Kim jest Aleś BIALACKI, uwolniony przez Łukaszenkę laureat Nagrody Nobla?

Aleś BIALACKI

Najbardziej znany białoruski obrońca praw człowieka Aleś Bialacki znalazł się w grupie więźniów politycznych, zwolnionych 13 grudnia przez władze Białorusi. Laureat pokojowego Nobla, który wraz z dziewięcioma osobami został deportowany na Litwę, przebywał w więzieniu od połowy 2021 r.

Kim jest Aleś BIALACKI?

.Aleś Bialacki (ur. 1952 r.) to założyciel Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna”, czołowej organizacji zajmującej się obroną praw człowieka na Białorusi. W opozycji działał jeszcze w czasach ZSRR, a „Wiasnę” założył w 1996 r. Choć przywódca Białorusi Alaksandr Łukaszenka zdelegalizował organizację jeszcze w 2003 r., to nigdy nie przerwała ona działalności. Nawet po tym, jak w lipcu 2021 r. – na fali niespotykanych represji po sfałszowanych wyborach prezydenckich oraz czystek wśród NGO i organizacji społecznych – aresztowano Alesia Bialackiego i innych pracowników „Wiasny”.

W 2021 r. Aleś Bialacki trafił do więzienia już po raz drugi; pierwszy raz przebywał za kratkami w latach 2011-2014. Po aresztowaniu w 2021 r. został skazany w marcu 2023 r. na 10 lat kolonii karnej za rzekome finansowanie protestów powyborczych w 2020 r. W 2022 r. Alesiowi Bialackiemu przyznano pokojowego Nobla razem z ukraińską organizacją Centrum Wolności Obywatelskich oraz rosyjskim Memoriałem. Nie wpłynęło to jednak w żaden sposób na poprawę jego sytuacji w więzieniu.

Przymusowa deportacja na Litwę

.Aleś Bialacki ma chroniczne problemy ze zdrowiem. W lipcu jego żona Natalia Pinczuk poinformowała, że mąż nie otrzymywał przekazywanych mu leków. Jak wielu więźniów politycznych, opozycjonista był przetrzymywany w izolacji, bez możliwości kontaktu z rodziną czy nawet z adwokatem. Wielokrotne apele o jego uwolnienie były ignorowane przez władze w Mińsku.

Aleś Bialacki został 13 grudnia przymusowo deportowany na Litwę. Jak poinformowała ambasada USA w Wilnie, był on w grupie dziewięciu osób, którzy trafili na Litwę. Na kanale Telegram centrum „Wiasna” podało, że 114 uwolnionych osób zostało deportowanych do Ukrainy, wśród nich 104 Białorusinów. W sumie w dniu 13 grudnia uwolnione zostały przez władze w Mińsku, na mocy umowy z USA, 123 osoby, w tym także obywatele Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Litwy, Łotwy, Australii, Japonii, pięciu obywateli Ukrainy, a także obywatel Polski Roman Gałuza. Wśród zwolnionych nie ma Andrzeja Poczobuta – przekazało polskie MSZ. 

Aleś Bialacki – symbol walki z dyktaturą

.Niestety, uznaniego go za ekstremiste jest tylko jedną z kolejnych metod represji, stosowanych wobec Alesia Bialackiego, którego nagrodzenie noblem było sposobem na docenienie starań Białorusinów, walczących z reżimem Łukaszenki. „Nobel dla Alesia Bialackiego symbolizuje również realną perspektywę dla Białorusinów na wyrwanie się z pazurów dyktatury i zostanie częścią cywilizowanego świata, częścią Unii Europejskiej i NATO” – pisze prof. Mikołaj IWANOW, były radziecki dysydent pochodzenia białoruskiego, profesor nauk humanistycznych (2016) oraz profesor nadzwyczajny historii Polski na Uniwersytecie Opolskim, który na łamach Wszystko co Najważniejsze opowiada o bohaterskim działaczu, który aktualnie odbywa wyrok 10 lat pozbawienia wolności.

Jak zaznacza autor, Aleś Bialacki był już pięciokrotnie nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla. Dlatego decyzja Komitetu Noblowskiego symbolizuje dla Białorusinów było jego zdaniem spełnieniem od dawna oczekiwanych nadziei. Dla Białorusinów walczących z totalitarnym reżymem Łukaszenki było to świadectwo solidarności cywilizowanego świata z ich walką, świadectwo niepodzielności ich walki z walką narodu ukraińskiego przeciwko agresji Putina.  

Znamienny był również dzień, kiedy ogłoszono tę decyzję – 70-lecie urodzin Władimira Putina, swoisty prezent urodzinowy dla dyktatora, świadectwo jedności tych, którzy w dzisiejszym świecie walczą ze złem agresji i totalitaryzmu.

.Autor przypomina, że to właśnie z inicjatywy Alesia w 1996 roku utworzono organizację praw człowieka „Wiosna”, która przez wszystkie lata swej legalnej i nielegalnej działalności aktywnie broniła na Białorusi tych, którzy walczyli o wolność i sprawiedliwość w tej części Europy. Profesor dodaje, że Aleś Bialacki prawdopodobnie jak nikt inny wśród więźniów sumienia na Białorusi zasłużył na tę nagrodę. Był wieloletnim wiceprzewodniczącym Międzynarodowej Federacji Praw Człowieka (FIDH), został odznaczony za swą walkę z reżymem dyktatorskim licznymi nagrodami: Nagrodą Wolności, Nagrodą Departamentu Stanu USA, Nagrodą Lecha Wałęsy i wieloma innymi. 

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-mikolaj-iwanow-nobel-ales-bialacki/

PAP/MJ

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 13 grudnia 2025