Catherine CONNOLLY nową prezydent Irlandii

Niezależna polityk popierana przez partie lewicowe, Catherine Connolly, została w dniu 25 października wybrana na prezydent Irlandii, zdobywając 63,36 proc. głosów. W pierwszym przemówieniu po ogłoszeniu oficjalnych wyników zapowiedziała, że będzie wspierać politykę neutralności kraju.

Kim jest Catherine CONNOLLY, nowa prezydent Irlandii

.Podczas wystąpienia na Zamku Dublińskim prezydent-elekt przemówiła do zgromadzonych w sali św. Patryka w języku irlandzkim. Zobowiązała się do reprezentowania wszystkich obywateli w kraju, dodając, że wspólnie naród irlandzki może „kształtować nową Republikę”.

– Będę prezydentem, który słucha, zastanawia się i zabiera głos, gdy jest to konieczne. Będę głosem pokoju, głosem, który rozwija naszą politykę neutralności, głosem, który artykułuje poważne zagrożenia, jakie stwarzają zmiany klimatyczne, i głosem, który docenia ogromną pracę wykonywaną w całym kraju – powiedziała.

Według oficjalnych wyników podanych w dniu 25 października Catherine Connolly zdobyła 63,36 proc. głosów. Jej rywalka Heather Humphreys z centroprawicowej partii Fine Gael otrzymała 29,46 proc. głosów. Jim Gavin, nominowany przez centrową partię Fianna Fail, którego nazwisko było na kartach do głosowania, ale on sam wycofał się z wyścigu, zdobył 7,18 proc.

Łącznie oddano 1 656 436 głosów, w tym nieważnych było 213 738 czyli 12,9 proc. Frekwencja wyniosła 45,8 proc. Oznacza to, że jest ona wyższa w porównaniu z poprzednimi wyborami w 2018 r., kiedy to wyniosła 43,9 proc. Uprawnionych do głosowania było ponad 3,5 mln obywateli.

Premier Irlandii Micheal Martin, pytany przez stację RTE o bardzo dużą liczbę oddanych głosów nieważnych, odpowiedział, że system nominowania kandydatów w wyborach prezydenckich jest „trochę restrykcyjny”. Dodał, że jest „otwarty na zmiany” w tej kwestii. Obecnie kandydaci na prezydenta potrzebują nominacji od 20 członków parlamentu (Oireachtas) lub co najmniej czterech z 31 rad miejskich lub powiatowych.

Ilu prezydentów do tej pory miała Irlandia?

.W rozmowie z dziennikarzami wicepremier Simon Harris także wyraził zaniepokojenie dużą liczbą nieważnych głosów. W jego opinii pokazuje to „sporą liczbę osób w Irlandii, które wyraźnie czują się zniechęcone lub oderwane od polityki”. Lider Sinn Fein, Mary Lou McDonald, powiedziała, że wygrana Catherine Connelly to „oszałamiające zwycięstwo optymizmu i nadziei nad cynizmem i negatywizmem”. Obok Sinn Fein szereg innych partii lewicowych i socjaldemokratycznych poparło w wyborach niezależną polityk.

Catherine Connolly jest 10. prezydentem Irlandii od czasu ustanowienia tego urzędu w konstytucji z 1937 r. Przejmie ona stanowisko po Michaelu Higginsie, który zajmował je przez dwie siedmioletnie kadencje. Jest ona także trzecią kobietą wybraną na ten urząd, po Mary Robinson w 1990 r. i Mary McAleese w 1997 r. Inauguracja prezydentury Catherine Connolly odbędzie się 11 listopada w sali św. Patryka na Zamku Dublińskim.

Mająca 68 lat Catherine Connolly wygrała w dniu 25 października wybory na prezydent Republiki Irlandii, otrzymując 63 proc. głosów – podał Reuters. Niezależna polityk to kandydatka partii lewicowych, w tym Sinn Fein. Podczas kampanii zapowiadała, że chce być „prezydentem wszystkich, w tym wykluczonych i uciszanych”.

Pierwsza kobieta wiceprzewodnicząca izby niższej parlamentu Irlandii

.Catherine Connolly urodziła się w robotniczej dzielnicy Galway, Shantalla. Gdy miała dziewięć lat, zmarła jej matka. Ojciec, cieśla i stoczniowiec, o którym mówi jako o człowieku „bardzo zasadniczym”, wychował ją oraz trzynaścioro jej rodzeństwa.

Na początku lat 80. uzyskała tytuł magistra psychologii klinicznej na Uniwersytecie w Leeds, po czym wróciła do rodzinnego miasta, gdzie w 1989 r. ukończyła studia prawnicze. Jako studentka pracowała jako sprzątaczka, pomoc medyczna w Niemczech i pokojówka w hotelu. Jak sama przyznała, wszystkie te zajęcia ukształtowały ją jako osobę.

