Astronomowie zbadali supernową w Galaktyce Bodego

SN 1993J

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a dowiedzieli się więcej o supernowej oznaczonej jako SN 1993J, która miała miejsce w Galaktyce Bodego.

.Badacze z NASA, dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble’a dowiedzieli się więcej o supernowej znanej jako SN 1993J. Ten gwiezdny wybuch miał miejsce w galaktyce Messier 81, znanej również jako Galaktyka Bodego, oddalonej o około 11 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego, w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Została ona odkryta 28 marca 1993 roku przez astronoma amatora Francisco Garcię Diaza. W momencie wykrycia była drugą najjaśniejszą supernową obserwowaną w XX wieku (po SN 1987A).

Fot. NASA, ESA, G. Bacon (STScI)

.SN 1993J była, jak opisują astronomowie, przykładem supernowej typu IIb, niezwykłej gwiezdnej eksplozji, która zawierała znacznie mniej wodoru niż typowy wybuch tego rodzaju. Naukowcy uważają, że gwiazda towarzysząca w układzie podwójnym, zabrała większość wodoru otaczającego eksplodującą gwiazdę pierwotną i po całym zdarzeniu kontynuowała spalanie jako niezwykle gorąca gwiazda helowa.

Gwiazda, której wewnętrzne warstwy zapadły się powodując wybuch supernowej, jak wskazują badacze, miała masę około 10 razy większą od Słońca. Sama supernowa jest już niewidoczna, ale uchwycono jej pozostałości odbijające się od gwiazdy towarzyszącej. Był to pierwszy odkryty przypadek, gdy druga gwiazda przetrwała wybuch supernowej swojego sąsiada.

Wielka Niedźwiedzica (łac. Ursa Major) jest gwiazdozbiorem okołobiegunowym nieba północnego, a zarazem trzecią co do wielkości konstelacją na niebie. W Polsce jest widoczna przez cały rok. Liczba gwiazd widoczna w niej gołym okiem wynosi około 125. Siedem najjaśniejszych gwiazd, często niesłusznie utożsamianych z Wielką Niedźwiedzicą, ponieważ stanowią tylko część gwiazdozbioru, tworzy charakterystyczny i łatwy do odszukania na niebie układ Wielkiego Wozu. Oś tylnych kół, Wielkiego Wozu, wskazuje na położoną tuż obok bieguna niebieskiego Gwiazdę Polarną, pełniącą w przeszłości ważną rolę w orientacji na niebie.

.Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 18 lipca 2025
Fot. NASA, ESA, G. Bacon (STScI)