Niezwykłe odkrycia w Deir el-Bahari. Pochodzą z czasów panowania kobiety-faraona
W trakcie ostatnich wykopalisk prowadzonych na terenie świątyni tarasowej w Deir el-Bahari, która często bywa określana jako świątynia grobowa Hatszepsut, archeolodzy odkryli cały szereg cennych zabytków ze starożytnej przeszłości Egiptu. Naukowcy odkryli bogato zdobione grobowce, dekorowane bloki, starożytne narzędzia oraz wiele innych cennych znalezisk sprzed kilku tysięcy lat.
Niezwykłe odkrycia w Deir el-Bahari
.Świątynia tarasowa w Deir el-Bahari znajduje się na terenie prowincji Luksor w południowym Egipcie. Położona na zachodnim brzegu Nilu w pobliżu Doliny Królów świątynia grobowa Hatszepsut od lat fascynuje naukowców. Na ten kompleks archeologiczny składa się jednak nie tylko świątynia Hatszepsut, ale oprócz tego także świątynia grobowa Mentuhotepa II, świątynia Totmesa III, czy grobowiec-skrytka DB-320, w którym znajdują się mumie jednych z największych faraonów Egiptu, tacy jak Totmes II, Amenhotep I, Seti I oraz Ramzes II.
W Deir el-Bahari, znanym także jako Ad-Dajr al-Bahri, archeolodzy dokonali szereg odkryć na terenie słynnej świątyni grobowej Hatszepsut, która jest najbardziej znanym zabytkiem na terenie całego kompleksu, który wyróżnia się na tle innych struktur swoją unikalną architekturą tarasową wkomponowaną w klif góry na zachodnim brzegu Nilu. Hatszepsut była jedną z czterech kobiet jakie nosiły tytuł faraona, z czego wśród nich była najdłużej panującym faraonem-kobietą, informuje portal „Live Science„.
Wśród jednych z najbardziej znaczących zabytków odkopanych przez archeologów w trakcie prac badawczych w Deir el-Bahari znajdował się depozyt fundacyjny świątyni grobowej Hatszepsut. Składały się na niego przedmioty, które zostały zakopane przez budowniczych tego miejsca kultu. Wśród odkrytych artefaktów znalazły się: siekiera, narzędzie używane do cięcia i kształtowania drewna; drewniany młotek; dwa dłuta, drewniany warsztat odlewniczy do wyrobu glinianych cegieł, dwa kamienie, na których znajdują się kartusze Hatszepsut (w starożytnym Egipcie tak określano mające mieć magiczny charakter pętle-węzły). Oprócz tego w depozycie fundacyjnym świątyni Hatszepsut zidentyfikowali: owalne obramowania z hieroglifami – przekazał Zahi Hawass, jeden z najbardziej znanych egiptologów na świecie i były minister ds. starożytności.
Świątynia grobowa kobiety-faraona
.Świątynia grobowa Hatszepsut w starożytności była znana jako Djeser Djeseru. Właśnie z tego powodu na kilku z odkrytych przedmiotów – siekierze, młotku, warsztacie odlewniczym i jednym z dłut – znajdują się inskrypcje nawiązujące do tej nazwy. „Ukochany przez Amuna dobry bóg Neb Maat Re w świątyni Djeser Djeseru”, głosi treść inskrypcji. Amun był głównym bóstwem starożytnego egipskiego miasta Teby, którego ruiny obecnie stanowią część Luksoru. Termin „Neb Maat Re” odnosi się do imienia i niektórych tytułów boga słońce Ra (znanego też pod nazwą Re).
Zespół archeologów odkrył również 1 500 kolorowych kamiennych bloków, które były częścią świątyni w Dolinie Hatszepsut, jaka znajdowała się w pobliżu świątyni grobowej kobiety-faraona. Świątynia dolinna była ozdobiona malowidłami przedstawiającymi różnorodne sceny, z czego niektóre z nich wciąż można zobaczyć na odkrytych blokach. Zespół archeologów odkrył również grób Djehuty Mesa, który był nadzorcą pałacu królowej Tetiszeri. Wewnątrz grobu archeolodzy znaleźli wykonany z wapienia stół, stelę funeracyjną (kamienną płytę z inskrypcją lub płaskorzeźbioną dekoracją), naczynia na kosmetyki, które były wykonane z alabastru i glazurowanej ceramiki. Zespół prowadzący wykopaliska odkrył w Luksorze szereg innych znalezisk, w tym cmentarz datowany na czasy XVII dynastii (1635-1550 p.n.e.).
.Hatszepsut była faraonem-kobietą, która panowała około 1473–1458 p.n.e., w czasie XVIII dynastii. Władczyni była macochą Tutmosa III, który przez pewien czas pełnił funkcję współwładcy, a po jej śmierci został jej następcą. Zahi Hawass stwierdził, że zespół archeologów znalazł dowody, iż Tutmos III odbudował świątynię grobową Hatszepsut po jej śmierci. Po śmierci Hatszepsut część jej posągów i inskrypcji w Egipcie została zniszczona, ale los ten nie spotkał jej świątyni, która staraniami Tutmosa III została odbudowana.
Oprac. Marcin Jarzębski