Po zakończeniu edukacji pracowała jako adwokat i psycholog. Od ponad 30 lat jest mężatką, ma dwóch synów. W 1999 r. została wybrana do rady miasta Galway z ramienia Partii Pracy. Pięć lat później objęła urząd burmistrzyni miasta. Opuściła partię w 2007 r.W 2016 r. została po raz pierwszy wybrana na poseł niezależną. W 2020 r. Catherine Connolly została pierwszą kobietą wybraną na stanowisko wiceprzewodniczącej izby niższej irlandzkiego parlamentu.

Radykalna lewicowa polityk sympatyzująca z Hamasem?

.Przez politycznych przeciwników z centroprawicowej partii Fine Gael oceniana jest jako „szczera i dość radykalna” polityk, zaś „prywatnie dość sympatyczna”. Członkowie Partii Pracy, z którą przez lata była związana, określają ją jako dogmatyczną i nieelastyczną. Podczas debaty przedwyborczej z 25 października Catherine Connolly obiecała, że jeśli obejmie fotel prezydencki, uszanuje granice tego urzędu. Wielu zinterpretowało to jako obietnicę powściągliwości w wyrażaniu kontrowersyjnych poglądów, z jakich jest znana.

Polityk otwarcie potępia Izrael za prowadzenie wojny w Strefie Gazy i otwarcie sympatyzuje z Palestyńczykami. Przy czym publicznie broniła prawa Hamasu do odgrywania roli politycznej, jeśli powstanie suwerenne państwo palestyńskie. Tłumaczyła, że ta grupa bojowa jest „częścią tkanki narodu palestyńskiego”. Opinia ta spotkała się z krytyką ze strony irlandzkiego premiera Micheala Martina, lidera Fianna Fail, oraz ministra spraw zagranicznych Simona Harrisa, lidera Fine Gael, drugiej partii w centroprawicowym rządzie Irlandii.

W swoich wypowiedziach Catherine Connolly podkreśla znaczenie neutralności Irlandii, sama mówi, że jest pacyfistką. Potępiła agresję Rosji na Ukrainę, ale jednocześnie krytycznie odniosła się do działań NATO, które jej zdaniem „podżega” do wojny. Podczas debaty publicznej porównała plany Niemiec zwiększenia wydatków na obronność do nazistowskiej militaryzacji w latach 30. XX w. Wyrażała także sprzeciw wobec działań UE mających na celu zwiększenie wydatków na obronność. Otwarcie krytykuje zwiększanie wydatków wojskowych przez Irlandię, z 1,1 mld dol. w 2022 r. do 1,5 mld dol. w 2028 r.

Catherine Connolly – trzecia kobieta-prezydent Irlandii w historii

.Pytana przez dziennikarzy, czy podczas spotkania z prezydentem USA Donaldem Trumpem poruszyłaby temat poparcia Stanów Zjednoczonych dla Izraela, odpowiedziała, że „ludobójstwo (w Strefie Gazy) zostało umożliwione i sfinansowane dzięki amerykańskim pieniądzom”. Kiedy przypomniano jej, że przywódca planuje we wrześniu 2026 roku wizytę na swoim polu golfowym na zachodnim wybrzeżu wyspy podczas Irish Open, odpowiedziała, że „jeśli to będzie tylko spotkanie, to spotkam się z nim”.

Bycie „prezydentem dla wszystkich ludzi, a szczególnie dla tych, którzy są często wykluczani i uciszani”, to główny slogan kampanii prowadzonej przez Catherine Connolly. „Chcę być głosem równości i sprawiedliwości oraz bronić neutralności jako aktywnej, żywej tradycji budowania pokoju, mostów i dyplomacji pełnej empatii” – zapewniała polityczka podczas wyścigu o fotel prezydencki. Podczas kampanii wyborczej zapowiadała, że jeśli zostanie wybrana na urząd prezydentki, będzie pełniła tę funkcję tylko przez jedną, siedmioletnią kadencję. Catherine Connolly jest trzecią kobietą, która obejmie urząd prezydent Irlandii. W 1990 r. wybory prezydenckie wygrała Mary Robinson, a siedem lat później – Mary McAleese.

Prezydent Irlandii pełni funkcję reprezentacyjną, a jego uprawnienia są mocno ograniczone. Reprezentuje on kraj za granicą i jest obecny na najważniejszych wydarzeniach państwowych. Nie odgrywa żadnej roli w formowaniu rządu i nie ma inicjatywy ustawodawczej. Podpisuje ustawy, ale nie przysługuje mu prawo weta. Wygłasza orędzie do narodu z okazji Bożego Narodzenia oraz w Dzień Świętego Patryka (17 marca), a także przyjmuje dygnitarzy w swojej oficjalnej rezydencji, Aras an Uachtarain w Dublinie. Prezydent Irlandii sprawuje urząd przez siedem lat, maksymalnie przez dwie kadencje. Inauguracja prezydentury Catherine Connolly odbędzie się 11 listopada w sali św. Patryka na Zamku Dublińskim.

