Wystawa monet pierwszych Piastów w Ossolineum we Wrocławiu

numizmaty

Kolekcję wczesnośredniowiecznych monet, w tym najstarsze polskie numizmaty bite za czasów Bolesława I Chrobrego i Mieszka II Lamberta, będzie można zobaczyć na wystawie w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu.

Wystawa w Ossolineum

.Kameralna wystawa znajduje się w auli Ossolineum. To kolejna odsłona prezentacji zbiorów Muzeum Książąt Lubomirskich.

Tym razem zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć kolekcję wczesnośredniowiecznych monet zakupionych przez Ossolineum pod koniec 2024 r. dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. To ponad 200 obiektów, a wśród nich najstarsze monety polskie, emitowane za czasów panowania Bolesława I Chrobrego i Mieszka II Lamberta – przekazała rzecznik Ossolineum dr Katarzyna Uczkiewicz.

Szczególnie bogato reprezentowane są numizmaty związane z panowaniem Chrobrego. Wśród 21 monet z tego okresu znajdują się denary z napisami: „BOLIZLAVS DVX INCLITVS” (Bolesław Książę Przesławny) i „PRINCES POLONIE” (książę Polski). „Te niewielkie monety doskonale odzwierciedlają znaczenie księcia Bolesława w ówczesnej Europie, jako władcy emitującego własną srebrną monetę. Potwierdzeniem jego statusu była koronacja w kwietniu 1025 r. Warto wspomnieć, że to właśnie na denarach Chrobrego występuje po raz pierwszy w historii nazwa naszego kraju w postaci pisanej” – podkreślili twórcy ekspozycji.

Numizmaty z czasów pierwszych Piastów

.Prezentowane są też m.in. polskie denary Bolesława II Śmiałego, Władysława I Hermana, Bolesława III Krzywoustego czy Władysława II Wygnańca. Zobaczyć można również dwie unikalne monety Mieszka II, w tym jedną z napisem „MISICO” – imieniem władcy.

Na ekspozycji znalazły się też najstarsze monety śląskie, to m.in. brakteat Bolesława I Wysokiego z napisem „DVX VRATIZ”, czyli pierwsza moneta z nazwą Wrocławia.

Wystawę można zwiedzać do 1 czerwca.

Gmach siedziby Muzeum Książąt Lubomirskich powstaje we Wrocławiu w bliskim sąsiedztwie Ossolineum. Będzie to pierwsza po wojnie placówka muzealna w stolicy Dolnego Śląska, której budynek powstanie od fundamentów. Otwarcie wystawy stałej planowane jest tam w 2028 r. Muzeum Książąt Lubomirskich jest oddziałem Ossolineum.

Wrocław. Piastowska twierdza na szlaku między światami

.Dziennikarz i historyk, Antoni OPALIŃSKI, na łamach „Wszystko co Najważniejsze” twierdzi, że: „To właśnie wzdłuż Odry, przez ziemie śląskie wiódł fragment wielkiej drogi, którą wędrowcy i kupcy podążali z dalekiej Nadrenii w stronę Krakowa, Kijowa, a potem w stronę czarnomorskich, zakładanych jeszcze przez Greków emporiów handlowych i dalej w bezkresy wschodu”.

„Budujący swoje państwo książęta, nazwani później Piastami, wcześnie zwrócili uwagę na strategiczne znaczenie ziem zamieszkałych przez zapomniane dziś plemiona tych wszystkich Ślężan, Dziadoszan czy Gołęszyców. Od początku też toczyła się o nadodrzańską prowincję rywalizacja z sąsiadami z południa. Historyczna tradycja wskazywała, że Śląsk razem z ziemią krakowską był w orbicie wpływów wielkomorawskich, a potem czeskich. Wedle tej tradycji Mieszko I miał zdobyć te obszary pod koniec swego panowania, wywołując gniewne słowa czeskiego kronikarza o „zrabowanym królestwie”. Dziś historycy i archeologowie patrzą na ten obraz z większą krytyką i spierają się o zakres i czas czeskich wpływów na Śląsku. Wiadomo jednak, że ta prowincja była przedmiotem sporu i że ostatecznie obok Wielkopolski (Starszej Polski), Małopolski, Mazowsza i idącego często własną drogą Pomorza weszła w skład pierwotnego, chciałoby się powiedzieć „core’owego” trzonu historycznych prowincji wczesnego państwa”.

„A państwo powstało szybko, dynamicznie, w ciągu życia dosłownie jednego pokolenia. Postęp, który dokonał się w ostatnich pokoleniach w archeologii pozwolił zmienić dawną teorię długiego, ewolucyjnego procesu powstawania państwa pierwszych Piastów. Dendrochronologia, naukowa technologia umożliwiająca precyzyjnie określenie czasu ścięcia użytych do budowy grodów drzew, pozwoliła odkryć, kiedy powstały najważniejsze grody. Gniezno, Poznań, Ostrów Lednicki i inne główne ośrodki władzy powstały w ciągu ok. 40 lat, między rokiem 920 a 960. Potężne Gniezno powstało ok. roku 940 – ćwierć wieku przed chrztem Mieszka. Jednym z niewielu starszych grodów w wielkopolskim centrum państwa okazał się Giecz. Dlatego niektórzy uczeni widzą w tym ośrodku pierwotną siedzibę dynastii. Czyżby Polska wyrosła z położonego wśród zielonych wielkopolskich łąk Giecza? Temat dla filmowca”.

„Kto tego dokonał? Kim był ten nieznany nam ojciec, a może dziad wielkiego Mieszka, jakiś Siemomysł czy Lestek, który okazał się pierwszym twórcą państwa? Kim byli jego ludzie? Skąd wiedzieli, jak na tej położonej wśród puszcz prowincji zbudować sprawny aparat władzy, w jaki sposób wychowali dynastię, która po kilkudziesięciu latach za czasów Chrobrego odważy się na walkę i grę z Cesarstwem? A potem, gdy przyjdą lata upadku, odnajdzie w sobie dość siły, by wrócić i zbudować wszystko jeszcze raz. Trudno było uwierzyć, że ta siła wyszła stąd, z własnego plemienia. Stąd powracające teorie o zewnętrznym impulsie, może normańskim, a może wielkomorawskim. Wszystko to hipotezy bardzo ciekawe, ale nieznajdujące jak dotąd dostatecznej podstawy źródłowej” – pisze w tekście „Wrocław. Piastowska twierdza na szlaku między światami” – cały artykuł [LINK]

PAP/eg

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 9 maja 2025
Fot. Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu