Kiedy wybory prezydenckie?
Data wyborów prezydenckich zostanie zakomunikowane w początkach 2025 r. To, kiedy odbędą się wybory prezydenckie, wynika z zapisów Konstytucji i Kodeksu wyborczego. Termin wyborów prezydenckich zależeć będzie od decyzji Marszałka Sejmu. A więc: kiedy wybory prezydenckie 2025?
Kiedy poznamy datę wyborów prezydenckich 2025?
.Zgodnie z zapisami Konstytucji to Marszałek Sejmu wyznacza datę wybiorów prezydenckich. W trakcie spotkania w Jędrzejowie, na którym ogłosił swój start w wyborach prezydenckich, Marszałek Sejmu Szymon Hołownia zapowiedział, kiedy wskaże datę wyborów prezydenckich. Zostanie ona podana na początku stycznia, tuż po Święcie Trzech Króli. Marszałek Sejmu zauważył, że ma czas na tę decyzję do 6 lutego, ale chciałby ogłosić termin ten jak najszybciej, aby wszystkie partie polityczne miały wystarczająco dużo czasu na przygotowania (głównie zebranie 100.000 podpisów pod listami poparcia kandydatów).
Z informacji przekazywanych przez Marszałka Sejmu i jego otoczenie wynika, że najbardziej prawdopodobną datą, gdy poznamy termin wyborów prezydenckich, to 7 stycznia 2025 r.
Prekampania prezydencka wymaga uregulowania
.Lider Polski 2050, marszałek Sejmu Szymon HOŁOWNIA ogłosił w środę start w wyborach prezydenckich. Wcześniej swój start ogłosili także: Sławomir MENTZEN z Konfederacji i Marek JAKUBIAK z koła Wolni Republikanie. Z kolei w Koalicji Obywatelskiej odbędą się prawybory, które mają wskazać, czy kandydatem KO będzie prezydent Warszawy Rafał TRZASKOWSKI, czy minister spraw zagranicznych Radosław SIKORSKI. Zarówno marszałek Sejmu, jak i prezydent Warszawy oraz szef MSZ spotykają się już z wyborcami w różnych miejscach kraju; w sieci trwają działania kampanijne lidera Konfederacji, banery z jego wizerunkiem już dwa miesiące temu pojawiły się w centrum Warszawy.
Marszałek Sejmu Szymon HOŁOWNIA uważa, że zwycięstwo w wyborach prezydenckich „kandydata Donalda TUSKA„, czyli Rafała TRZASKOWSKIEGO lub Radosława SIKORSKIEGO, może doprowadzić do wygranej PiS w wyborach parlamentarnych w 2027 r. Podkreślił przy tym, że Polska nie dzieli się tylko na Polskę PiS-u i Polskę PO.
Szymon HOŁOWNIA ocenił w Polsat News, że prezydent Warszawy Rafał TRZASKOWSKI jest „bardzo uczciwym człowiekiem” i „dobrym politykiem”, zaś szef MSZ Radosław SIKORSKI to „klasa sama w sobie”. „Natomiast którykolwiek z nich będzie kandydatem Donalda TUSKA, to doprowadzi do tego, że, jeżeliby wygrał, będzie prosta narracja: Platforma w Polsce przejęła wszystko. Mam obawy – a trochę tę scenę spolaryzowaną oglądam – że to oznacza, że PiS wraca do władzy w (wyborach) parlamentarnych w 2027 r. – podkreślił lider Polski 2050. „Poza tym, to nie jest tak, że jest tylko Polska PiS-u i Platformy, co nam się próbuje wmówić. Są inne Polski. I prezydent powinien widzieć Polskę PiS-u, Polskę Platformy i wszystkie te inne Polski, bo od tego jest w Polsce prezydent” – dodał Marszałek Sejmu.
Kandydat PiS w wyborach prezydenckich zostanie wskazany decyzją Komitetu Politycznego Prawa i Sprawiedliwości. Faworytami do tego wskazania są dziś Karol NAWROCKI – prezes IPN, Mateusz MORAWIECKI – były premier, Mariusz BŁASZCZAK – były szef MON, Przemysław CZARNEK – były minister edukacji narodowej. Dotąd jednak kandydat PiS nie zaistniał w przestrzeni publicznej, na billboardach czy organizując spotkania masowe.
.”W Kodeksie wyborczym potrzebne są zmiany; jeśli naprawdę chcemy uregulować kwestie dotyczące prowadzenia kampanii wyborczych, to trzeba jasno dookreślić, co wolno kandydatom przed zarządzeniem kampanii” – mówi dr Liwiusz Laska, ekspert prawa wyborczego, b. członek Państwowej Komisji Wyborczej.
