Galaktyka spiralna w gwiazdozbiorze Wieloryba w obiektywie Teleskopu Hubble'a

NGC 298

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zobrazowali galaktykę spiralną oznaczoną jako NGC 298, znajdującą się w gwiazdozbiorze Wieloryba.

.Jak tłumaczą naukowcy z NASA, na obrazie z Kosmciznego Teleskopu Hubble’a widoczna jest galaktyka spiralna oznaczona jako NGC 298. Jest ona oddalona o około 89 milionów lat świetlnych od Układu Słonecznego i znajduje się w gwiazdozbiorze Wieloryba. Została odkryta przez astronoma Alberta Martha 27 września 1864 roku.

Fot. ESA/Hubble & NASA, C. Kilpatrick

.Jak opisują astronomowie, NGC 298 wydaje się być odizolowana na obrazie – tylko kilka odległych galaktyk tła i gwiazd pierwszego planu towarzyszy temu samotnemu obiektowi. Choć NGC 298 wydaje się spokojna, w 1986 roku była ona gospodarzem jednego z najbardziej ekstremalnych wydarzeń, jakie można zaobserwować w kosmosie – ogomnej eksplozji gwiezdnej znanej jako supernowa typu II.

Astronomowie uchwycili NGC 298 właśnie w ramach badania pochodzenia supernowych typu II. Wszystkie gwiezdne eksplozje tego typu powstają w wyniku zapadania się i późniejszej eksplozji młodych, masywnych gwiazd, ale mogą one wytwarzać spektakularną różnorodność jasności i cech widmowych. Naukwocy podejrzewają, że różnorodność tego kosmicznego pokazu świateł może wynikać z tego, że gaz i pył są usuwane z gwiazd, które ostatecznie wyprodukują supernowe typu II. Obserwacje obszaru, który pozostał po eksplozji może ujawnić ślady historii gwiazdy macierzystej zachowane w utraconej masie, a także ujawnić możliwość występowania gwiazdy towarzyszącej, która mogła przetrwać wybuch.

Wieloryb (łac. Cetus) jest konstelacją nieba równikowego, jedna z rozleglejszych i czwartą pod względem wielkości. Był znany już w starożytności. W Polsce jest najlepiej widoczny od października do stycznia. Chociaż gwiazdozbiór jest ogromny, to jest w nim niewiele jasnych gwiazd. Najjaśniejszą z nich jest Beta Wieloryba – dość typowy olbrzym typu K, leżący w odległości 96 lat świetlnych od Ziemi, który jest 145 razy jaśniejszy od Słońca.

.Kosmiczny Teleskop Hubble’a, został wystrzelony na niską orbitę okołoziemską w 1990 roku i od tej pory pomaga naukowcom lepiej poznawać Wszechświat. Nie był on pierwszym teleskopem kosmicznym, ale jest jednym z największych i najbardziej wszechstronnych, przez co jest jednym najważniejszych narzędzi badawczych w historii ludzkości. Teleskop Hubble’a został nazwany na cześć astronoma Edwina Hubble’a. Space Telescope Science Institute (STScI) wybiera cele Hubble’a i przetwarza uzyskane dane, podczas gdy Goddard Space Flight Center (GSFC) kontroluje sam statek kosmiczny.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 4 września 2025
Fot. ESA/Hubble & NASA, C. Kilpatrick