Teleskop Hubble'a uchwycił mgławicę protoplanetarną w gwiazdozbiorze Kila

AFGL 4104

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a uchwycili mgławicę protoplanetarną oznaczoną jako AFGL 4104, znajdującą się w gwiazdozbiorze Kila.

.Jak tłumaczą badacze z NASA, obiekt na zdjęciu z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przypominający kosmicznego motyla to mgławica znana jako AFGL 4104 lub Roberts 22. Spowodowana przez gwiazdę, która zbliża się do końca swojego życia i zrzuciła swoje zewnętrzne warstwy. Badania płatów AFGL 4104 ujawniły niezwykle złożoną strukturę, z niezliczonymi przecinającymi się pętlami i włóknami.

Fot. NASA, ESA

.Czas życia tej formy przypominającej motyla jest niezwykle krótki jaki na skale kosmiczną i jest to tylko etap przejściowy. Jak tłumaczą astronomowie jest to tak zwana mgławica protoplanetarna – krótkotrwała faza, która rozpoczyna się, gdy umierająca gwiazda wypycha większość materiału w swoich zewnętrznych warstwach w przestrzeń kosmiczną, a kończy się, gdy ta pozostałość staje się wystarczająco gorąca, aby zjonizować otaczające ją obłoki gazu i sprawić, że zaczną świecić.

Około 400 lat temu gwiazda w centrum AFGL 4104 zrzuciła swoje zewnętrzne powłoki, które wystrzeliły na zewnątrz, tworząc kształt przypominający motyla w przestrzeni kosmicznej. Centralna gwiazda wkrótce stanie się wystarczająco gorąca, aby zjonizować otaczający gaz i przekształcić się w pełnoprawną mgławicę planetarną.

Kil (łac. Carina) jest 34. co do wielkości, gwiazdozbiorem nieba południowego. Tworzył on w przeszłości, wraz z konstelacjami Żagla, Rufy oraz Kompasu, gwiazdozbiór Argo. Został podzielony na kilka mniejszych z powodów praktycznych – zajmował zbyt wielki obszar na niebie. W Polsce konstelacja jest niewidoczna. Liczba gwiazd widocznych w niej gołym okiem wynosi około 110. W gwiazdozbiorze tym leży druga co do jasności (po Syriuszu) gwiazda na nocnym niebie – Kanopus, a także niezwykle masywna Eta Carinae.

.Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 30 kwietnia 2025
Fot. NASA, ESA