1863

Józef Piłsudski sformułował ponad sto lat temu koncepcję federacyjną – pragnął stworzyć blok państw będących przeciwwagą dla zapędów imperialnej Rosji (a później Związku Sowieckiego). W sposób naturalny przesłanie to koresponduje również z doktryną Jerzego Giedroycia i Juliusza Mieroszewskiego, zrodzoną na emigracji i opublikowaną na łamach paryskiej „Kultury” w 1974 r.

Powstanie wynika z położenia. Inaczej mówiąc: powstanie jest reakcją na upadek. Ale nie jedyną. Kiedy się upadnie albo gdy ktoś nas przewróci, obali w proch – wtedy możemy powstać albo przyzwyczaić się do życia w pozycji leżącej.

Przypadająca teraz 160. rocznica Powstania Styczniowego to czas gdy, w ponad 70 mediach na całym świecie ukazują się teksty o despotyzmie Rosji i trwającej ponad 250 lat walce z imperializmem. Walce Polaków, Białorusinów i Ukraińców.

160 lat temu, we wrześniu 1863 roku, w czasie powstania styczniowego Rosjanie zdemolowali pałac Zamoyskich w Warszawie, wyrzucając przez okno budynku znajdujący się wewnątrz fortepian, na którym grał niegdyś Fryderyk Chopin. Moment ten przeszedł do historii.