Astronomowie uchwycili niebieską zwartą galaktykę karłowatą w gwiazdozbiorze Wolarza

SBS 1415+437

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali niebieską zwartą galaktykę karłowatą oznaczoną jako SBS 1415+437, znajdującą się w gwiazdozbiorze Wolarza.

Jak tłumaczą badacze z ESA, na obrazie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a widoczna jest niebieska zwarta galaktyka karłowata znana jako SBS 1415+437. Jest ona oddalona o około 45 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego i znajduje się w gwiazdozbiorze Wolarza. Galaktyka została odkryta w 1995 roku przez astronomów z University of Virginia.

Fot. ESA/Hubble & NASA

Niebieskie zwarte galaktyki karłowate, jak opisują astronomowie, wzięły swoją nazwę od niebieskich regionów gwiazdotwórczych, które często znajdują się w ich centrach. Taki właśnie obszar jest obecny w jądrze SBS 1415+437. Jest on wypełniony jasnymi, młodymi gwiazdami zużywającymi wodór. Te masywne obiekty są skazane na krótką egzystencję, pomimo ogromnych zapasów paliwa wodorowego, reakcje jądrowe zachodzące w ich centrach zużyją je w ciągu zaledwie milionów lat – bardzo krótkiego czasu w kategoriach kosmicznych.

Jak tłumaczą naukowcy, w SBS 1415+437 występuje niezwykła ilość gwiazd Wolfa-Rayeta. Obiekty te mogą być około 20 razy masywniejsze niż Słońce i do tego niezwykle szybko wyrzucają z siebie materiał – emitują niezwykle silne wiatry cząstek w przestrzeń kosmiczną, co powoduje ich gwałtowne zanikanie. Typowa gwiazda tego typu może stracić masę równą Słońcu w ciągu zaledwie 100 tysięcy lat. Te masywne obiekty są również niezwykle gorące, z temperaturą powierzchni około 10 do 40 razy większą niż Słońce oraz są niezwykle jasne – dziesiątki tysięcy do kilku milionów razy jaśniejsze niż nasza gwiazda.

Wolarz (łac. Bootes) jest jednym z wyraźnych gwiazdozbiorów nieba północnego, jest 13. co do wielkości i był znany już w starożytności. W Polsce jest widoczny od zimy do lata. Liczba gwiazd widocznych w nim gołym okiem wynosi około 90. Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji jest Arktur (Alfa Wolarza), który jest trzecią pod względem jasności gwiazdą na niebie, a drugą, jeśli brać tylko pod uwagę gwiazdy widziane w szerokościach geograficznych Polski.

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 14 listopada 2025
Fot. ESA/Hubble & NASA