10 filmów, aby zrozumieć Polskę
Przedstawiamy 10 polskich filmów, które najlepiej przedstawiają naszą tożsamość. Czy to poprzez humor, czy też opowiadając poruszające historie, polskie filmy zachwycają kolejne pokolenia widzów.
10. Seksmisja
Spośród produkcji Juliusza Machulskiego, Seksmisja jest prawdopodobnie najsłynniejszym dziełem jego filmografii. Ta odważna, bystra komedia fantastycznonaukowa odważnie zmierzyła się z tematyką płci, erotyki oraz społecznej hierarchii.
Słynne cytaty: „Kobieta mnie bije”, „ciemność widzę, ciemność” czy „liga rządzi, liga radzi, liga nigdy was nie zdradzi” bawiły kolejne pokolenia widzów i są doskonałą próbką polskiego humoru. Ironicznego, czasem absurdalnego, ale zawsze trafnie opisującego naszą rzeczywistość. Warto więc ponownie odbyć tą podróż do odległej przyszłości z Maksem i Albertem…
9. Azyl
Odchodząc na moment od komedii lat 80, warto przypomnieć film Azyl, poruszającą historie Jana i Antoniny Żabińskich, którzy podczas wojennej zawieruchy. „Ryzykowałem i dałem schronienie nie dlatego, że byli Żydami, lecz dlatego, że byli prześladowani. Gdyby prześladowani byli Niemcy, postępowałbym tak samo. Mowa bowiem o ludziach, którzy zostali skazani, choć niczego złego nie zrobili. To było przerażające. Moim ludzkim obowiązkiem było im pomóc. Zwyczajna przyzwoitość” – tak wspominał swoje czyny Jan Żabiński.
W filmie azyl wciela się w jego role Johan Heldenbergh, dobrze oddając heroizm jego postaci, próbującej zachować człowieczeństwo w czasach wojny i zagłady.
8. Dzień Świra
Mało który film tak trafnie łączy humor z dramatem życia codziennego tak trafnie jak Dzień Świra, w którym tytułową rolę odgrywał Marek Kondrat. Produkcja ta jest wręcz kultowa, pełna cytatów, które na stałe weszły do słownika Polek i Polaków. Ale to nie sam humor sprawił, że historia sfrustrowanego nauczyciela języka ojczystego ujęła tak wielu widzów.
Dzień Świra jest bowiem łapiącym za serce stadium kryzysu tożsamości i zabijającej radość codzienności, która sprawia, że życie wydaje się zmarnowane, zupełnie stracone. Gdy dodamy do tego mistrzowski wręcz Dekalog Polaka, bezlitośnie uderzający w znane chyba wszystkim narodowe przywary, Dzień Świra łatwo uznać za wyjątkowe dzieło polskiej kinematografii.
7. Pianista
Nie wszystkie filmy na tej listy są produkcjami znanymi tylko w Polsce. Niektóre dzieła, nagrywane przez Polaków, lub też opowiadające o Polsce, zyskały sławę światową. Takim filmem jest właśnie Pianista w reżyserii Romana Polańskiego.
Nagrodzona Oscarem wybitna rolą Adriena Brodiego, doprowadzające do łez przedstawienie codziennych realiów wojennej Warszawy i toczących się na jej ulicach dwóch powstań to coś, co każdy powinien zobaczyć chociaż raz.
6. Krótki film o zabijaniu
Wracając do dzieł kinematografii znanych raczej w Polsce niż poza jej granicami, nie sposób nie wspomnieć o Krótkim Filmie o Zabijaniu. Ta historia, która z powodzeniem mogłaby zawalczyć o międzynarodowe uznanie, opowiada losy Jacka Łazara, który bezlitośnie morduje taksówkarza. Ta scena, pozbawiona kinowej poetyckości na długo zapada w pamięć.
Równie pamiętne jest zdania wykrzyczane przez głównego bohatera, gdy po nieudanej obronie przez młodego adwokata Piotra, Łazar jest wyprowadzany z celi na miejsce egzekucji. „Proszę pana, ja nie chcę!” – zostaje z nami jeszcze długo po seansie.
5. Zimna Wojna
Pianista nie jest bynajmniej jedynym polskim filmem, który miał szansę wygrać nagrodę Oscara. Zimna Wojna Pawła Pawlikowskiego również została doceniona nominacją, i mimo, że ostatecznie nie wygrała nagrody, to usłyszał o niej cały świat.
Ta historia, trudnej, pięknej, i ostatecznie tragicznej miłości porwała widzów zapierającą dech w piersi muzyką, artystyczną warstwą wizualną oraz przekonującą grą aktorów, którzy nawet w momentach, gdy milczeli, mówili tak wiele.
