Leżajsk miejscem pielgrzymek do grobu cadyka Elimelecha

Tysiące chasydów z całego świata, głównie z Izraela, Stanów Zjednoczonych i krajów Europy przyjechało do Leżajska, aby modlić się przy grobie rabina Elimelecha. Cadyk Elimelech zasłynął jako osiemnastowieczny uzdrowiciel i głosiciel chasydyzmu.

Kim był cadyk Elimelech?

.Pochowany na żydowskim cmentrzu w Leżajsku cadyk Elimelech to postać budząca zainteresowanie gojów, a kult wśród chasydów. Był jednym z trzech najbardziej znanych cadyków dawnej Polski, który zasłynął jako uzdrowiciel dusz i ciał oraz jako najaktywniejszy głosiciel chasydyzmu

Ponieważ cadyk Elimelech zmarł 21 dnia miesiąca adar (11 marca 1787 r.) uroczystości związane z 238. rocznica jego śmierci rozpoczęły się 20 marca wieczorem a zakończą w piątek przed zachodem słońca, czyli jeszcze przez nastaniem szabatu. Wszak dla Żydów dzień, a w zasadzie doba, zaczyna się po zachodzie słońca.

Chasydzi przed wejściem na cmentarz obmywają się w mykwie, czyli rytualnej łaźni. Następnie idą do ohelu, czyli kaplicy, w której jest symboliczny grób Elimelecha. Tam czytają modlitwy i zwracaja się do cadyka o wstawiennictwo u Boga, którego proszą o zdrowie, miłość i pomyślność. Chasydzi wierzą, że cadyk w rocznicę swojej śmierci zstępuje z nieba i zabiera do Boga ich prośby, które zapisują na karteczkach zwanych kwitełe i składają przy grobie rabina. Kobiety modlą się osobno, w sąsiednim pomieszczeniu. 

Dla tych, którzy nie wejdą do ohelu, bo to niewielki budynek, rozstawiono namioty, w których również mogą się modlić. Później jest czas na koszerny posiłek i zabawę. „Chasydzi twierdzą, że największym darem od Boga jest życie, dlatego należy się nim cieszyć. A więc śpiewają, bawią się, bratają i jedzą. To są bardzo pogodni ludzie, a my ich gościmy” – mówi Witold Wójcik z Fundacji Chasydów Leżajsk, która działa od 33 lat. 

W tym roku przygotowano nawet dla 12 tys. osób, bo tylu pielgrzymów spodziewa się fundacja. „Większość przybyła z Izraela, Stanów Zjednoczonych, Europy, mamy też pielgrzymów z Nowej Zelandii, czy Australii” – przekazuje Witold Wójcik. 

Na talerzach jest łosoś, pieczone udka, kotlety drobiowe, wołowina, warzywa, czulent, kugel, naleśniki, zupa i ciasto. Wszystko koszerne, przygotowane pod nadzorem mistrza – Żyda. 

Grób Elimelecha jednym z najświętszych miejsc dla chasydów świata

.Jedni przyjeżdżają, drudzy wyjeżdżają. Dla większości jest to kilkugodzinny pobyt, ale niektórzy nocują w Leżajsku. W rocznicę śmierci cadyka jest najwięcej pielgrzymów, ale chasydów oddających cześć swojemu duchowemu przywódcy można spotkać codziennie. Zwykle jest to około 150-200 osób.

Lotnisko w Jasionce, gdzie lądują samoloty z pielgrzymami, tylko w ciągu dwóch dni obsłużyło 26 rejsów z: Belgii, USA, Wielkiej Brytanii, Węgier, Rumunii i Tel Awiwu. Najwięcej z Izraela – 17 samolotów z ponad 3 tys. pasażerów na pokładzie. 

Elimelech był jednym z trzech najbardziej znanych cadyków dawnej Polski. Zasłynął jako uzdrowiciel dusz i ciał oraz jako najaktywniejszy głosiciel chasydyzmu. Ten buntowniczy nurt religijno-mistyczny w judaizmie powstał w XVIII wieku na Ukrainie i obszarach Polski południowo-wschodniej. Głosił, że Bogu można służyć nie tylko przez wypełnianie prawa i modlitwę, ale także przez codzienne obowiązki. W 1772 roku cadyk utworzył w Leżajsku centrum swojej działalności.

Przed II wojną światową w Leżajsku mieszkało około 3 tysiące Żydów. Były trzy szkoły żydowskie oraz dwie synagogi, które spłonęły we wrześniu 1939 roku.

Tradycja odwiedzania grobu Elimelecha odżyła ponownie w latach 70. XX w. Leżajsk wraz z grobem cadyka jest dla chasydów jednym z najświętszych miejsc na świecie.

„Zarówno Polacy, jak i Izraelczycy oparli swoją współczesną tożsamość na kwestiach pamięci. Polacy poprzez traumę i kolejne okupacje, Żydzi poprzez Szoah. Nieuchronnie, gdy zderzają się dwie polityki pamięci, debaty są zajadłe, a przyznanie się do cierpienia innych jest skomplikowane. Zwłaszcza gdy żyło się obok siebie przez tysiąc lat – pisze na łamach „Wszystko co Najważniejsze” Nathaniel Garstecka. Jego tekst w całości tutaj: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/nathaniel-garstecka-kwestia-zydow-i-antysemityzmu-w-polsce/

PAP/WszystkocoNajważniejsze/ad