Astronomowie uchwycili galaktykę spiralną w gwiazdozbiorze Kompasu

ESO 498-G5

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali galaktykę spiralną oznaczoną jako ESO 498-G5, znajdującą się w gwiazdozbiorze Kompasu.

.Jak tłumaczą badacze z NASA, na obrazie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a widoczna jest galaktyka spiralna znana jako ESO 498-G5. Znajduje się ona w odległości około 100 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego, w gwiazdozbiorze Kompasu.

Fot. ESA/Hubble & NASA

.Jedną z interesujących cech ESO 498-G5, jest zdaniem astronomów, to, że jej ramiona spiralne wiją się aż do centrum, tak że jądro obiektu wygląda trochę jak miniaturowa galaktyka spiralna. Ten rodzaj struktury kontrastuje z eliptycznymi, wypełnionymi gwiazdami jądrami (wybrzuszeniami) wielu innych galaktyk spiralnych, które zamiast tego przypominają świecące kule.

Astronomowie określają charakterystyczne spiralne wybrzuszenia galaktyk takich jak ESO 498-G5 jako wybrzuszenia typu dyskowego lub pseudowybrzuszenia, podczas gdy jasne eliptyczne centra innych galaktyk spiralnych nazywane są klasycznymi wybrzuszeniami. Obserwacje wykazały, że formowanie się gwiazd nadal trwa w wybrzuszeniach typu dyskowego i ustało w wybrzuszeniach klasycznych. Jak opisują naukowcy, wskazuje to, że niektóre galaktyki spiralne posiadają w swoich centrach, mniejsze wersje samych siebie, w których wciąż trwają narodziny nowych gwiazd.

Kompas (łac. Pyxis) jest niewielkim, 65. co do wielkości gwiazdozbiorem nieba południowego i został wyodrębniony z peryferyjnych gwiazd starożytnej wielkiej konstelacji Okrętu Argo (przypominających maszt), pod pierwotną nazwą „Puszka Okrętowa” w 1752 roku przez francuskiego astronoma Nicolasa-Louisa de Lacaille. Otrzymał swoją nazwę dla upamiętnienia wynalazku kompasu magnetycznego – jednego z najważniejszych przyrządów ówczesnych nawigatorów na statkach. W Polsce gwiazdozbiór jest widoczny od stycznia do marca. Liczba gwiazd dostrzegalnych w nim gołym okiem wynosi około 25.

.Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 25 lipca 2025
Fot. ESA/Hubble & NASA