Astronomowie odkryli niezwykłego towarzysza Neptuna

2020 VN40

Naukowcy zaobserwowali niezwykły obiekt, nazwany 2020 VN40, który porusza się w rytmie wraz z Neptunem. Okrąża on Słońce raz na dziesięć orbit gazowego olbrzyma.

.Astronomowie z Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian odkryli rzadki obiekt daleko poza orbitą Neptuna, należący do klasy znanej jako obiekty transneptunowe (planetoidy obiegające Słońce po orbitach, znajdujących się poza trajektorią Neptuna), który porusza się w rytm gazowego olbrzyma. Został on nazwany 2020 VN40 i jest pierwszym potwierdzonym ciałem, które okrąża Słońce raz na dziesięć orbit Neptuna.

Odkrycie pomoże naukowcom zrozumieć, jak zachowują się obiekty w zewnętrznym Układzie Słonecznym i jak się tam znalazły. Potwierdza ono koncepcję, że wiele z tych odległych ciał niebieskich zostało tymczasowo „złapanych” przez grawitację Neptuna, gdy dryfowały w przestrzeni kosmicznej. Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie The Planetary Science Journal.

„To duży krok w zrozumieniu zewnętrznego Układu Słonecznego. Pokazuje to, że Neptun może wpływać nawet na bardzo odległe obiekty i daje nam nowe wskazówki na temat ewolucji naszego najbliższego kosmicznego sąsiedztwa” – mówi Rosemary Pike z Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian.

Odkrycia dokonano w ramach badania Large inclination Distant Objects (LiDO), które skupiało się na poszukiwaniach niezwykłych obiektów w zewnętrznym Układzie Słonecznym. W tym celu astronomowie wykorzystali teleskop Canada-France-Hawaii Telescope do głównych operacji badawczych oraz obserwatorium Gemini i Magellan Baade do obserwacji uzupełniających.

Badanie zostało zaprojektowane w celu poszukiwania ciał o orbitach rozciągających się daleko powyżej i poniżej płaszczyzny orbity Ziemi wokół Słońca, części zewnętrznego Układu Słonecznego, która nie została jeszcze dobrze zbadana.

„Fascynujące było dowiedzieć się, jak wiele małych ciał w Układzie Słonecznym istnieje na tych bardzo dużych, bardzo nachylonych orbitach. Obiekty te są średnio około 140 razy dalej od Słońca niż Ziemia i podążają po bardzo nachylonej ścieżce wokół Układu Słonecznego” – tłumaczy Samantha Lawler z University of Regina.

Jak podkreślają astronomowie, tym, co sprawia, że obiekt 2020 VN40 jest jeszcze bardziej interesujący, to sposób, w jaki porusza się wraz z Neptunem. Większość ciał niebieskich o prostym stosunku czasu trwania ich orbity do czasu trwania orbity Neptuna zawsze zbliża się do Słońca, gdy Neptun jest daleko.

Natomiast, jak opisują naukowcy, 2020 VN40 zbliża się do naszej gwiazdy, gdy gazowy olbrzym jest bardzo blisko, jeśli spojrzeć na ich pozycje z góry Układu Słonecznego. Nachylenie orbity 2020 VN40 oznacza, że te ciała niebieskie nie są w rzeczywistości blisko siebie, ponieważ planetoida znajduje się tak naprawdę daleko poniżej płaszczyzny Układu Słonecznego – wydają się blisko tylko wtedy, gdy są spłaszczone na teoretycznej mapie. Wszystkie inne znane obiekty transneptunowe orbitują w taki sposób, że unikają ustawienia wraz z Neptunem przy najbliższym położeniu do Słońca, nawet w spłaszczonym widoku.

.Odkrycia te sugerują zdaniem astronomów, że silnie nachylone orbity mogą prowadzić do nowych i nieoczekiwanych rodzajów ruchu. W ramach badania LiDO znaleziono już ponad 140 odległych obiektów, a kolejne wciąż ukrywają się na granicy Układu Słonecznego. Dzięki teleskopom takim jak nadchodzący Vera C. Rubin Observatory naukowcy mają nadzieję znaleźć znacznie więcej obiektów takich jak 2020 VN40.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 16 lipca 2025
Fot. NASA/JPL