Muzeum Lalek w Lipinach zaprasza

Obyczaje oraz wierzenia i religie świata, m.in. shintoizm, buddyzm, islam, chrześcijaństwo, judaizm przedstawione za pomocą i z udziałem artystycznych lalek, będzie można od września oglądać w nowej siedzibie Muzeum Lalek w Pilźnie-Lipinach k. Dębicy (Podkarpackie).

Muzeum Lalek w Pilźnie-Lipinach

.Wernisaż wystawy, połączony z otwarciem nowej, większej siedziby muzeum w Lipinach, odbędzie się 4 września. Lipińskie Muzeum Lalek wyrosło z założonej w 1981 r. Pracowni Artystycznej „Kasia”, wytwarzającej różnego rodzaju lalki artystyczne. Asortyment pracowni liczył około 250 wzorów lalek wytwarzanych w całości rękodzielniczo w manufakturach pracowni. Były to m.in. lalki porcelanowe w strojach ludowych, historycznych, lalki drewniane, tekstylne oraz kolekcjonerskie. Była to jedna z największych w kraju kolekcja różnorodnych tematycznie i materiałowo lalek wytwarzanych manufakturowo.

Jak powiedział Włodzimierz Bohaczyk z Muzeum Lalek w Pilźnie-Lipinach, wystawa została ułożona w ciągu logicznym, który ma prezentować rolę lalki w kształtowaniu wierzeń, obyczajów na przestrzeni dziejów i pod różnymi szerokościami geograficznymi. – Pokazujemy szamanizm, sygnalizujemy buddyzm, islam. Judaizm, jako baza wyewoluowania chrześcijaństwa, pokazany jest poprzez sceny świąt żydowskich, kolekcję XIX wiecznych judaików oraz „Tory” i „Talmudu Babilońskiego”, na tle pilzneńskich warsztatów: szewskiego, stolarskiego, fryzjerskiego i krawieckiego – wymienił Włodzimierz Bohaczyk.

Chrześcijaństwo zostało natomiast pokazane przez pryzmat dynastii Piastów, którzy, za sprawą Mieszka I, od chrztu Polski w 966 r. stali się „oficjalnymi krzewicielami” tej religii. Poszczególnych piastowskich władców, od założyciela dynastii aż do zamykającego poczet Kazimierza Wielkiego, zaprezentowano z całymi rodzinami, na tle budowli i rycin wiernie odtwarzających tamte czasy.

Wystawa „Habemus Papam”

.W tej części ekspozycji zaprezentowane zostały także pochodzące z XVII, XVIII i XIX wieku katechizm, ewangelie, mszał, pismo święte. – Chrześcijaństwo w Polsce jest spięte w całość wystawą „Habemus Papam”, poświęconą polskiemu papieżowi – zaznaczył Włodzimierz Bohaczyk. Z kolei shintoizm pokazano za pomocą oryginalnych lalek japońskich z epoki Edo i Meiji nawiązujących do „kami” (japońskie pojęcie boga, bóstwa, ducha, stanowiące centralne pojęcie w shinto – przyp. red.) i poświęconych im „Matsuri” (święto lub festiwal, których pierwotnym celem było czczenie bóstw lub oddawanie czci przodkom – przyp. red.).

– Całość ekspozycji została pomyślana jako dokumentacja życia codziennego, obyczajów, wierzeń, strojów i praktycznych zastosowań lalek w życiu różnych narodów oraz m.in. rekwizytów szamańskich, shinto, czy rodzimych – zauważył Włodzimierz Bohaczyk. Specjalny dział ekspozycji stanowią lalki polskie w misternie wykonanych miniaturach strojów ludowych, ukazanych na tle starych sprzętów używanych w gospodarstwie domowym. Tę część ekspozycji wzbogaca portret Juliusza Kossaka namalowany przez jego syna Wojciecha. W części teatralnej znalazły się lalki z teatrów profesjonalnych, dziecięcych, w tym z niemieckiego teatrzyku cieni z przełomu XIX i XX w.; pacynkowy i papierowy francuski teatrzyk z początku XIX stulecia, a także mini teatr wyposażony w kukiełki i pacynki do zabawy dla zwiedzających.

