UE będzie pragmatyczna w relacjach z USA - Ursula von der Leyen

„Pierwsze ćwierćwiecze XXI wieku, które już dobiegło końca, przyniosło ogromne zmiany w polityce międzynarodowej” – stwierdziła 21 stycznia przewodnicząca KE Ursula von der Leyen w trakcie 55. Światowego Forum Ekonomicznego.

Czasy przełomu w polityce międzynarodowej

.Wystąpienie Ursuli von der Leyen wygłoszone 21 stycznia w Davos w Szwajcarii dotyczyło kluczowych wyzwań jakie stoją przed Europą w zakresie spraw międzynarodowych, polityki gospodarczej, transformacji energetycznej, relacji transatlantyckich oraz kwestii geopolitycznych. Przewodnicząca KE oceniła, iż w przeciągu ostatnich 25 lat nastąpił prawdziwy przełom w polityce międzynarodowej.

„Ten wiek rozpoczął się wraz z wielkimi oczekiwaniami. 25 lat temu era hiperglobalizacji zbliżała się do szczytu. W miarę jak łańcuchy dostaw stawały się coraz bardziej globalne, setki milionów ludzi wychodziło z ubóstwa, zwłaszcza w Indiach i Chinach. W Ameryce trwał wówczas boom dot-comów, które symbolizowały optymizm związany z nastaniem globalnie połączonego świata, w którym technologia była postrzegana jako jednoznaczna siła dobrobytu i pokoju” – stwierdziła polityk.

Szefowa KE stwierdziła, iż gdy Rosja stała się członkiem grupy G8 (przekształconej potem w G8, co nastąpiło po wykluczeniu Federacji Rosyjskiej z grupy po jej pierwszej agresji na Ukrainę w 2014 r.) zapanowało powszechne przekonanie o triumfie demokracji, a niektórzy zaczęli twierdzić nawet, iż w latach 90. XX wieku rzekomo nastąpił koniec historii. W przekonaniu Ursuli von der Leyen światowa gospodarka odnotowała spektakularny wzrost za sprawą postępującej globalizacji, która miała „zbliżyć społeczeństwa i gospodarki na całym świecie bardziej niż to było kiedykolwiek wcześniej”.

Europa jest uzależniona od łańcuchów dostaw

.”Właśnie tutaj w Davos światowi przywódcy dyskutowali wówczas o tym jak globalna współpraca i technologia mogą wspólnie pomóc w walce z ubóstwem i chorobami. Była to obietnica bardziej zintegrowanego i solidarnego świata” – wskazała polityk. Następnie przewodnicząca Komisja Europejska postawiła pytanie, czy po upływie 25 lat nadal ta obietnica sprzed dwóch-trzech dekad pozostaje nadal aktualna. „Cóż, dzisiejszy świat jest nadal prawie tak samo połączony jak wtedy, ale zaczął się również dzielić wzdłuż nowych linii. Z jednej strony, od 2000 roku wolumen międzynarodowego handlu podwoił się, chociaż handel wewnątrz bloków regionalnych rozwija się teraz szybciej niż handel pomiędzy nimi samymi. Często zdarza się, że chip jest projektowany w Stanach Zjednoczonych, produkowany na Tajwanie przy użyciu europejskich maszyn, pakowany w Azji Południowo-Wschodniej, a następnie montowany w Chinach” – zauważyła Ursula von der Leyen, przedstawiając jak wygląda obecnie bardzo często międzynarodowy podział pracy.

„Z drugiej strony, tylko w zeszłym roku wartość barier handlowych na świecie potroiła się. Międzynarodowe organizacje gospodarcze często miały trudności z poradzeniem sobie z wyzwaniami, jakie powstały na skutek pojawienia się gospodarek nierynkowych, które konkurują wedle innego zestawu zasad” – podkreśliła szefowa KE. Następnie polityk dodała: „Mamy coraz więcej innowacji, a postęp w dziedzinie sztucznej inteligencji, komputerów kwantowych i czystej energii może zmienić nasz sposób życia i pracy. Jednocześnie jednak kontrola technologiczna uległa czterokrotnemu wzrostowi w ostatnich dekadach. Nasze uzależnienie od łańcuchów dostaw bywa czasem wykorzystywane jako broń przeciwko nam, tak jak to pokazał rosyjski szantaż energetyczny, lub pokazują naszą kruchość w momentach globalnych wstrząsów pojawiających się bez ostrzeżenia takich jak pandemia”.