O transparentność prowadzenia kampanii wyborczej, właściwe jej finansowanie oraz możliwość rzetelnego rozliczenia przez Państwową Komisję Wyborczą zapytano eksperta od prawa wyborczego, b. członka Państwowej Komisji Wyborczej dra Liwiusza Laskę. „Mamy głęboko niedoskonałe prawo i bez wątpienia w Kodeksie wyborczym potrzebne są zmiany. Bez zmiany prawa wszystkie dyskusje na ten temat mają charakter czysto polityczny. Jeśli naprawdę chcemy uregulować kwestie dotyczące prowadzenia kampanii wyborczych, to trzeba jasno dookreślić, co wolno kandydatom przed zarządzeniem kampanii, a co po jej ogłoszeniu” – powiedział dr Laska. „Formalnie, z punktu widzenia prawa wyborczego, wskazani kandydaci nie są jeszcze dzisiaj kandydatami i nikt nie kontroluje ich działań” – stwierdził.
Kiedy wybory prezydenckie – początek kampanii?
.Dr Liwiusz Laska zwrócił uwagę, że w praktyce kampania wyborcza rusza od rozpoczęcia tego tematu w debacie publicznej, a nie w chwili formalnego ogłoszenia kampanii. „Politycy są przecież politykami przez cały czas i można powiedzieć, że non stop prowadzą kampanię. To element bycia politykiem” – zaznaczył. Niektóre sprawy można uregulować, tworząc np. kodeks dobrych praktyk lub katalog rzeczy przysługujących kandydatom i partiom politycznym w kampanii. Nie wykluczył jednak, że potrzebna jest też reforma Państwowej Komisji Wyborczej. „To posunęłoby nas do przodu w tej debacie dotyczącej prowadzenia kampanii wyborczych, tylko że do tego potrzeba jedności, o którą dziś w polityce bardzo ciężko” – stwierdził.
Ekspert podkreślił, że w Polsce nie tylko nie mamy dobrego prawa regulującego prowadzenie prekampanii, ale także nie słychać, by jakiekolwiek środowisko polityczne chciało rozpocząć dyskusję nt. wprowadzenia zmian. „Przychodzi kolejna kampania i PKW ponownie ma związane ręce, bo nie dysponuje narzędziami skutecznego weryfikowania, co jest wydatkiem kampanijnym, a co nie. Wszystko zależy od przyzwoitości danego polityka” – przyznał. Zwrócił też uwagę, że w każdym kraju obowiązują inne mechanizmy i niektóre działania uznawane w Polsce za niedopuszczalne, w innych krajach, np. w Stanach Zjednoczonych, mogą być standardem.
W ostatnich latach wypracowane zostały w naszym kraju zmiany dot. rejestru wpłat na partie polityczne, jednak wciąż nie udało się oddzielić, które działania polityków wynikają ze sprawowania przez nich danej funkcji, a które z prowadzenia kampanii wyborczej. Wskazał, że chodzi m.in. o korzystanie z samochodów służbowych czy ochrony SOP. „Trudno, by urzędujący prezydent, premier, marszałek Sejmu lub minister nie korzystali z ochrony i samochodów służbowych. Trudno też, by polityk nie jeździł na spotkania z wyborcami w terenie, bo na tym polega jego praca. Tak więc cały czas jest bardzo cienka linia między działaniami służącymi kampanii wyborczej, a wykonywaniem pracy polityka” – ocenił ekspert prawa wyborczego, b. członek Państwowej Komisji Wyborczej.
Kiedy wybory prezydenckie 2025?
.Druga kadencja prezydenta Andrzeja Dudy kończy się 6 sierpnia 2025 r., w pięć lat po zaprzysiężeniu przed Zgromadzeniem Narodowym, które odbyło się 6 sierpnia 2020 r.
Zgodnie z art. 128 Konstytucji RP Marszałek Sejmu zarządza wybory Prezydenta RP wskazując na dzień przeprowadzenia pierwszej tury wyborów dzień przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji urzędującego prezydenta. W postanowieniu, marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w Kodeksie (kalendarzu wyborczym).
Marszałek Sejmu Szymon Hołownia ma do wyboru 4, 11, 18 lub 25 maja. Zauważa jednak, że 4 maja to jeszcze długi weekend, zaś 25 maja oznaczałoby II turę wyborów prezydenckich w Zielone Świątki. „Te pierwsze daty są, jak wiadomo, trudne, bo to jest długi weekend, więc pewnie któraś z tamtych, które są poza długim weekendem” – ocenia Marszałek Sejmu.
