Archeolodzy odkryli w starożytnym Finziade maskę meduzy

Na terenie stanowiska Finziade w prowincji Agrigento na Sycylii we Włoszech archeolodzy odkryli starożytną formę przeznaczoną do wykonywania odlewów masek. Zidentyfikowana w tym miejscu forma odlewnicza przedstawia najprawdopodobniej znanego z mitologii greckiej potwora – Meduzę.

Maska meduzy ze starożytnego Finziade

.Starożytne Finziade było jedną z ostatnich greckich kolonii, jakie zostały założone na Sycylii. Ruiny tego dawnego miasta znajdują się w miejscowości Licata w prowincji Agrigento w południowej Sycylii. Obszar ten charakteryzują liczna wzgórza i z tego powodu jest on znany też pod nazwą „góra Licata”. Od północy tereny te osłania wzgórze z Monte Sant’Angelo, a na północy równina aluwialna, która także jest otoczona pasmem wzgórz. Doskonała lokalizacja Finziade sprawiała, iż z tego portu można było sprawować kontrolę nad całym południowym wybrzeżem Sycylii, a za sprawą rzeki Salso, znanej w starożytności jako południowa Himera, także dawało dostęp do głębi wyspy.

Najnowsze niezwykłe ze stanowiska Finziade zostało dokonane podczas wykopalisk na terenie tzw. „Domu 18” – konstrukcji pochodzącej z czasów starożytnego Rzymu, a dokładnie późnej epoki republikańskiej, tj. początków I wieku p.n.e. To właśnie wtedy najprawdopodobniej miejsce to zostało przekształcone w warsztat rzemieślniczy produkujący maski. Najnowsze znalezisko zostało odkryte w ramach szerszego kontekstu archeologicznego, gdyż już wcześniej w tym miejscu odkryto szereg zabytków związanych z działalnością rzemieślniczą. Zidentyfikowane do tej pory dowody archeologiczne wskazują, że produkcja masek w Finziade była istotnym elementem lokalnej gospodarki oraz stanowiła wyraz kultury tego miejsca. W przekonaniu archeologów rozwój tej działalności w Finziade podkreśla znaczenie rzemiosła w rzymskiej Sycylii, informuje portal „Arkeonews„.

Produkcja masek na Sycylii w starożytności

.Znajdujący się w strefie archeologicznej Finziade Dom 18 stanowi przekonujący przykład tego, jak przestrzenie mieszkalne były adaptowane do celów handlowych lub przemysłowych w okresach społecznych i gospodarczych przemian. Archeolodzy odkryli liczne formy do masek w tym samym kontekście archeologicznym, co podkreśla, iż branża rzemieślnicza związana z produkcją masek odgrywała duże znaczenie w starożytnej gospodarce wyspy.

Jedna z najbardziej niezwykłych form do takich masek najprawdopodobniej przedstawia Meduzę – obfitującą w bogatą symbolikę postać z mitologii greckiej. Według starożytnych Greków i Rzymian meduza była jedną z trzech Gorgon, groźnych sióstr o przerażającym wyglądzie. W aspekcie symbolicznym jej postać wyrażała zarazem efekt grozy, jak i ochronny. Jej wizerunek często pojawiał się w elementach dekoracyjnych i architektonicznych, a także jako amulet mający odpędzać zło.

.Wykopaliska w Finziade są prowadzone od 2024 r., a badaczy wspiera w nich Dolina Świątyni, czyli park archeologiczny w Agrigento (miasto w południowej części Sycylii). Na czele zespołu archeologów prowadzących wykopaliska w tym miejscu stoi Roberto Sciarratta we współpracy z grupą archeologiczną CNR w Katanii. Te prace badawcze stanowią część projektu archeologicznego „Finziade”, jaki jest realizowany przez grupę archeologów na czele której stoją: Alessio Toscano Raffa z CNR-Ispc Katania, Maria Concetta Parello, Rosario Callei z Parku Doliny Świątyń.

Marcin Jarzębski