Będziemy pragmatyczni w relacjach z USA

.Przewodnicząca Komisja Europejskiej w swoim wystąpieniu podkreśliła także, że jednym z priorytetów będzie dla niej doprowadzenie do porozumienia z USA w tych wszystkich spraw, które są sporne dla administracji Donalda Trumpa – zaznaczyła przy tym jednak, że UE będzie w tych negocjacjach pragmatyczna oraz, że nie zrezygnuje ona swoich zasad. „Dwie trzecie wszystkich amerykańskich aktywów za granicą znajduje się w Europie. USA dostarczają ponad 50 proc. naszego LNG. Handel pomiędzy nami ma wartość 1,5 bln euro, co stanowi 30 proc. globalnej wymiany. Stawka jest wysoka dla obu stron. Dlatego naszym priorytetem będzie wczesne zaangażowanie, omówienie wspólnych interesów i gotowość do negocjacji. Będziemy pragmatyczni, ale zawsze będziemy trzymać się naszych zasad. Będziemy chronić nasze interesy i stać na straży naszych wartości – ponieważ taka jest europejska droga” – zapowiedziała Ursula von der Leyen.

„Zasady współpracy między globalnymi mocarstwami ulegają zmianie. Nie powinniśmy niczego brać za pewnik. Choć niektórzy w Europie mogą nie akceptować tej nowej rzeczywistości, jesteśmy gotowi, by się z nią zmierzyć. Nasze wartości pozostają niezmienne. Jednak aby bronić tych wartości w zmieniającym się świecie, musimy zmienić sposób, w jaki działamy. Musimy szukać nowych możliwości, gdziekolwiek się one pojawią. To jest moment, aby wyjść poza blokady i tabu. Europa jest gotowa na zmiany” – konkludowała szefowa Komisji Europejskiej.

Trzy filary rozwoju Europy w przyszłości

.Za jedno z kluczowych zadań na przyszłość dla Unii Europejskiej uznała ona podtrzymanie przez Stary Kontynent wzrostu gospodarczego w kolejnym ćwierćwieczu. Zauważyła przy tym, iż dalszy rozwój Europy nie będzie możliwy, jeśli UE nie utrzyma swojej konkurencyjności, o której to topnieniu w coraz większym stopniu ostrzegał raport Mario Draghiego. Ursula von der Leyen zapowiedziała, że Komisja Europejska pod koniec stycznia zaprezentuje mapę drogową na następne pięć lat, które będą miały zaprowadzić Europę na właściwą ścieżkę.

Wśród najważniejszych punktów projektu reformy gospodarczej UE przewodnicząca Komisji Europejskiej wymieniła: zwiększenie produktywności poprzez zamknięcie luki innowacyjności, zwalczenie deficytu kompetencji i niedoboru siły roboczej, ograniczenie biurokracji, kontynuowanie dekarbonizacji gospodarki. „Jest to strategia mająca na celu przyspieszenie wzrostu gospodarczego w oparciu o czysty przemysł i sprawiedliwość, a także zagwarantowanie, że wszyscy Europejczycy będą mogli korzystać z postępu technologicznego” – powiedziała Ursula von der Leyen.

.W jej wizji strategia rozwoju Unii Europejskiej powinna oprzeć się na trzech filarach: usprawnionych rynkach kapitałowych, ułatwieniu działalności gospodarczej oraz transformacji energetycznej. „Po pierwsze, Europa potrzebuje głębokiego i płynnego rynku kapitałowego. Oszczędności europejskich gospodarstw domowych sięgają prawie 1,4 bln euro, w porównaniu z nieco ponad 800 mld euro w Stanach Zjednoczonych. […] Po drugie, musimy znacznie ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej w całej Europie. Zbyt wiele naszych największych talentów opuszcza Unię Europejską, ponieważ łatwiej jest im rozwijać swoje firmy gdzie indziej. […] Trzecim fundamentem jest energia. […] Czysta energia jest odpowiedzią średnioterminową, ponieważ jest tania, tworzy dobre miejsca pracy tutaj, w Unii Europejskiej i wzmacnia naszą niezależność energetyczną” – wskazywała polityk.

Oprac. Marcin Jarzębski