Najbardziej prawdopodobną datą wyborów prezydenckich w 2025 r. jest więc 18 maja 2025 r. Jeśli wybory nie zostaną rozstrzygnięcie w pierwszej turze, druga tura wyborów prezydenckich odbyłaby się 1 czerwca 2025 r., w dwa tygodnie po pierwszej turze.
Kandydaci w wyborach prezydenckich 2025
.Kto kandyduje w wyborach prezydenckich 2025 – tego dowiemy się dopiero z obwieszczenia Państwowej Komisji Wyborczej na przełomie marca i kwietnia 2025 r. Lista kandydatów w wyborach prezydenckich 2025 r. zostanie sporządzona przez PKW po sprawdzeniu, który z kandydatów wypełni wszystkie warunki postawione przez polskie prawo przed kandydatami – głównie chodzi o warunek przedstawienia 100.000 podpisów osób popierających kandydata. Nie będzie z tym miał kłopotu żaden z kandydatów wielkich partii politycznych, może być to jednak trudno dla kandydatów nie dysponujących wsparciem struktury partyjnej.
Kandydaci na prezydenta to lista, która wciąż się tworzy. Pierwsza została opublikowana w tygodniku „Gazeta na Niedzielę”. Na liście tej (w kolejności alfabetycznej) znalazły się osoby, które zgłosiły się do wyścigu prezydenckiego, kandydaci w wyborach prezydenckich 2025 wskazani przez ciała statutowe partii politycznych, kandydaci stowarzyszeń oraz kandydaci wskazywani przez liderów opinii, zdaniem których mogliby oni godnie reprezentować Polskę jako następcy Andrzeja Dudy, prezydenta kończącego swoje urzędowanie. Są to:
- Tomasz ADAMEK – sportowiec
- Rajmund ANDRZEJCZAK – generał
- Magdalena BIEJAT – polityk lewicy
- Mariusz BŁASZCZAK – były minister obrony
- Tobiasz BOCHEŃSKI – polityk PiS
- Zbigniew BOGUCKI – polityk PiS
- Krzysztof BOSAK – lider Konfederacji
- Przemysław CZARNEK – polityk PiS
- Agnieszka DZIEMIANOWICZ BĄK – polityk lewicy
- Krzysztof GAWKOWSKI – polityk lewicy
- Dorota GAWRYLUK – publicystka
- Łukasz GIBAŁA – Kraków dla Mieszkańców
- Szymon HOŁOWNIA – lider Polska 2050
- Klaudia JACHIRA – polityk Zielonych
- Dawid JACKIEWICZ – Przyszłość 5.0
- Patryk JAKI – polityk Suwerennej Polski
- Marek JAKUBIAK – polityk PiS
- Michał KLEIBER – naukowiec
- Janusz KORWIN-MIKKE – polityk UPR
- Władysław KOSINIAK-KAMYSZ – lider PSL
- Katarzyna KOTULA – polityk lewicy
- Łukasz LITEWKA – polityk lewicy
- Marek MAGIEROWSKI – b. ambasador Polski w USA
- Paulina MATYSIAK – polityk lewicy
- Sławomir MENTZEN – lider Konfederacji
- Piotr MILOWAŃSKI – polityk PiS
- Mateusz MORAWIECKI – były premier
- Arkadiusz MULARCZYK – polityk PiS
- Karol NAWROCKI – prezes IPN
- Barbara NOWACKA – polityk lewicy/PO
- Piotr NOWAK – polityk PIS
- Marcin OCIEPA – polityk PIS
- Marcin PIĄTKOWSKI – ekonomista
- Kacper PŁAŻYŃSKI – polityk PiS
- Roman POLKO – wojskowy
- Marcin PRZYDACZ – polityk PIS
- Łukasz SCHREIBER – polityk PiS
- Jacek SIEWIERA – szef BBN
- Radosław SIKORSKI – szef MSZ
- Krzysztof STANOWSKI – publicysta
- Tomasz SZATKOWSKI – b. ambasador Polski przy NATO
- Andrzej ŚLIWKA – polityk PiS
- Dominik TARCZYŃSKI – polityk PiS
- Rafał TRZASKOWSKI – polityk PO
- Donald TUSK – premier
- Maciej WILK – Tak dla CPK
- Ewa ZAJĄCZKOWSKA-HERNIK – polityk Konfederacji
- Adrian ZANDBERG – polityk lewicy
- Andrzej ZYBERTOWICZ – socjolog
- Stanisław ŻÓŁTEK – polityk PolExit
PAP/Arkadiusz Jordan