Constance Markievicz łączy Polaków, Irlandczyków i Ukraińców

.Constance Markievicz (1868–1927) zajmuje szczególne miejsce w irlandzkiej historii. Pierwsza kobieta wybrana do brytyjskiego parlamentu, pierwsza na świecie kobieta minister (nie licząc rządu bolszewickiego), wreszcie kobieta, która z bronią w ręku walczyła w irlandzkim powstaniu wielkanocnym. Do dziś jej portrety i murale spotkać można w wielu miejscach w irlandzkich miastach, pubach, restauracjach, a w samym Dublinie poświęcono jej dwa pomniki.

W2024 roku przypadła 150 rocznica urodzin Kazimierza Markiewicza, artysty, malarza, pisarza, dyrektora teatru, niezwykle popularnego w Krakowie, w Paryżu czy Dublinie, autora m.in. znanych portretów Józefa Piłsudskiego, prezydenta Ignacego Mościckiego czy też portretów Konstancji Markiewicz, które znajdują się w parlamencie irlandzkim, w National Gallery in Ireland. Jeden z obrazów Kazimierza znajduje się także w prestiżowej Sali św. Patryka w Zamku Dublińskim. Przypominanie o polskich powiązaniach Konstancji w bieżącym roku skoncentrowało się na obchodach 150 rocznicy urodzin Kaźmierza Markiewicza w Galerii Narodowej w Dublinie, w Bibliotece Narodowej w Dublinie oraz najbardziej hucznie i radośnie w The United Arts Club w Dublinie, którego mąż Konstancji był współzałożycielem. Warto także wspomnieć o jeszcze jednym niezwykłym wydarzeniu, a mianowicie zorganizowanej przez Dom Polski w Dublinie, Towarzystwo Irlandzko-Polskie oraz Ambasadę RP wystawie niepublikowanych i nieprezentowanych nigdy wcześniej zdjęć autorstwa Konstancji.

Okazało się, że Konstancja Markiewicz także dziś inspiruje i łączy Irlandię z Polską i Ukrainą. Możemy się o tym przekonać, oglądając niezwykłą wystawę zdjęć wykonanych w latach 1902–1903 przez Konstancję Markiewicz, a prezentowanych po raz pierwszy publicznie w Domu Polskim w Dublinie, znajdującym się od kilkudziesięciu lat w pięknej gregoriańskiej kamienicy przy 20 Fitzwilliam Place.

.Wystawa nosi tytuł „Native Europe: Photographs of Ukraine 1902–1903 & the Polish Citizenship of Constance Markievicz” i prezentuje zdjęcia wykonane przez Countess Markievicz na Ukrainie w okolicach domu polskiej rodziny męża, znanego malarza i dramatopisarza Kazimierza Markiewicza. Wyjątkowe fotografie przedstawiają ukraińską wieś, ludzi na targu w nieodległym miasteczku, rodzinne spotkania Markiewiczów, ale także Żydów, a zapewne też przedstawicieli innych nacji. Zdjęcia pokazują Ukrainę będącą zniewoloną częścią rosyjskiego imperium, ale również świat wielu narodowości i wielu przenikających się kultur. Autorzy wystawy w tytule nawiązali do słynnej książki Czesława Miłosza Rodzinna Europa, która jest esejem biograficznym jednego z najważniejszych pisarzy i poetów XX wieku. W wydanej po raz pierwszy w 1959 roku książce w Instytucie Literackim w Paryżu Miłosz opisuje swoje dzieciństwo, dorastanie w świecie wielokulturowym, wielojęzycznym, wieloreligijnym. Ten świat został zniszczony, najpierw w wyniku działań opresyjnych absolutyzmów, które kolonizowały nie tylko kraje zamorskie, ale także narody europejskie, a potem siła niszcząca została spotęgowana przez działanie dwóch totalitaryzmów: niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu. Żeby zrozumieć, skąd mogli wziąć się obecni na zdjęciach Polacy w miejscowości położonej niedaleko Kijowa, skąd tak dużo Żydów, skąd inne nacje być może obecne na zdjęciach, trzeba przeczytać książki takich pisarzy, jak właśnie Czesław Miłosz, oraz obejrzeć wystawę zdjęć Konstancji Markievicz w Domu Polskim w Dublinie.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-arkady-rzegocki-constance-markievicz-laczy-polakow-irlandczykow-i-ukraincow/

PAP/Marta Zabłocka/MJ