Samotność najbardziej doskwiera młodym – nowe dane CBOS

Samotność najczęściej doskwiera młodym ludziom w wieku 18–34 lat, osobom z większych miast oraz najlepiej zarabiającym – wynika z najnowszego badania CBOS. Najrzadziej poczucia samotności doświadczają osoby w wieku 45–54 lata.

Kogo najczęściej dotyka to uczucie?

.CBOS po siedmiu latach przerwy zbadał problematykę więzi społecznych. W raporcie zwrócono uwagę, że pandemia COVID-19, postępująca cyfryzacja, jak również rosnąca popularność mediów społecznościowych nie sprzyjały bezpośrednim relacjom międzyludzkim.

Z badań CBOS wynika, że Polacy najchętniej spędzają swój wolny czas z innymi, na ogół w gronie najbliższej rodziny oraz przyjaciół, a odsetek osób preferujących samotność praktycznie nie zmienił się od siedmiu lat.

Badanie pokazuje jednak, że dwukrotnie zwiększył się udział osób „bardzo często” lub „zawsze” doświadczających samotności, nawet pomimo obecności innych osób w pobliżu. Obecnie „bardzo często” lub „zawsze” poczucia osamotnienia doświadcza 8 proc. dorosłych Polaków, natomiast w 2017 r. odsetek ten wynosił 4 proc.

Z analizy wynika, że „bardzo częste” lub „permanentne” odczuwanie samotności dotyka najczęściej najmłodszych badanych, w wieku 18–34 lata (12–13 proc. w zależności od kategorii), a w dalszej kolejności najstarszych respondentów, w wieku 75 lat lub więcej (10 proc.). Natomiast stosunkowo najrzadziej doświadczają jej respondenci w wieku 45–54 lata (1 proc.) oraz w wieku 55–64 lata (4 proc.).

Najbardziej samotni czują się uczniowie i studenci (17 proc. ma poczucie osamotnienia „bardzo często” lub „zawsze”).

Autorzy badania zauważyli, że poczucie osamotnienia częściej towarzyszy mieszkańcom dużych i największych miast (przynajmniej „bardzo częste” doświadczanie samotności deklaruje odpowiednio 17 proc. i 12 proc.), a biorąc pod uwagę wykształcenie – osobom z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym (10 proc.) i wyższym (9 proc.).

Jeśli chodzi o sytuację osobistą – poczucie osamotnienia najczęściej dotyczy singli (16 proc. doświadcza go „bardzo często” lub „zawsze”), a najrzadziej – badanych pozostających w związkach małżeńskich (4 proc.).

Z badania wynika, że „bardzo częste” lub „permanentne” odczuwanie samotności najbardziej dotyka osoby mieszkające w jednoosobowych gospodarstwach domowych (18 proc.), a w zasadzie nie dotyczy tych mieszkających w gospodarstwach przynajmniej czteroosobowych (2 proc.).

W raporcie wskazano, że odczuwanie samotności powiązane jest w pewnej mierze z sytuacją materialną. Z jednej strony wyraźnie częściej doskwiera ono osobom źle oceniającym warunki materialne swoich gospodarstw domowych (21 proc. spośród nich doświadczało jej przynajmniej „bardzo często”), niż tym postrzegającym swoje warunki materialne „średnio” (9 proc.) lub „dobrze” (6 proc.).

„Z drugiej zaś strony, biorąc pod uwagę dochody, bardziej narażone na odczuwanie samotności są osoby o najwyższych dochodach per capita, wynoszących co najmniej 6000 zł (17 proc.)” -zaznaczają autorzy badania.

Istotne znaczenie odgrywają również orientacja polityczna i poziom religijności. Relatywnie częściej poczucie osamotnienia towarzyszy osobom o lewicowych poglądach politycznych (14 proc. odczuwa samotność przynajmniej bardzo często) oraz niepraktykującym religijnie (15 proc. – zawsze lub bardzo często).

Badanie przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL. Badanie zrealizowano od 14 do 25 sierpnia 2024 r. na próbie 939 osób (w tym: 66,7 proc. metodą CAPI, 20,3 proc. – CATI i 13 proc. – CAWI).

Samotność i depresja – epidemia XXI wieku

.„Dla nas jednak najważniejsze są, wymienione poniżej symptomy depresji, o których piszę poniżej. Pomogą one spojrzeć na problem (nasz lub naszych bliskich) i ocenić ryzyko choroby przed pójściem do lekarza, gdyż objawia się ona w 4 podstawowych obszarach naszego życia: w zachowaniu, myślach, uczuciach i fizyczności. Poniżej te aspekty są rozwinięte o to, co się w nich dzieje w trakcie trwania choroby” – pisze w swoim artykule Monika KOTLAREK, psycholog i psychoterapeuta. 

Zachowanie:

• Zaprzestanie wychodzenia z domu.
• Niedokańczanie spraw w pracy (szkole).
• Utrata apetytu lub rozhulanie w jedzeniu.
• Wycofanie z kontaktów z rodziną i przyjaciółmi.
• Poleganie na alkoholu i lekach uśmierzających ból.
• Zaprzestanie robienia rzeczy, które sprawiały radość.
• Niemożność skoncentrowania się

Myśli:

• Jestem jedną wielką porażką.
• To moja wina.
• Nic dobrego mi się nie przydarza.
• Jestem beznadziejna (beznadziejny).
• Nie warto (nie chcę) żyć.

Uczucia:

• Przytłoczenie
• Poczucie winy
• Irytacja
• Frustracja
• Smutek
• Zawód
• Beznadziejność
• Pojawianie się dużej ilości łez, częsty płacz

Fizyczność:

• Ciągłe zmęczenie
• Spowolnienie i poczucie choroby
• Bóle głowy i mięśni
• Ściskanie w żołądku
• Problemy ze snem
• Zmiany apetytu, wagi

PAP/WszystkocoNajważniejsze/MB