Mroczne tajemnice Başur Höyük - krwawego „Göbekli Tepe”, w którym składano ofiary z ludzi

Położone we wschodniej Turcji Başur Höyük to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych, które jest istną skarbnicą wiedzy na temat okresu rozwoju pierwszych cywilizacji w Mezopotamii oraz Anatolii, kiedy to nastąpiła znacząca transformacja w zakresie struktury społecznej, gospodarki i kultury. Ostatnie badania w tym miejscu wskazują, że stanowisko to umożliwia także poznanie historii początków stratyfikacji społecznej w epoce brązu na kresach dawnego świata mezopotamskiego. Archeolodzy odsłonili w tym miejscu pochówki, które dowodzą, iż w Başur Höyük składano ofiary z ludzi.

Praosada Başur Höyük

.Położone w prowincji Siirt we współczesnej Turcji stanowisko Başur Höyük zostało po pierwszy zidentyfikowane w 1963 r. Nim nie rozpoczęły się pierwsze zaawansowane prace archeologiczne w tym miejscu musiały jednak minąć 44 lata, gdyż ich początek przypadł na 2007 r. Wykopaliska realizowane w tym miejscu doprowadziły do odsłonięcia monumentalnego grobowca należącego do lokalnej elity, w którym znajdowały się wyjątkowo dobrze zachowane przedmioty pogrzebowe, na które składała się broń, rozmaite prestiżowe artefakty oraz dary, informuje portal „Arkeonews„.

Te odkrycia wskazują na wyraźne zróżnicowanie społeczne wśród mieszkańców regionu, co sugeruje, że Başur Höyük był lokalnym centrum władzy z silnymi powiązaniami z głównymi miastami Mezopotamii. Najnowsze badania archeologiczne podważają długo utrzymywane przekonania dotyczące początków narodzin pierwszych państw w Mezopotamii. Szczególnie istotną rolę odgrywają tutaj wykopaliska w Başur Höyük. Wykopaliska w tym miejscu, jak i całym regionie południowo-wschodniej Turcji, doprowadziły do odsłonięcia dowodów wskazujących, że instytucja królestwa oraz warstwa społeczna arystokratów-wojowników mogły wykształcić się znacznie wcześniej niż do tej pory przypuszczali badacze.

Mroczne tajemnice Başur Höyük

.Jednym z innych takich kluczowych stanowisk jest starożytne hetyckie miasto Arslantepe, znane inaczej pod nazwą Melid lub Milid, które jest położone na równinie Malatya we wschodniej Turcji. To właśnie tam odkryto kompleks pałacowy datowany na około 3300 r. p.n.e., pochodzący z okresu nim nie nastąpił jeszcze gwałtowny rozwój miast – osada ta była położona daleko od najbliższych dużych ośrodków miejskich w nizinnej Mezopotamii. Do tej pory dowody na istnienie świeckiej władzy są znikome lub niejednoznaczne.

Odkrycie to wpisuje się w najnowsze badania sugerujące, że struktury pałacowe mogły istnieć wcześniej, niż dotąd sądzono, co podważa tradycyjny pogląd zgodnie z którym tego typu budowle pojawiły się dopiero po powstaniu miast. Ponadto na stanowisku odkryto to, co uznaje się za najstarszy znany „grobowiec królewski”, zawierający znaczną ilość metalowej broni i ozdób. Ponadto na stanowisku odkryto to, co uznaje się za najstarszy znany „grobowiec królewski”, zawierający znaczną ilość metalowej broni i ozdób.

.Wokół głównego pochówku w Başur Höyük znaleziono groby pomocnicze, które są interpretowane jako miejsca pochówku osób, które padły ofiarą rytualnych poświęceń – tj. rytuałów w których składano ofiary z ludzi. W przekonaniu archeologów odkrycie to dodatkowo podkreśla złożoność hierarchii społecznych w pierwszych społeczeństwach. Jednym z najbardziej uderzających odkryć na tym stanowisku są dowody składania ofiar z ludzi, praktyki udokumentowanej również w innych starożytnych cywilizacjach

Marcin Jarzębski