Prezydent Kazachstanu zdymisjonował rząd
Prezydent Kazachstanu Kasym-Żomart Tokajew zdymisjonował w poniedziałek 5 lutego rząd Alichana Smaiłowa; pełniącym obowiązki premiera został Roman Sklar – poinformowało Radio Swoboda. Ministrowie mają sprawować funkcje do czasu zatwierdzenia nowego składu rządu.
Dymisja rządu nie jest odosobnionym przypadkiem
.Nie jest jasne, dlaczego rząd został zdymisjonowany, jednak takie rotacje są częste w Kazachstanie, gdzie znaczną część władzy skupia w swoich rękach prezydent – przypomniała agencja Reutera.
Alichan Smaiłow sprawował obowiązki premiera przez ostatnie dwa lata. Sklar, który stanie teraz na czele rządu, był dotychczas pierwszym wicepremierem.
Poprzedni rząd Kazachstanu został zdymisjonowany 5 stycznia 2022 roku na fali protestów. Demonstracje były początkowo związane z dwukrotną podwyżką cen gazu LPG, lecz z czasem rozszerzyły się i nabrały charakteru politycznego.
Poprzednia zmiana władzy w Kazachstanie
.Michał Patryk Sadłowski przygląda się we „Wszystko co Najważniejsze” rosyjskim wpływom w Kazachstanie oraz zmianie rządu 5 stycznia 2022 r.
„O Nursułtanie Nazarbajewie i jego rządach napisano wiele prac i pewnie w przyszłości powstanie ich jeszcze więcej. To w końcu polityk i główny lider państwa, który był na szczytach władzy od 1984 po pierwsze dni stycznia 2022 roku. I mimo że konsekwentnie budował państwowość oraz tożsamość rozległego terytorialnie i leżącego niejako między Rosją i Chinami Kazachstanu, był jednak niewątpliwie władcą autorytarnym. Dzięki temu legitymizował swoją władzę, dzieląc z Kremlem wspólnotę aksjologiczno-ustrojową. Tym samym był gwarantem tego, że Kazachstan nie naruszy interesów rosyjskich w regionie.”
„W takim układzie stosunków w państwie nie było możliwości, żeby powstała jakakolwiek realna opozycja. Elita władzy ogniskowała się więc w coraz szerszym obozie Nursułtana Nazarbajewa, który w 2019 r., z racji już zaawansowanego wieku, zdecydował się dokonać technicznej zmiany ustrojowej, polegającej na tym, że mianował Kasyma Tokajewa, byłego przewodniczącego kazachskiego senatu, swoim następcą i prezydentem. Sam Nazarbajew został zaś przewodniczącym Rady Bezpieczeństwa, co stworzyło określony układ dwuwładzy.„
Kryzys modelu dwuwładzy?
.”Kryzys w Kazachstanie mimo wyłaniających się dla Kremla sukcesów może wywołać też jednak pewne zaniepokojenie wśród rosyjskich elit. Jest nim niewątpliwie sprawa nieudanego tranzytu władzy w tandemie Nazarbajew-Tokajew. To z pewnością zaniepokoiło Kreml, nie jest już przecież specjalną tajemnicą, że sam Władimir Putin zastanawia się nad procesem sukcesji. Temu przecież służyć ma nowelizacja konstytucji FR z 2020 r., która gwarantuje byłym prezydentom nietykalność oraz możliwość dalszej działalności państwowej. Stąd wydarzenia w Kazachstanie, a zwłaszcza wychodzące na jaw kulisy rywalizacji i sporów na linii Tokajew – ludzie i rodzina Nazarbajewa wskazują, że sukcesyjny model dwuwładzy nie jest optymalny.”
„To również lekcja dla Aleksandra Łukaszenki, który 27 grudnia 2021 r. opublikował projekt zmian w konstytucji Białorusi, które przewidują model tranzytu władzy w formie wprowadzenia dwuwładzy według modelu kazachskiego. Z drugiej strony, wyraźny niedostatek modelu kazachstańskiego, w próbie zapewnienia ciągłości i stabilności władzy może wpłynąć na wypracowanie nowego autorytarnego know-how, które jeszcze bardziej utwierdzi aktualne kierunki rozwoju Rosji i państw z nią związanych. I przygotuje grunt pod kolejną operację sukcesji władzy wzorowanej na modelu Jelcyn-Putin. I to nie tylko w Rosji.”
PAP/Wszystko co Najważniejsze/JT
