Jak łazik NASA Perseverance pomaga przygotować astronautów do misji na Marsa
Naukowcy wykorzystali łazik NASA Perseverance do badania próbek materiału skafandra kosmicznego dla astronautów, którzy w przyszłości mają udać się na Czerwoną Planetę.
.Łazik NASA Perseverance wylądował na Marsie w 2021 roku, aby szukać śladów życia starożytnych drobnoustrojów i pomóc naukowcom zrozumieć klimat i geografię planety. Ale innym ważnym celem misji jest również pomoc w planowanej załogowej misji na Czerwoną Planetę, a w ramach tych wysiłków pojazd przewozi zestaw pięciu próbek materiału skafandra kosmicznego. Po przetrwaniu czterech lat na zakurzonej, narażonej na promieniowanie, powierzchni Marsa, naukowcy rozpoczęli kolejną fazę badań.
Inżynierowie chcą określić żywotność marsjańskiego skafandra kosmicznego. To, czego badacze dowiedzą się o tym, jak materiały zachowują się na Czerwonej Planecie, wpłynie na projekt przyszłych kombinezonów dla pierwszych astronautów, którzy udadzą się na jej powierzchnię.
„To jeden z ważniejszych aspektów misji łazika NASA Perseverance – nie tylko myślenie o obecnej nauce i poznawaniu Marsa, ale także o tym, co będzie dalej. Przygotowujemy się na to, że ludzie w końcu sami tam wyruszą” – mówi Marc Fries z Johnson Space Center NASA.
Próbki, każda o powierzchni 20 milimetrów kwadratowych, są częścią systemu kalibracyjnego używanego do testowania konfiguracji SHERLOC (Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics and Chemicals) – instrumentu znajdującego się na końcu ramienia Perseverance.
Materiały obejmują kawałek poliwęglanowej osłony hełmu; Vectran, odporny na przecięcia materiał używany do produkcji rękawic dla astronautów; dwa rodzaje teflonu, który ma właściwości zapobiegające przywieraniu pyłu; oraz powszechnie stosowany materiał skafandra kosmicznego o nazwie Ortho-Fabric. Ta ostatnia tkanina składa się z wielu warstw, w tym Nomexu, ognioodpornego materiału używanego w kombinezonach strażackich; Gore-Texu, który jest wodoodporny, ale oddychający; oraz Kevlaru, mocnego materiału używanego w kamizelkach kuloodpornych, który sprawia, że skafandry kosmiczne są bardziej odporne na rozdarcia.
Jak podkreślają astronomowie, Mars jest niezwykle niebezpiecznym miejscem. Występują tam niezwykle nieskie temperatury, drobny pył, który może przyklejać się do paneli słonecznych i skafandrów kosmicznych (powodując ich zużycie), a powierzchnia jest pełna nadchloranów, rodzaju żrącej soli, która może być toksyczna dla ludzi.
Jest tam również dużo promieniowania słonecznego. W przeciwieństwie do Ziemi, która posiada pole magnetyczne odbijające jego większość, Mars utracił swoją ochronę miliardy lat temu, a wraz z nim znaczną część atmosfery. Jego powierzchnia ma niewielką ochronę przed światłem ultrafioletowym (dlatego naukowcy zastanawiali się, w jaki sposób formacje skalne i jaskinie mogą zapewnić astronautom pewną osłonę).
Zdaniem naukowców, kluczem do opracowania bezpieczniejszych materiałów na skafandry kosmiczne będzie zrozumienie, jak szybko będą się one zużywać na powierzchni Marsa. Około 50 proc. zmian zaobserwowanych przez SHERLOC w próbkach nastąpiło w ciągu pierwszych 200 dni jakie łazik NASA Perseverance spędził na Marsie, przy czym materiał Vectran wydawał się zmieniać jako pierwszy.
Kolejnym punktem badania będzie, jak wskazują inżynierowie NASA, będzie określenie, ile promieniowania słonecznego będą musiały wytrzymać różne części skafandra kosmicznego. Na przykład ramiona astronauty, które są bardziej narażone niż na przykład jego dłonie.
.Naukowcy są w trakcie analizy tego jak próbki radziły sobie na Marsie. Badacze chcą również symulować marsjańskie warunki atmosferyczne w specjalnych komorach i tam poddawać materiały testom. A następnie planują porównanie wyników uzyskanych na z danymi z SHERLOC.
Oprac. EG
