Karol NAWROCKI wręczył noty identyfikacyjne rodzinom ofiar totalitaryzmu
Ogłoszono nazwiska 18 ofiar komunistycznego i niemieckiego terroru których szczątki zostały odnalezione w ramach prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej. Wokół prawdy i sprawiedliwości budowana jest misja IPN – powiedział prezydent elekt Karol Nawrocki, wręczając noty identyfikacyjne rodzinom ofiar.
„Kolejny krok w przywracaniu pamięci o tych, których totalitaryzmy próbowały skazać na wieczne przemilczenie”
.Uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom ofiar, które zginęły w wyniku działań terroru komunistycznego i zbrodni niemieckich odbyła się w czwartek w Belwederze.
Chodzi o 18 ofiar, których szczątki zostały odnalezione w ramach prac IPN prowadzonych m.in. w Krakowie, Wrocławiu, Katowicach oraz Lublinie. Ogłoszono także nazwiska ofiar zamordowanych na terenie północnego Mazowsza, których szczątki odnaleziono w 2024 r. Wśród zidentyfikowanych jest także jedna osoba, której szczątki odnaleziono na terenie Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie, na tzw. Łączce.
Noty identyfikacyjne i fotograficzne portrety rodzinom ofiar i przedstawicielom regionalnych oddziałów IPN wręczyli prezydent elekt Karol Nawrocki i z-ca prezesa IPN Krzysztof Szwagrzyk.
„Dzisiejsza uroczystość to kolejny krok w przywracaniu pamięci o tych, których totalitaryzmy próbowały skazać na wieczne przemilczenie” – napisał prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników. List odczytała podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Katarzyna Pawlak-Mucha.
Jak dotąd wręczono noty identyfikacyjne rodzinom blisko 300 osób
.Prezydent zwrócił uwagę, że „dzięki pracom Instytutu Pamięci Narodowej po raz kolejny, z dumą i wzruszeniem, możemy w imieniu suwerennej Rzeczypospolitej zwrócić rodzinom ich najbliższych, a polskiej historii – sprawiedliwość”. „Czcimy dziś pamięć osiemnastu naszych rodaków, ofiar totalitaryzmów. Pochylamy głowy przed ich heroicznym patriotyzmem. Walczyli z odwagą. Aresztowani, oskarżani, poddawani okrutnym przesłuchaniom wytrwali nie wyrzekając się prawdy, ani niepodległej Polski” – podkreślił Andrzej Duda.
Przypomniał w liście, że jak dotąd wręczono noty identyfikacyjne rodzinom blisko 300 osób.
„Wspomnijmy dzisiaj również o tysiącach ofiar wciąż czekających na odnalezienie, zidentyfikowanie i godny pochówek. Jestem spokojny, że to wielkie dzieło pamięci będzie kontynuowane, że patronować mu będzie mój następca pan prezydent Karol Nawrocki” – podkreślił prezydent.
„Strzec prawdy i dbać o pamięć to nasz narodowy obowiązek. Powinność wobec tych, którzy oddali ojczyźnie życie, by odzyskała niepodległość dla kolejnych pokoleń. Niech pamięć o bohaterstwie naszych rodaków będzie źródłem siły dla wszystkich, którzy budują przyszłość Rzeczpospolitej. Cześć i chwała bohaterom! wieczna pamięć poległym i pomordowanym” – zakończył swój list Andrzej Duda.
Jesteśmy reprezentantami narodu, który nigdy nie odda swojej wolności [Karol Nawrocki]
.Do uczestników uroczystości w Belwederze przemówił także prezydent elekt. – Wokół prawdy i sprawiedliwości budowana jest misja Instytutu Pamięci Narodowej. Ale wśród tych fundamentów jest też głęboka wdzięczność, wdzięczność tym, którzy skończyli swoje życie dla Polski przedwcześnie. Wdzięczność tym, dzięki którym my możemy żyć w wolnej i niepodległej Polsce, o którą powinniśmy dbać, i którą powinniśmy otaczać naszą opieką i troską – powiedział Karol Nawrocki.
