Zburzenia geomagnetyczne mogą powodować zawały serca

Jak wskazują naukowcy, zaburzenia geomagnetyczne powodowane przez Słońce mogą wpływać na występowanie zawałów serca, zwłaszcza u kobiet.

.Astronomowie z National Institute for Space Research (INPE) w ramach nowego badania odkryli korelację między zaburzeniami pola magnetycznego (geomagnetic disturbances) Ziemi, spowodowanymi burzami słonecznymi, a wzrostem częstotliwości zawałów serca, zwłaszcza wśród kobiet. Naukowcy doszli do tego wniosku, analizując publiczne dane dotyczące zdrowia mieszkańców miasta São José dos Campos, zarejestrowane w latach 1998–2005, czasie uważanym za okres intensywnej aktywności słonecznej. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Communications Medicine.

Analiza skupiała się na hospitalizacji z powodu zawału mięśnia sercowego i obejmowała informacje dotyczące 871 mężczyzn i 469 kobiet. W badaniu statystycznym uwzględniono również dane z Planetary Index (K-Index), który jest wskaźnikiem zmian w polu geomagnetycznym Ziemi.

„Dni, które analizowaliśmy, podzieliliśmy na spokojne, umiarkowane i burzliwe. Dane dotyczące zdrowia posegregowaliśmy według płci i grup wiekowych [do 30 lat; od 31 do 60 lat; powyżej 60 lat]. Warto zauważyć, że liczba zawałów serca wśród mężczyzn jest prawie dwukrotnie większa – niezależnie od warunków geomagnetycznych. Jednak, gdy przyjrzymy się względnej częstotliwości występowania przypadków, zauważymy, że w przypadku kobiet jest ona znacznie wyższa, gdy występują zaburzenia geomagnetyczne w porównaniu z warunkami spokojnymi. W grupie wiekowej 31–60 lat jest ona nawet trzykrotnie większa. Dlatego nasze wyniki sugerują, że kobiety są bardziej podatne na warunki geomagnetyczne” – mówi Luiz Felipe Campos de Rezende z National Institute for Space Research (INPE).

Jak wyjaśniają astronomowie, zaburzenia geomagnetyczne są spowodowane oddziaływaniem wiatru słonecznego na magnetosferę, najbardziej zewnętrzną warstwę atmosfery, w której wiatr słoneczny styka się z polem magnetycznym Ziemi. Zaburzenia te wpływają na infrastrukturę taką jak komunikacja satelitarna i GPS. Badania prowadzone od końca lat 70. sugerują, że cząsteczki magnetyczne wyrzucane przez Słońce mogą mieć również wpływ na zdrowie człowieka, zwłaszcza na układ sercowo-naczyniowy.

Dane z nowych badań sugerują możliwe wyjaśnienia, takie jak zmiany ciśnienia krwi, częstości akcji serca i rytmu dobowego, które regulują cykl snu i czuwania oraz wszystkie funkcje organizmu. Jednak kwestia ta nie została w pełni poznana.

„Jest to pierwsze badanie na ten temat przeprowadzone w naszych szerokościach geograficznych, ale nie jest ono pełne, dlatego nie powinno wzbudzać dużego niepokoju. Należy wziąć pod uwagę pewne ograniczenia: jest to badanie obserwacyjne przeprowadzone w jednym mieście, z wykorzystaniem próby, która nie jest jeszcze idealna dla zagadnień medycznych. Uważamy jednak, że wyniki te stanowią empiryczny wynik o hipotetycznym znaczeniu i istotności, którego nie należy lekceważyć w kontekście naukowym” – podkresla Luiz Felipe Campos de Rezende.

Zdaniem badaczy jest to również jedna z pierwszych analiz sugerujących, że kobiety są bardziej podatne na zaburzenia geomagnetyczne. Jednak nie zostało to dobrze poznane i co może być tego przyczyną.  

Cykl zmiany aktywności magnetycznej Słońca, jak wskazują astronomowie trwa średnio 11 lat. Naukowcy szacują, że faza „maksimum słonecznego” miała miejsce między końcem 2024 r. a początkiem 2025 r. – był to okres o najwyższej aktywności magnetycznej naszej gwiazdy. Jak wskazują badacze, rok 2025 będzie rokiem wysokiej aktywności słonecznej, jednak jak zauważają, zaburzenia pola magnetycznego Ziemi występują sporadycznie.

.„Naukowcy na całym świecie próbują przewidywać występowanie zaburzeń geomagnetycznych, ale na razie dokładność tych prognoz nie jest zbyt dobra. Kiedy będziemy mogli robić to skuteczniej – i jeśli wpływ zaburzeń magnetycznych na serce zostanie potwierdzony – będziemy mogli opracować strategie zapobiegania z perspektywy zdrowia publicznego, zwłaszcza w przypadku osób, które już cierpią na problemy związane z sercem” – podsumowuje Luiz Felipe Campos de Rezende.

Oprac. EG