Nagroda Goncourtów 2025. Zwycięzcą Laurent Mauvignier

Nagroda Goncourtów 2025 została przyznana francuskiemu pisarzowi Laurentowi Mauvignierowi. Autor ten otrzymał tę najbardziej prestiżową nagrodę literacką we Francji za powieść „La maison vide”. Nazwisko laureata ogłoszono w dniu 4 listopada w Paryżu.

Nagroda Goncourtów 2025

.Licząca 750 stron powieść „La maison vide” (Pusty dom) to fresk rodzinny, który już otrzymał inne wyróżnienia literackie. Narrator wraca do domu rodzinnego, by szukać Legii Honorowej otrzymanej przez jego babkę. Wśród zdjęć i pamiątek, próbując rozwikłać tajemnicę samobójstwa ojca, rekonstruuje stopniowo historię swojej rodziny.

Powieść rozgrywa się w jednym miejscu – w domu w miejscowości Touraine, gdzie mieszkali przodkowie autora: rodzina skrępowana tradycjami i dotknięta przez dwie wojny światowe w XX wieku. – Myślę, że moja historia rodzinna przypomina historię milionów francuskich rodzin, ze strefami cienia i epizodami chwały – mówił Laurent Mauvignier w wywiadach prasowych.

58-letni laureat został wyłoniony w pierwszej turze głosowania podczas finałowych obrad jury – otrzymał sześć głosów, a więc większość bezwzględną (jurorów jest dziesięcioro). W ostatnich godzinach przed ogłoszeniem nagrody we francuskich mediach spekulowano, że faworytów jest dwóch: Emmanuel Carrere i właśnie Laurent Mauvignier. Przy czym w finale znalazły się również dwie inne powieści, dwóch pisarek: Nathachy Appanah („La nuit au coeur”) i Caroline Lamarche („Le bel obscur”).

W jaki sposób są przyznawane Goncourty?

.Nathacha Appanah została uhonorowana w dniu 3 listopada inną nagrodą literacką – Femina – i rzadko zdarza się, by ktoś otrzymał dwie prestiżowe nagrody za ten sam tytuł. Lamarche otrzymała w finałowym głosowaniu cztery głosy. Procedura wyłaniania laureata wygląda następująco: członkowie Akademii Goncourtów – 10 ludzi pióra – spotykają się w każdy pierwszy wtorek miesiąca w restauracji Drouant, niedaleko Opery paryskiej, by w trakcie posiłku w saloniku na pierwszym piętrze wybierać spośród setek opublikowanych książek te, które są godne nagrody.

Podczas finałowego głosowania wskazują swego kandydata i przez pierwsze 10 tur głosowania obowiązuje kryterium, że wygrywa książka, która otrzymała większość bezwzględną (czyli 6 głosów na 10). Jednak jeśli przez 10 rund tak się nie stanie, w kolejnych rundach (do 13. tury) wystarczy większość bezwzględna.

Przewodniczącym jury jest obecnie Philippe Claudel. Zasiadają w nim również: Christine Angot, Pierre Assouline, Tahar Ben Jelloun, Pascal Bruckner, Françoise Chandernagor, Paule Constant, Didier Decoin, Camille Laurens i Eric-Emmanuel Schmitt. Sama nagroda to symboliczne 10 euro, ale ze względu na jej prestiż autor zwycięskiej książki nie tylko staje się znanym twórcą, ale też może liczyć na sprzedaż setek tysięcy egzemplarzy swego dzieła. Nagrodzony tytuł zwykle jest jedną z najczęściej kupowanych książek jako prezent na Boże Narodzenie.

Znaczenie literatury

.Na temat znaczenia literatury na łamach „Wszystko Co Najważniejsze” pisze Michel HOUELLEBECQ w tekście „Literatura jest najważniejsza„.

„Proszę nie oczekiwać, że w lectio magistralis wyjaśnię, w jaki sposób autor przenosi czytelnika w wykreowany przez siebie świat. Każdy pisarz ma bowiem inną metodę, inne postrzeganie rzeczywistości. Trudno wymagać od pisarzy, żeby na kartach swoich książek oddawali się czemuś na kształt zajęć praktycznych. Świadoma refleksja nie odgrywa tutaj żadnej roli. W momencie zapisywania strony wiemy, co jest ważne. Ale zapominamy o tym równie szybko, jak zapisujemy kolejną stronę. Czasami odkrywamy to przy ponownym czytaniu, po latach, i mówimy sobie: „Tak, ten czy inny szczegół jest naprawdę dobry”. Ale mamy to odczucie, że książka została napisana jakby przez kogoś innego”.

„Nie trzeba się więc zastanawiać, czy ta, czy inna strona to dobra literatura. Nie ma też sensu prosić autora o wyjaśnienie: on tego nie wie. Dużo lepiej zaufać badaczowi, że ten pomoże dostrzec istotne szczegóły, idiosynkrazje i metody stosowane przez autora. To jego zawód. Zewnętrzna pozycja badacza jest lepsza. Jestem autorem, to prawda, ale jestem jednak przede wszystkim czytelnikiem. Zdecydowanie więcej czasu spędziłem w życiu na czytaniu niż na pisaniu. A moje życie jako czytelnika, w przeciwieństwie do życia jako autora, doprowadziło mnie do pewnego ostatecznego wniosku, który jest zarazem wnioskiem mojego krótkiego wystąpienia”.

.„Fundamentalną racją bytu literatury powieściowej jest to, że człowiek na ogół ma umysł zbyt skomplikowany, zbyt bogaty, jak na egzystencję, którą musi prowadzić. Fikcja nie jest dla niego tylko przyjemnością – jest potrzebą. Potrzebuje innych egzystencji, innych niż jego własna, po prostu dlatego, że jego własna mu nie wystarcza. Te inne egzystencje nie muszą koniecznie być ciekawe, mogą być równie dobrze posępne. Mogą zawierać wiele doniosłych wydarzeń lub prawie żadnych. Nie muszą być egzotyczne: mogą rozgrywać się pięćset lat temu na innym kontynencie, a mogą być osadzone w domu obok. Ważne jest tylko to, że są inne” – pisze Michel HOUELLEBECQ.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/michel-houellebecq-literatura-jest-najwazniejsza/

PAP/Anna Wróbel/MJ