– Osiemnaście nazwisk, które za moment zobaczymy, w moim głębokim uznaniu, każde z tych nazwisk, każda z tych osób jest małą twierdzą naszej przyszłości. (…) Jesteśmy narodem, który nigdy, ani w wieku XIX, ani w wieku XX – i oni to udowadniają – nie oddał swojej wolności, suwerenności i niepodległości nawet w obliczu dwóch systemów totalitarnych – ocenił Karol Nawrocki. – Każde nazwisko, każdy życiorys, każda tablica, każdy pomnik poświęcony żołnierzom podziemia antykomunistycznego, żołnierzom Armii Krajowej jest wyraźnym sygnałem skierowanym i na Wschód i na cały świat, że jesteśmy reprezentantami narodu, który nigdy nie odda swojej wolności i suwerenności nawet w okrutnych, przerażających warunkach, w jakich przyszło im żyć – zaznaczył prezydent elekt, wręczając noty identyfikacyjne.
– Wielkim skarbem naszego narodu i naszej wspólnoty narodowej jest właśnie to, że w każdym wieku, w każdej dekadzie – a powiem więcej – w każdym roku w Polsce były setki, tysiące sprawiedliwych, które stawały się sumieniem narodu polskiego. I Polska przetrwała. Musimy o tym pamiętać i musimy okazywać im wdzięczność – podkreślił Karol Nawrocki.
Zastępca prezesa IPN prof. Krzysztof Szwagrzyk wskazał, że już po raz piętnasty IPN składa raport „o wypełnianiu powierzonej mu misji poszukiwań, badań i identyfikacji zmarłych, straconych, zamordowanych Polek i Polaków w XX wieku, ofiar zbrodni niemieckich, sowieckich, komunistycznych oraz ukraińskich”.
– Zwracam się do wszystkich państwa, rodzin obecnych na tej uroczystości i do tych, którzy z różnych powodów nie mogli na tę uroczystość przybyć, o przyjęcie raportu IPN o wykonanych zadaniach poszukiwawczych i identyfikacyjnych. A te rodziny, które wciąż jeszcze oczekują na wiadomość o identyfikacji i odnalezieniu, proszę o nadzieję i o wiarę w to, że obowiązek wypełniany przez IPN jest i będzie realizowany aż do całkowitego wypełnienia – powiedział prof. Szwagrzyk.
Wśród zidentyfikowanych ofiar znaleźli się: Franciszek Borowski, Henryk Cybulski, Władysław Czarnecki ps. Luśnia i Narbutt, Jan Dyrka ps. Szczupak i Olszak, Adam Fabiszewski, Antoni Godziewski ps. Wola, Jan Grochowiec ps. Tom, Jan Jankowski ps. Zbieg i Groźny, Jerzy Jętkiewicz ps. Żegota, Eugeniusz Kania ps. Chytry, kpr. Kazimierz Kieszkowski, Stanisław Klaper ps. Ciepły, Alojzy Kocman, Czesław Koper, Jerzy Kuczka, Adam Sawicki, Henryk Słaboszewski i Alojzy Talik ps. Orzeł.
Wśród uczestniczących w uroczystości był m.in. syn Henryka Cybulskiego.
Henryk Cybulski – „powodem jego zatrzymania była działalność polityczna w Związku Młodej Polski. Został rozstrzelany w masowej egzekucji 23 listopada 1939 r. na terenie poligonu wojskowego Brus w Łodzi” – wyjaśniono w biogramie. Szczątki Henryka Cybulskiego zostały odnalezione w lipcu 2018 r.
W imieniu rodzin ofiar pracownikom IPN i organizatorom uroczystości podziękował Wojciech Cybulski, syn zastrzelonego przez Niemców w 1939 r. Henryka Cybulskiego.
Straty.pl, czyli repozytorium cierpienia
.Baza straty.pl – zwana tak popularnie od adresu strony internetowej – to swoiste repozytorium bólu i cierpienia; to zbiór informacji o ludzkich dramatach z okresu najkrwawszej wojny w dziejach świata. Są w niej zgromadzone informacje dotyczące m.in. oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego, więźniów, członków konspiracji, ofiar Holocaustu, egzekucji, robotników przymusowych, nieletnich ofiar wojny, siłą wcielonych do Wehrmachtu.
