Polskie Powroty - na czym polega program wsparcia dla powracających naukowców?

Ruszyła siódma edycja programu Polskie Powroty organizowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA). Jego celem jest umożliwienie wyróżniającym się polskim naukowcom powrotu do kraju i zatrudnienia w polskich uczelniach i instytutach.

.W tym roku na program Polskie Powroty przeznaczono 16 mln zł. To pieniądze na wynagrodzenie dla powracającego naukowca, członków grupy projektowej oraz osoby zapraszającej, a także na przeniesienie się powracającego naukowca.

Program Polskie Powroty

.Program Polskie Powroty ma pomóc naukowcom rezydującym w zagranicznych ośrodkach naukowych zbudowanie w Polsce własnej grupy projektowej i prowadzenie badań w optymalnych warunkach. Dzięki temu krajowe uczelnie, instytuty naukowe i instytuty badawcze mają pozyskać specjalistów z doświadczeniem międzynarodowym oraz wiedzą o najnowszych trendach badawczych w swojej dyscyplinie naukowej.

Budżet konkursu

.Od 2022 roku program jest poszerzony o komponent aplikacyjny, finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, co było odpowiedzią na postulaty środowiska naukowego. Budżet konkursu realizowanego w NCBR to 2 mln zł. „W odpowiedzi na zgłoszone przez naukowców zapotrzebowanie, NAWA i NCBR otworzyły w 2022 r. taką możliwość również dla badań o charakterze aplikacyjnym. To grant startowy, finansowany przez NCBR, dla laureatów Polskich Powrotów, którzy zaplanują projekty w obszarze badań aplikacyjnych i prac rozwojowych. Pojedynczy komponent aplikacyjny wynieść może nawet 400 000 zł” – powiedział cytowany w komunikacie NAWA p.o. dyrektora NCBR dr Jacek Orzeł.

Wyniki konkursu zostaną ogłoszone w lutym 2024 r.

.W rozpoczynającej się siódmej edycji programu nabór potrwa do 31 lipca br. Opublikowanie wyników planowane jest w lutym 2024 r. Konkurs jest otwarty na wszystkie dziedziny nauki, nie ma ograniczeń tematycznych. Dofinansowanie można przeznaczyć na realizację badań aplikacyjnych i prac rozwojowych.

Zachęta dla naukowców do aplikowania o granty badawcze

.Jednocześnie NAWA zachęca naukowców do aplikowania o granty badawcze, które zapewniają dodatkowe finansowanie badań. Tak zwany grant startowy ma pozwolić im rozpocząć badania od razu po powrocie do Polski, zanim pozyskają dalsze środki. W programie Polskie Powroty od 2020 r. istnieje już możliwość uzyskania grantu startowego na badania podstawowe, w postaci komponentu badawczego opłacanego z budżetu Narodowe Centrum Nauki.

Z informacji przekazanych przez agencję wynika, że do tej pory dzięki Polskim Powrotom finansowanie swoich badań uzyskało 71 naukowców. Laureaci programu to badacze z uznanym dorobkiem, którzy na polskie uczelnie wrócili z ośrodków akademickich i badawczych z takich krajów jak Australia, Austria, Belgia, Chiny, Dania, Francja, Hiszpania, Holandia, Japonia, Korea Południowa, Niemcy, Oman, Singapur, Stany Zjednoczone Ameryki, Szwajcaria, Wielka Brytania, Włochy.

Nauka w Unii Europejskiej

.Na temat rozwoju badań naukowych w Unii Europejskiej na łamach “Wszystko Co Najważniejsze” pisze prof. Andrzej JAJSZCZYK w tekście “Badania naukowe zmieniają nasz świat“. Autor zdradza w nim również które nauki cieszą się największym wsparciem finansowym ze strony Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych.

“Współczesne badania naukowe obejmują praktycznie wszystkie obszary naszej egzystencji, a liczba osób uprawiających obecnie naukę, jak twierdzą niektórzy, jest większa niż sumaryczna liczba uczonych żyjących od starożytności do czasów współczesnych. Nawet bardzo skrótowe opisanie prowadzonych obecnie w świecie badań wymagałoby wielu opasłych tomów. Dlatego też skoncentruję się na krótkim omówieniu tematyki najbardziej ambitnych projektów badawczych, finansowanych w ostatnich latach przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych (European Research Council) w trzech dużych obszarach nauki: naukach o życiu, naukach ścisłych i technicznych oraz naukach społecznych i humanistycznych. O sukcesie tego finansowania świadczy m.in. to, że dwunastka grantobiorców ERC otrzymała Nagrody Nobla, w tym trzech w bieżącym roku”.

“Jakkolwiek ostatecznym celem nauk o życiu jest wydłużenie ludzkiego życia i podniesienie jego jakości, główny wysiłek badawczy koncentruje się obecnie na zrozumieniu podstawowych mechanizmów działania organizmów na poziomie komórkowym i na sposobach sterowania tymi mechanizmami”.

.“Nie jest więc przypadkiem, że najwięcej badań finansowanych przez ERC dotyczy takich dyscyplin, jak: biologia komórki, genetyka, neuronauka i biologia molekularna, a same tematy badań koncentrują się wokół różnicowania komórek, czyli zamiany jednego rodzaju komórek w inne; dotyczy to szczególnie komórek macierzystych. Warto jednak pamiętać, że znaczące już osiągnięcia w tym obszarze badań tylko w bardzo niewielkim stopniu przekładają się, na razie, na zastosowania kliniczne” – pisze prof. Andrzej JAJSZCZYK.