Słuchowisko „Jak pory roku po świecie wędrowały”

.Pokazane zostały też lalki, które „zagrały” w słuchowisku „Jak pory roku po świecie wędrowały”, napisanym przez moją żonę. W spektaklu tym tytułowe postacie mają twarze kobiet sportretowanych przez Leonarda da Vinci. Wiosna to Dama z Gronostajem, Lato – Bella Feroniere, Jesień- Mona Liza, Zima – Ginewra Benci – wyliczał Włodzimierz Bohaczyk. Uzupełnieniem wystawy są obrazy „Wiosna pod Wawelem” Leona Wyczółkowskiego, „Pastuszkowie” Leonii Bierkowskiej, „Łan pod lasem” Bronisława Bartela i „Pasterka” Jana Rubczaka.

Dodatkową atrakcją muzeum w Lipinach są zlokalizowane obok budynku miniaturowe wioski: krasnali z zamkiem „Śpiącej Królewny” oraz „Lipce Lipińskie” inspirowane „Chłopami” Reymonta z działającym wodnym młynem, kościołem, dworem, synagogą, taborem romskim i „najprawdziwszą wiedźmą”, patronką restauracji, słynącej z pierogów „na receptę i dobrym bezglutenowym jedzeniem”.

Jak opowiada Włodzimierz Bohaczyk, Muzeum Lalek w Lipinach zostało zarejestrowane w 2003 r. Powstało na bazie Pracowni Artystycznej „Kasia”, założonej przez Zofię Gągałę – Włodzimierz Bohaczyk, mistrza rzemiosł artystycznych, z wykształcenia nauczycielkę fizyki. Do nowego budynku w Lipinach przeniesione zostało na początku 2025 roku.

Przywrócenie lalce miejsca w świadomości Polaków

.Celem utworzenia muzeum było pokazanie „w małym środowisku tego, co jest inne, egzotyczne i ciekawe gdzieś w świecie”. – Chcemy pokazać to, co nas zadziwiło podczas wędrówek po Europie, przywrócić lalce należne jej miejsce w świadomości Polaków. Jednocześnie to, co pokazujemy, stanowi doskonały materiał ilustracyjny w realizacji programów nauczania różnych szczebli wynikających z podstawy programowej – zwrócił uwagę Włodzimierz Bohaczyk.

W pracowniach muzeum wystawy są tworzone i wypożyczane do innych muzeów w Polsce, USA, Danii, Japonii, około 15 razy w roku. Wystawy: „Most Polska – Fukush ima”, „Festiwal szkolnych teatrów obcojęzycznych”, „Europo opowiedz mi bajkę”, popularyzują różnorodność kulturową w pokazywaniu takich samych uniwersalnych wartości humanistycznych w Europie i na świecie. Muzealne lalki, porcelanowe, tekstylne, drewniane prezentowane były w całej Europie, Japonii, Stanach Zjednoczonych, zbierając nagrody i bardzo przychylne opinie.

Kultura i sztuka w jednym miejscu

.„Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.

Sztuka wyraża nasze estetyczne potrzeby. Prowokuje do myślenia, pobudza kreatywność, wyzwala emocje. Pozwala poczuć się wyjątkowo, a co najważniejsze, wzbogaca nas samych. Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.

Przedstawiamy premiery kinowe, a także filmy dostępne na platformach streamingowych dla tych, którzy wolą rozkoszować się kulturą w domowym zaciszu. Przypominamy o klasykach, wracamy do pozycji, które zdobyły największe nagrody filmowe i wywarły wpływ na pokolenia oraz do których nawiązuje współczesna kinematografia – i nie tylko.

.Nie zapominamy również o koncertach czy płytach. Muzyka pełni tu ważną rolę. Dzięki „Kulturze Najważniejszej” nie ominie Państwa absolutnie żadne wartościowe wydarzenie. Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, bezpłatnego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].

PAP/MJ