Archeologiczna sensacja z Garibin Tepe

W trakcie wykopalisk prowadzonych na terenie stanowiska Garibin Tepe, położonego w dystrykcie Tuşba w prowincji Van we wschodniej Turcji, archeolodzy odkryli wykonaną z bazaltu rzeźbę, która pochodzi z czasów asyryjskiego starożytnego państwa Urartu – które istniało w okresie od XIII do VI wieku p.n.e. 

Trójwymiarowa rzeźba z państwa Urartu

.Podczas wykopalisk ratunkowych jakie były realizowane na obszarze stanowiska Garibin Tepe we wschodniej Turcji naukowcy odkopali starożytny bazaltowy posąg. Fascynujący obiekt mierzy 2 metry długości oraz 1 metr szerokości, waży około jednej tony. Unikatowy charakter znaleziska podkreśla fakt, iż jest to pierwsza tego typu rzeźba, która została znaleziona w prowincji Van.

W 2024 r. prace archeologiczne w Garibin Tepe były skupione na południowej części wzgórza, a odpowiedzialnymi za nie byli badacze z Muzeum w Van. Na czele zespołu archeologicznego stał prof. Mehmeta Işıklı z Katedry Archeologii Uniwersytetu Atatürka w Erzurum.

„Odkopaliśmy trójwymiarową rzeźbę. Nigdy wcześniej nie spotkaliśmy się w tym miejscu z podobnym zabytkiem. Jesteśmy bardzo podekscytowani. Liczymy, że po przeprowadzeniu wstępnych badań uzyskamy szczegółowe informacje na temat tego skarbu” – oznajmia w „ArkeoNews” prof. Mehmeta Işıklı. Rzeźba, która prawdopodobnie ma złamany kark, wyróżnia się imponującym rozmiarem oraz znakomitym kunsztem wykonania. Prof. Mehmet Işıklı podkreślił, że państwo Urartu jest jedną z najsłabiej poznanych starożytnych cywilizacji – szczególnie jeśli chodzi o kwestie kulturowe, gdyż niewiele dzieł rzeźbiarskich autorstwa tego ludu przetrwało do współczesnych czasów.

„Nieliczne przykłady sztuki urartyjskiej jakie zachowały się do dnia dzisiejszego są związane z rzeźbiarstwem. W naszych badaniach dysponujemy zaledwie kilkoma przykładami. Dotyczy to zarówno metalowych obiektów, jak i kamiennych” – stwierdził Mehmet Işıklı, zaznaczając przy tym jak dużą wagę ma ostatnie znalezisko dokonane na terenie stanowiska Garibin Tepe. Ekspert zauważył, iż chociaż w miejscu tym w 1995 r. znaleziono roztrzaskaną na fragmenty rzeźbę lwa, to dopiero monument odkryty w 2024 r. przez archeologów wzbudził u nich rzeczywiście duże zaskoczenie.  Prof. Mehmet Işıklı podkreślił przy tym, że nowo odkryty zabytek poszerza naszą wiedzę o wytworach kulturowych Uratyjczyków.

„Odkryta rzeźba z Garibin Tepe została wyrzeźbiony z solidnego bloku. W tej chwili nie możemy jednoznacznie określić, co dokładnie dzieło to przedstawia, ponieważ jest ono wysoce stylizowane. Jest długie na około 2 metry i szerokie na 1 metr. Ma także ogólnie monumentalną formę. Posąg ten jest obecnie transportowany do Muzeum Van, gdzie zostaną przeprowadzone wstępne badania. Po renowacji uzyskamy więcej informacji na temat tego zabytku. Po raz pierwszy natknęliśmy się na tak monumentalną, trójwymiarową rzeźbę. Mamy nadzieję uzyskać bardziej szczegółowe informacje na jej temat po wstępnych badaniach. Rzeźba przypomina postać z rzeźbioną podstawą, stylizowaną głową, ciałem w kształcie kwadratowego prostopadłościanu i niewyraźnymi rysami twarzy. Na ten moment trudno stwierdzić boską postać, czy może królewską. Rozważaliśmy nawet, czy nie jest to rzeźba postmodernistyczna” – powiedział prof. Mehmet Işıklı. Ekspert następnie dodał, iż najnowsze odkrycie z Garibin Tepe będzie stanowiło istotny wkład w dziedzictwo Urartu w Turcji.

Oprac. Marcin Jarzębski