4. Bogowie
Hollywood słynie z tzw. biopiców, porywających opowieści o wyjątkowych jednostkach – muzykach, politykach, postaciach historycznych. Widza z zagranicy może zainteresować więc fakt, że najsłynniejszy polski biopic opowiada historie Zbigniewa Religi.
Postać charyzmatycznego chirurga, który po raz pierwszy w Polsce przeprowadził udany przeszczep serca nie była łatwą rolą, ale Tomasz Kota zagrał ją fenomenalnie, upodabniając się do niego nie tylko w wyglądzie, ale także w manieryzmach.
3. Jack Strong
Polska historia zna wiele postaci, o których warto opowiedzieć światu. Ryszard Kukliński, w którego w filmie Jack Strong wciela się Marcin Dorociński jest właśnie taką postacią.
Film Pasikowskiego jest wręcz podręcznikowym przykładem szpiegowskiego dreszczowca. Są tu pościgi, walki wywiadów, dylematy moralne oraz konflikty ideologiczne, ale także osobiste, rodzinne. Atmosfera jest gęsta, przygnębiająca wręcz, co doskonale oddaje realia Zimnej Wojny.
2. Chłopi
Rzadko się zdarza, że książki z liusty lektur trafiają na ekrany kin. Jeszcze rzadziej zdarza się, żeby w tych kinach osiągnęły triumf. Chłopi na podstawie powieści Władysława Reymonta są takim właśnie filmem. To wyjątkowa animacja, oparta na grze aktorów oraz pracy zastępów utalentowanych artystów, która zachwyci każdego widza. Świat z kart powieści Reymonta, jest żywy, pełen barw i emocji, tych dobrych, ale też tych złych.
Historia przeklętej miłości, skazanej na niepowodzenie przeplata się z naturalnym cyklem życia wsi, który porywa z sobą widza, przedstawiając piękno chłopskiego świata – świata, którego już nie ma, ze wszystkimi jego wadami i wartościami. Wszystko to uzupełnia jeszcze ludowa muzyka, którą śmiało można nazwać zapierająca dech w piersiach. Dowodem tego jest utwór Jesień – Tańcuj, który odniósł spektakularny sukces, podbijając serca nowego pokolenia widzów.
- Jak rozpętałem II wojnę światową
Mało który film tak dobrze oddaje polskość, jak Jak rozpętałem II wojnę światową. Przygody Franka Dolasa, polskiego żołnierza o złotym sercu, którego los miota po pochłoniętej wojnie Europie, nie bez przyczyny zdobyły serca wielu pokoleń widzów.
Jest to bowiem historia o naszej wytrwałości i niezłomnym charakterem. Rezolutny, nawet jeżeli czasem naiwny Franek Dolas wychodzi bowiem cało z kolejnych opresji nie tylko przez łut szczęścia, ale także dzięki kompasowi moralnemu, który stale wskazuje to co słuszne. Jak rozpętałem II wojnę światową jest wyjątkowym filmem, łączącym pytania o tożsamość narodową z ponadczasowym humorem, a jego główny motyw muzyczny, Róża i Bez nuci się jeszcze na długo po seansie.
Newsletter KULTURA NAJWAŻNIEJSZA
.”Kultura Najważniejsza” to newsletter, w którym podpowiadamy, co warto obejrzeć, co przeczytać, czego posłuchać, ale i czego – posmakować. Odrywając się od codzienności, chcemy przypomnieć o fascynującym świecie kultury i sztuki, na który warto znaleźć czas.
Sztuka wyraża nasze estetyczne potrzeby. Prowokuje do myślenia, pobudza kreatywność, wyzwala emocje. Pozwala poczuć się wyjątkowo, a co najważniejsze, wzbogaca nas samych. Chcemy razem, wspólnie z Państwem, wybierać, to co najważniejsze w kulturze. W każdy czwartek, punktualnie o godzinie 21.00 znajdą Państwo w swojej skrzynce e-mailowej zbiór propozycji kulturalnych, które warto uwzględnić podczas planowania weekendu.
Przedstawiamy premiery kinowe, a także filmy dostępne na platformach streamingowych dla tych, którzy wolą rozkoszować się kulturą w domowym zaciszu. Przypominamy o klasykach, wracamy do pozycji, które zdobyły największe nagrody filmowe i wywarły wpływ na pokolenia oraz do których nawiązuje współczesna kinematografia – i nie tylko.
Nie zapominamy również o koncertach czy płytach. Muzyka pełni tu ważną rolę. Dzięki „Kulturze Najważniejszej” nie ominie Państwa absolutnie żadne wartościowe wydarzenie.
Zachęcamy do zapisania się do specjalnego, bezpłatnego newslettera „Kultura Najważniejsza”, który pozwoli Państwu zaplanować kulturalny weekend [LINK DO ZAPISÓW].
