścić swój dom i szukać bezpiecznego miejsca w metrze czy uciekać za granicę”. „Cieszę się, że możemy również pokazać dokumenty polskich twórców o Ukrainie jak „W Ukrainie” Tomasza Wolskiego i Piotra Pawlusa czy „Skąd dokąd” Maćka Hameli. Oba filmy były już pokazywane na międzynarodowych festiwalach filmowych, gdzie zostały docenione przez jury i widzów” – zaznaczyła dyrektorka festiwalu.

W tym roku po raz pierwszy w historii festiwalu odbędzie się konkurs główny w kategorii filmu fabularnego i dokumentalnego. „W ramach konkursu zostanie pokazanych 13 fabuł i 11 dokumentów. W skład jury wejdą: Joanna Kos-Krauze (reżyserka), Jowita Budnik (aktorka), Oleksandr Pozdnyakov. Natomiast w jury filmu dokumentalnego zasiądą Natalia Koryncka-Gruz (scenarzystka, reżyserka), Sergey Bukvsky (reżyser), Jakub Majmurek (krytyk filmowy). Na efekt musimy poczekać do ostatniego dnia festiwalu” – wskazała Biedrońska-Lach.

Natomiast po raz trzeci odbędzie się konkurs na najlepszy film krótkometrażowy. „Konkurs był otwarty zarówno dla produkcji ukraińskich, polskich, jak i innych państw, pod warunkiem że miały one jakieś związki z Ukrainą, np. przez tematykę, miejsce realizacji lub udział ukraińskich aktorów czy twórców. Zgłoszonych zostało 200 filmów. To wyraźnie pokazuje ogromne zainteresowanie naszym konkursem. Spośród tych zgłoszeń wybraliśmy 22 filmy, które zostaną pokazane na festiwalu i oceniane przez jury. Nasz festiwal jest prawdziwie międzynarodowy. Filmy pochodzą nie tylko z Polski i Ukrainy, ale również z innych krajów. Ważne jest, że łączy je jakiś związek z Ukrainą, co może dotyczyć tematyki, miejsca realizacji lub udziału ukraińskich twórców” – wyjaśniła dyrektorka festiwalu.

Pytana o tytuły, które mogłaby szczególnie zarekomendować widzom, Biedrońska-Lach wymieniła kameralne historie o kobietach, zrealizowane przez kobiety. Pierwsza z nich to „Do You Love Me?” Toni Nojabrowej, której akcja rozgrywa się w Kijowie rok przed upadkiem Związku Radzieckiego, a główną bohaterką jest siedemnastolatka marząca o karierze aktorskiej. Drugi tytuł – „Ja, Nina” Marysi Nikitiuk – został zainspirowany prawdziwą historią ukraińskiej prezenterki telewizyjnej, która zachorowała na raka. „Interesujący jest również dramat izraelsko–ukraiński „Waleria wychodzi za mąż”/”Waleria Is Getting Married”, reż. Michal Vinik, opowiadający historię dwóch ukraińskich sióstr, Valerii i Chrystyny, które decydują się na małżeństwo z Izraelczykami, których poznają on-line. To film o marzeniach, emigracji i wyzwaniach związanych z życiem w Izraelu. Historia siostrzanej więzi, pragmatyzmu i romantycznych wyborów” – podsumowała.

Ukraina! 8. Festiwal Filmowy odbędzie się w dniach 18-24 października w Kinotece, kinie Amondo i w Centrum Kultury Filmowej Andrzeja Wajdy w Warszawie oraz od 27 października do 12 listopada w formule on-line. W październiku, listopadzie i grudniu wydarzenie zawita także do innych polskich miast, m.in. Wrocławia, Krakowa, Poznania, Opola, Gdańska, Gliwic, Płocka i Gorzowa Wielkopolskiego.

Kino, teatr, sztuka – wszystko w „Kultura Najważniejsza”

.Choć warszawskie święto kina ukraińskiego skupia uwagę na ciekawych pokazach filmowych warto pamiętać też o bogactwie innych sztuk prezentowanych nie tylko w stolicy Polaki ale też innych miast kraju i całej Europy. Przeglądowi najciekawszych wydarzeń ze świata kultury redakcja „Wszystko co Najważniejsze” poświęca co tydzień specjalny newsletter o nazwie „Kultura Najważniejsza”. Podpowiadamy w nim, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.

Co innego niż kultura i sztuka może wyrwać nas z codzienności? Co innego pozwoli choć na chwilę uwolnić się od nieustającego biegu i skupić na czymś, co skierowane jest tylko do nas? Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.

Piszemy o najgłośniejszych premierach, przypominamy o klasyce, do której warto wrócić.

Niekiedy proponujemy takie pozycje, które z pewnością Państwo widzieli, ale które naszym zadaniem warto przeanalizować i poznać ponownie.

Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, darmowego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW]

PAP/Daria Porycka/WszystkocoNajważniejsze/ad