Celtyckie miecze sprzed 2300 lat. Znajdowały się na terenie starożytnej nekropolii
W trakcie wykopalisk realizowanych w miejscowości Creuzier-le-Neuf, położonej w departamencie Allier w regionie Owernia-Rodan-Alpy w środkowej Francji, archeolodzy odkryli niezwykłe celtyckie cmentarzysko pochodzące sprzed ponad 2200 lat. Na terenie starożytnej nekropolii badacze zidentyfikowali istną skarbnicę wyjątkowych metalowych artefaktów, która obejmuje chociażby dwa celtyckie miecze wciąż schowane w oryginalnych pochwach.
Wykopaliska w Creuzier-le-Neuf
.Starożytna nekropolia jaka została zidentyfikowana w małym miasteczku Creuzier-le-Neuf, znajdującym się w odległości 10 km od słynnego miasta Vichy we Francji, została datowana przez archeologów na środkowy okres kultury lateńskiej (znanej także jako La Tène) – cmentarzysko to było użytkowane w IV i III wieku p.n.e. Twórcami tej nekropolii byli Celtowie, czyli indoeuropejski lud, który zamieszkiwał zachodnią oraz środkową Europę. Celtyckie plemiona zamieszkująca ziemie obecnej Francji były znane jako Galowie, w m.in. I wieku p.n.e. zacięte wojny z nimi toczyła Republika Rzymska, która ostatecznie podbiła ich krainę pod wodzą Juliusza Cezara.
Jak podkreślili archeolodzy odkryte celtyckie cmentarzysko z epoki żelaza, obejmujące liczne unikatowe przedmioty pogrzebowe, zapewnia bezcenny wgląd praktyki pogrzebowe i hierarchie społeczną panujące u celtyckich plemion – ze szczególnym naciskiem na ich elity – w okresie La Tène. Starożytna nekropolia została odkryta w 2022 r. w trakcie wykopalisk prewencyjnych, jednak ogłoszenie w mediach tego znaleziska nastąpiło po trzech latach skrupulatnych prac o charakterze konserwatorskim.
Stanowisko archeologiczne w Creuzier-le-Neuf obejmuje teren liczący 650 metrów kwadratowych. Oryginalnie było ono otoczone ogrodzeniem oraz szerokim rowem. W obrębie tego obszaru naukowcy zidentyfikowali ponad 100 grobowców, które głównie były zorientowane na linii północ–południe. Taki układ sugeruje wysoki stopień organizacji i planowania rytualnego, co wskazuje na istnienie zaawansowanych struktur społecznych wśród takich galijskich plemion jak Arwernowie, Eduowie i Biturygowie, które zamieszkiwały tereny dzisiejszej środkowej Francji.
Celtyckie miecze sprzed 2300 lat
.Najbardziej sensacyjnym znaleziskiem dokonanym w trakcie wykopalisk w Creuzier-le-Neuf okazały się metalowe dary pogrzebowe, które przetrwały upływ 22-23 stuleci pomimo tego, że grobowce w których je odkryto wykopano w silnie kwaśnej glebie, a zatem takiej ziemi, która sprzyja szybkiej dezintegracji tego typu obiektów. Skarby te jednak przetrwały do naszych czasów i to w dobrym stanie. W niemal 50 grobowcach, czyli połowie wszystkich, naukowcy natrafili na metalową biżuterię – na którą to składały się głównie wykonane z brązu bransolety, odnajdywane w miejscach pochówki zarówno pojedynczo, jak i w parach. Bransolety te mają przykładowo formę prostych zwiniętych prętów, albo misternie wykonanych ozdób z motywami krzywoliniowymi i kolistymi.
Oprócz bransolet, podczas wykopalisk odkryto 18 fibul, czyli zapinek służących do spinania szat, jakie były wykonane głównie z żelaza lub stopów miedzi. Jednak najbardziej niezwykłym odkryciem ze starożytnego cmentarzyska z Creuzier-le-Neuf okazały się dwa celtyckie miecze, jakie odkryto w dwóch oddzielnych grobach. Pierwszy z nich został wydobyty z grobu oznaczonego nr 782. Ta wyjątkowa broń wyróżnia się ozdobną pochwą, w której to była przechowywana ta broń – to właśnie w niej miecz ten nadal znajdował się w momencie odkrycia. W pochwach takich noszonych przy pasie trzymano miecze.
.Pochwa na miecz z tego grobowca została bogato ozdobiona ornamentami i kaboszonami, z których niektóre zawierają motywy swastyki i prawdopodobnie fragmenty pasty szklanej. Broń ta pochodzi sprzed 2300 lat, czyli została skonstruowana w IV wieku p.n.e. Drugi miecz, odkryty w grobie 990, jest wyposażony w pierścienie do zawieszania, które umożliwiały noszenie go w noszenie go w pasie. Został on w mniejszym stopniu ozdobiony niż pierwszy miecz, ale tak samo jak on pochodzi z IV wieku p.n.e.
Marcin Jarzębski
