Wystawa „Rzeczpospolita Powstańcza” w Muzeum Historii Polski
To nie jest zwykła opowieść o jednym zrywie. Wystawa „Rzeczpospolita Powstańcza. Insurekcja kościuszkowska i jej tradycje” prezentuje kluczowy moment w historii Polski, czas przejścia od upadającej Rzeczypospolitej szlacheckiej do nowoczesnego myślenia o narodzie, wspólnocie i walce o wolność. Insurekcja Kościuszkowska staje się tu symbolem jednoczącym różne klasy społeczne wokół idei niepodległości, a zarazem początkiem długiej tradycji powstańczej, która kształtowała tożsamość Polaków przez dwa kolejne stulecia.
„Rzeczpospolita Powstańcza. Insurekcja kościuszkowska i jej tradycje”
.Narracja prowadzi przez życie i działalność Tadeusza Kościuszki, jego wizję wspólnoty narodowej obejmującej także chłopów, oraz wpływ tego dziedzictwa na kolejne pokolenia. Wystawa „Rzeczpospolita Powstańcza. Insurekcja kościuszkowska i jej tradycje” to opowieść o przełomach, mitach i realiach walki.
Ekspozycja rozpoczyna się nie od początku, lecz od symbolicznego końca, kultu Kościuszki po jego śmierci. Widzowie zobaczą artystyczną interpretację jego katafalku i dowiedzą się, dlaczego pamięć o nim nie zgasła przez ponad 200 lat.
Dalej wystawa przenosi zwiedzających w krajobrazy Polesia, gdzie kształtował się młody Kościuszko. Zeszyt do religii z jego dzieciństwa staje się świadectwem edukacji, ale też społeczeństwa dawnej Rzeczypospolitej z jej blaskami i ograniczeniami.
Kolejna przestrzeń to czas dojrzewania przyszłego przywódcy, od nauki w Szkole Rycerskiej, przez pobyt we Francji i udział w wojnie o niepodległość USA, aż po dramat rozbiorów i Konstytucję 3 Maja. To tło dla decyzji o podjęciu walki w 1794 roku.
Kulminacją wystawy jest rekonstrukcja dramatycznych wydarzeń Insurekcji, konspiracji, przysięgi na krakowskim rynku, bitew o Wilno i Warszawę. Widzowie zobaczą nie tylko oryginalne uzbrojenie, ale też makiety, grafiki i multimedia oddające atmosferę tamtych dni.
Na zakończenie historia powstańczej spuścizny. Jak duch 1794 roku przetrwał w kolejnych zrywach, w II RP i PRL? Jak rozmawiać o sensie walki i pamięci w XXI wieku? Ostatnia część wystawy to przestrzeń na refleksję i dialog.
W programie: spektakl teatralny Kościuszko na Martynice, spotkania edukacyjne, debaty, a także katalog wystawy opracowany przez wybitnych badaczy epoki. Materiały dostępne będą w wersji polskiej i angielskiej. Wystawa dostępna będzie od 21 sierpnia do 23 listopada 2025 roku w Muzeum Historii Polski.
„Kultura Najważniejsza” – bliżej sztuki i tego, co piękne
.„Kultura Najważniejsza” to newsletter dla tych, którzy szukają w kulturze czegoś więcej – inspiracji, zachwytu, nowych perspektyw. Podpowiadamy, co obejrzeć, czego posłuchać, co przeczytać i czym się delektować. Przypominamy, że kultura to nie luksus, lecz codzienna potrzeba, którą warto pielęgnować.
Sztuka porządkuje świat, ale i wytrąca z rutyny. Potrafi zaskoczyć, wzruszyć, zatrzymać. Dlatego co tydzień wybieramy najciekawsze propozycje – te, które poruszają i zostają na dłużej. O 21:00 w każdy czwartek w Państwa skrzynce ląduje starannie opracowany przewodnik po tym, co najcenniejsze w kulturze na nadchodzące dni.
Zaglądamy do kin i na platformy VOD. Przypominamy arcydzieła, które warto znać, i wskazujemy nowości, które mogą zyskać podobny status. Sięgamy po klasykę, ale nie ignorujemy trendów. Zestawiamy je, by zobaczyć, jak rozmawiają ze sobą stare i nowe obrazy.
Muzyka? Obowiązkowo. Albumy, koncerty, premierowe utwory – podpowiadamy, gdzie szukać dźwięków, które warto usłyszeć. Bo dobra muzyka, jak dobra opowieść, zostaje z nami na długo.
Zapisując się na bezpłatny newsletter „Kultura Najważniejsza”, dołączają Państwo do społeczności, dla której kultura to nie przerywnik, lecz sens. [LINK DO ZAPISÓW].
Oprac. LW
