Księżyc Jowisza, Io, jednak nie posiada oceanu magmy

Io

Io, jeden z księżyców Jowisza, nie posiada płytkiego globalnego oceanu magmy pod swoją powierzchnią, wbrew wcześniejszym przekonaniom astronomów.

.Io jest księżycem najbliżej orbitującym wokół Jowisza, jest też drugim najmniejszym z czterech księżyców galileuszowych. Jest nieco większy niż naturalny satelita Ziemi, co sprawia, że Io jest czwartym co do wielkości tego typu obiektem w Układzie Słonecznym. Ma największą gęstość, najsilniejszą grawitację powierzchniową i najmniejszą ilość wody w stosunku atomowym ze wszystkich księżyców w naszym najbliższym kosmicznym sąsiedztwie. Został odkryty w 1610 roku przez Galileusza i został nazwany na cześć mitologicznej postaci Io, kapłanki Hery.

Obserwacje z należącej do NASA, sondy kosmicznej Juno, w połączeniu ze wszystkimi dostępnymi danymi historycznymi, wskazują, zdaniem naukowców, że aktywność wulkaniczna na drugim najmniejszym księżycu Jowisza raczej nie pochodzi z oceanu magmy tuż pod jego powierzchnią. Odkrycie to może skłonić badaczy do ponownego przemyślenia wnętrza tego niezwykłego ciała niebieskiego i wpłynąć na to, co astronomowie rozumieją na temat formowania się i ewolucji planet Układu Słonecznego.

NASA/Caltech-JPL/SwRI

.Io jest najbardziej aktywnym wulkanicznie ciałem w naszym kosmicznym sąsiedztwie. Naukowcy uważają, że jest to napędzane przez odkształcenia pływowe (efekt grawitacyjny, który rozciąga ciało wzdłuż linii w kierunku i od środka masy innego ciała z powodu przestrzennych zmian natężenia pola grawitacyjnego pochodzącego od większego obiektu) spowodowane zmianami przyciągania grawitacyjnego Jowisza, ze względu na eliptyczną orbitę księżyca. Ilość energii pływowej może być wystarczająca do stopienia wnętrza Io, co potencjalnie mogłoby stworzyć podpowierzchniowy ocean magmy – jednak badacze nie byli pewni byłoby to możliwe.  

Pomiar stopnia odkształcenia pływowego Io mogło pomóc w ustaleniu, czy teoria płytkiego oceanu magmy jest być prawdziwa. Taka analiza została wykonana przez sondę kosmiczną NASA, Juno podczas dwóch ostatnich przelotów. Naukowcy z NASA, pod kierownictwem Ryana Parka połączyli te obserwacje z wcześniejszymi danymi dotyczącymi tego księżyca Jowisza i obliczyli zakres, w jakim może być on zdeformowany przez siły pływowe.

Wyniki nie są zgodne z tym, czego spodziewali się astronomowie, gdyby pod powierzchnią Io istniał płytki globalny ocean magmy, co sugeruje, że naturalny satelita Jowisza ma głównie stały płaszcz. Badacze dodają również, że nie wiadomo jeszcze, czy istnieją jakieś regiony magmy głęboko wewnątrz tego ciała niebieskiego.

.Jak wskazują astronomowie, wyniki sugerują, że siły pływowe nie zawsze tworzą globalne oceany magmy, co może wpłynąć na zrozumienie innych księżyców Układu Słonecznego, takich jak Enceladus czy Europa.

Oprac. EG

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 25 grudnia 2024
Fot. Fot. NASA/JPL/DLR