Astronomowie uchwycili nietypową gromadę kulisą w gwiazdozbiorze Wężownika

Messier 12

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali gromadę kulistą oznaczoną jako Messier 12, znajdująca się w gwiazdozbiorze Wężownika.

.Jak tłumaczą badacze z ESA, na obrazie z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a widoczna jest gromada kulista znana jako Messier 12. Jest ona oddalona o około 15 tysięcy lat świetlnych od Układu Słonecznego i znajduje się gwiazdozbiorze Wężownika. Gromada została odkryta 30 maja 1764 roku przez astronoma Charles’a Messiera. Messier 12 jest położona w Drodze Mlecznej ponad 14 tysięcy lat świetlnych od jej centrum, a jej wynosi około 75 lat świetlnych

Fot. ESA/Hubble & NASA 

.Gromady kuliste, takie jak Messier 12, to zdaniem naukowców, sferoidalne grupy gwiazd, które są połączone grawitacyjnie, a największa koncentracja tych obiektów występuje w centrum struktur. Gromady kuliste mogą zawierać od kilkudziesięciu tysięcy do wielu milionów gwiazd, z których wszystkie krążą w stabilnej, zwartej formacji. Te kosmiczne obiekty są podobne w formie do karłowatych galaktyk sferoidalnych. Droga Mlecznej zawiera co najmniej 150 gromad kulistych, a kilka kolejnych prawdopodobnie znajduje się ukrytych za jej dyskiem – są one trudne do znalezienia z powodu gęstego pyłu wypełniającego centrum galaktyki.

Messier 12, jak opisują astronomowie, jest dość nietypowa jak a gromadę kulistą, ponieważ jest ona niezbyt skupiona – niegdyś uznawano ją za gromadę otwartą. Ma ona zaskakująco niewiele gwiazd o małej masie. Naukowcy sugerują, że zostały one wyrwane pod wpływem grawitacji Drogi Mlecznej. Struktury takie jak Messier 12 poruszają się po orbitach eliptycznych, okresowo wchodząc w bliski kontakt z centralnym zgrubieniem galaktycznym Drogi Mlecznej. Badacze szacują, że w związku z tym gromada mogła stracić około 85 proc. swoich gwiazd i liczy ich obecnie około 200 tysięcy.

Wężownik (łac. Ophiuchus) jest wyraźnym gwiazdozbiorem znajdującym się w rejonie równika niebieskiego. Jest jedenastym w kolejności pod względem powierzchni, a jego obszar dzieli na dwie części konstelację Węża. W Polsce jest on widoczny latem. Liczba gwiazd dostrzegalnych w nim gołym okiem wynosi około 100. Konstelacja była jedną z 48 gwiazdozbiorów wymienionych w pismach egipskiego astronoma Ptolemeusza z II wieku, z których wszystkie znajdują się wśród 88 gwiazdozbiorów oficjalnie uznanych przez Międzynarodową Unię Astronomiczną.

.Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 17 października 2025
Fot. ESA/Hubble & NASA