Chopin i jego Europa 2025 [Program]
Zaczynamy i kończymy Bachem. Genialny kompozytor, zajmujący bardzo ważne miejsce w uniwersum Chopina, będzie obecny w każdym dniu festiwalowych wydarzeń – zapowiada Stanisław Leszczyński, dyr. tegorocznej, 21. edycji Festiwalu „Chopin i jego Europa”, która odbywać się będzie od 20 sierpnia do 6 września 2025 roku.
Fryderyk Chopin i jego twórczość, która nigdy nie przestanie ciekawić
.Dokładnie 29 koncertów wypełnią interpretacje muzyki polskiej i europejskiej mieszczące się w dwóch nurtach stylistycznych: współczesnym i historycznym. Publiczność podczas festiwalu „Chopin i jego Europa” będzie miała okazję wysłuchać wybitnych artystów – wystąpią m.in. Piotr Anderszewski, Fabio Biondi, Mao Fujita, Vadym Kholodenko.
– Klamrą programową będzie tym razem muzyka Johanna Sebastian Bacha, którego utwory niekiedy tylko symbolicznie rozpoczynać będą poszczególne wydarzenia. Hasło „Zacznij od Bacha” stanie się wymowne, kiedy jego muzykę usłyszymy w interpretacji Fabia Biondiego, Roela Dieltiensa, Władysława Kłosiewicza czy Krzysztofa Chorzelskiego – zaznaczył prezentując program dyr. Stanisław Leszczyński.
Tradycyjnie publiczności zostaną przedstawione dzieła zarówno znane, jak i te, które warto uchronić od zapomnienia.
Festiwal, który będzie się odbywał niemal w przeddzień kolejnego Konkursu Chopinowskiego, zaprosił także jego zwycięzców – Danga Thai Sona, Yuliannę Avdeevą, Bruce’a Liu, ale też wyjątkowych laureatów, którzy się zapisali w pamięci słuchaczy minionych konkursów m.in. Ingrid Flitter, Erica Lu, Kate Liu, Aimi Kobayashi czy Kyohei Soritę i symbol „zwycięskiej porażki” – Ivo Pogorelicza. Wystąpią też polscy uczestnicy najbliższego Konkursu Chopinowskiego.
Z publicznością festiwalu „Chopin i jego Europa” spotkają się także laureaci konkursów pianistycznych na dawnych instrumentach: Tomasz Ritter, Dmitry Ablogin, Martin Noebauer.
Szczególne miejsce w programie zajmują dwa recitale bachowskie Władysława Kłosiewicza, który wykona na klawesynie oba tomy Das Wohltemperierte Klavier Bacha. „To wyjątkowe dzieło, tak istotne w Chopinowskiej praktyce dydaktycznej, swoją kontynuację znalazło w Preludiach i Fugach zmarłego przed 50 laty Dymitra Szostakowicza, ułożonych analogicznie do Bachowskiego cyklu w dwa tomy. Zaprezentuje je Yulianna Avdeeva. Warto przypomnieć, że Szostakowicz brał udział w I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w 1927 roku” – zaznacza dyr. Leszczyński.
Festiwal, zgodnie z kilkuletnią już tradycją, otworzy recital skrzypcowy Fabio Biondiego w Bazylice św. Krzyża. Serię festiwalowych koncertów zamknie zaś – również w Bazylice św. Krzyża – recital znakomitego belgijskiego wirtuoza wiolonczeli Roela Dieltiensa.
Konkurs Chopinowski ma prawie sto lat
.Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina to jedna z najstarszych i najważniejszych imprez tego rodzaju na świecie. Konkurs wyjątkowy, poświęcony w całości twórczości jednego artysty – największego polskiego kompozytora Fryderyka Chopina – pisze Aleksander LASOWSKI na łamach „Wszystko co Najważniejsze”.
Co pięć lat pianiści z całego świata przybywają do Warszawy, by walczyć o tytuł najlepszego chopinisty swojego pokolenia. Oczywiście udział w konkursie to niesamowita próba nerwów, co jednak znacznie ważniejsze – to możliwość zaprezentowania swojego talentu milionom widzów z całego świata, wreszcie – wspaniała okazja, by rozpocząć oszałamiającą karierę o globalnym rozmachu.
Konkurs Chopinowski powołał do życia Jerzy Żurawlew, polski pianista urodzony w 1887 roku w Rostowie nad Donem. Do poświęcenia się zawodowo pianistyce miały go przekonać trzy zdarzenia – zauroczenie grą Ignacego Jana Paderewskiego, którego usłyszał w ósmym roku życia, fascynacja Polonezem A-dur Fryderyka Chopina oraz opinia Józefa Hoffmana, że posiada wybitny talent muzyczny. W 1907 roku Żurawlew przyjechał do Warszawy, gdzie podjął studia w Instytucie Muzycznym u Aleksandra Michałowskiego.
W 1922 roku, już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Żurawlew założył szkołę muzyczną w Białymstoku. Jak przyznawał, to właśnie wtedy zaczął myśleć o zorganizowaniu konkursu w całości poświęconego muzyce Chopina.
„Wracałem z Białegostoku pociągiem. Pełno było młodzieży. Usłyszałem rozmowy: »Chopin to jest zło«, »roztkliwia duszę ludzką«, »to jest sentymentalizm, którego nie da się pogodzić z dzisiejszym światem«, »trzeba go wycofać z programu konserwatorium«. »No ładne rzeczy. Jak temu zapobiec?« – zastanawiałem się. Pomyślałem, że skoro szaloną popularnością cieszą się wszelkiego rodzaju zawody sportowe, to może właściwą formą będzie konkurs” – opowiadał po latach. Wkrótce potem – w roku 1925 – z jego inicjatywy rozpoczęły się starania o zorganizowanie międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego. Pierwsza edycja konkursu odbyła się w 1927 roku w pięknym gmachu Filharmonii Warszawskiej.
Do udziału w konkursowych szrankach stanęło 26 pianistów z ośmiu krajów. Wśród nich był reprezentujący Związek Radziecki dwudziestoletni Dymitr Szostakowicz, który zresztą żadnej nagrody nie zdobył. Zwyciężył inny pianista radziecki, Lew Oborin, a miejsca drugie i trzecie przypadły reprezentantom Polski – Stanisławowi Szpinalskiemu i Róży Etkin-Moszkowskiej. Uczestnicy konkursu ćwiczyli w prywatnych domach zamożnych warszawiaków, jako że organizatorzy pierwszej edycji nie pomyśleli o tym, by zapewnić odpowiednią liczbę sal do ćwiczeń. To niedopatrzenie nigdy się już nie powtórzyło.
Druga edycja konkursu odbyła się w 1932 roku. Jednym z jurorów był wielki polski kompozytor Karol Szymanowski, a honorowym gościem jury był specjalnie na tę okazję przybyły z Francji Maurice Ravel. W drugim konkursie zwyciężył 21-jednoletni emigrant rosyjski z Paryża, Aleksander Uniński – cały tekst [LINK].
PAP/ Anna Bernat/ LW