Dla Instytutu Pamięci Narodowej, któremu powierzono misję zachowania pamięci o ogromie ofiar, strat i szkód poniesionych przez Naród Polski w czasie zmagań wojennych, jest to jedno z najważniejszych zadań do zrealizowania. To zadanie, którego głównym celem jest – jak podkreślił prezes IPN dr Karol Nawrocki – „zachowanie łańcucha narodowej świadomości”. Możemy je zrealizować dzięki przechowywanym w Archiwum IPN materiałom archiwalnym dotyczącym okresu drugiej wojny. Na mocy ustawy do zasobu archiwalnego Instytutu trafiły dokumenty wytworzone przez niemiecki aparat represji, ale także materiały zgromadzone przez byłą Główną Komisję Ścigania Zbrodni Hitlerowskich. To blisko cztery kilometry bieżące dokumentów, fotografii, ale i artefaktów stanowiących świadectwo zbrodni niemieckiego nazizmu na ziemiach polskich.
Baza straty.pl – zwana tak popularnie od adresu strony internetowej – to swoiste repozytorium bólu i cierpienia; to zbiór informacji o ludzkich dramatach z okresu najkrwawszej wojny w dziejach świata. Są w niej zgromadzone informacje dotyczące m.in. oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego, więźniów, członków konspiracji, ofiar Holocaustu, egzekucji, robotników przymusowych, nieletnich ofiar wojny, siłą wcielonych do Wehrmachtu. W tym cyfrowym repozytorium zawarte są dane o osobach znanych, takich jak prezydent Warszawy Stefan Starzyński, długodystansowiec i złoty medalista igrzysk olimpijskich Janusz Kusociński czy też abp płocki Antoni Julian Nowowiejski, jeden z najwyższych polskich hierarchów kościelnych, który został zamordowany przez niemieckich oprawców w obozie przejściowym w Działdowie.
Zdecydowana jednak większość danych zgromadzonych w bazie to informacje o „zwykłych” obywatelach II Rzeczypospolitej – adwokatach, lekarzach, urzędnikach, robotnikach czy rolnikach, którzy zginęli bądź byli poddani różnym formom represji tylko za to, że byli Polakami, głęboko przywiązanymi do swojej historii, tradycji i kultury oraz wiary.
Cyfrowy zbiór danych liczy blisko 5,5 mln rekordów. Są w nim zebrane informacje pochodzące z dokumentów przechowywanych w Archiwum IPN, archiwach państwowych oraz instytucjach zajmujących się szeroko rozumianą problematyką II wojny światowej. Dodatkowo dane pochodzą od osób represjonowanych lub od ich rodzin. Istnieje także możliwość uzupełnienia i zmodyfikowania informacji wprowadzonych już do repozytorium, jest ono bowiem systematycznie rozwijane. Obecnie baza jest nie tylko uzupełniana, ale także prowadzone są w niej prace porządkowe, polegające m.in. na scalaniu rekordów, ujednolicaniu zapisów czy usuwaniu błędów. Instytut Pamięci Narodowej zwraca się do wszystkich instytucji i osób z apelem o pomoc w uzupełnianiu bazy. Zachowanie pamięci o wszystkich ofiarach III Rzeszy jest dziś naszym zobowiązaniem.
Wspólna pamięć powinna być tym, co nas w dzisiejszych, trudnych czasach, kiedy świat jest pełen wojen i konfliktów, łączy oraz przyczynia się do budowy naszej narodowej tożsamości. Aby przystąpić do projektu dokumentacyjnego, wystarczy wejść na stronę internetową straty.pl, wypełnić kwestionariusz bądź skontaktować się z nami telefonicznie lub listownie. Bo jak pisał Herbert, naoczny świadek tamtych tragicznych wydarzeń, który w rodzinnym Lwowie przeżył najpierw sowiecką, a potem niemiecką okupację, wszystkie ofiary musimy „policzyć dokładnie, zawołać po imieniu”.
Tekst dostępny na łamach Wszystko co Najważniejsze: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/marzena-kruk-i-mariusz-zulawnik-repozytorium-straty-pl/
PAP/MB
