Nowa wystawa polska w Muzeum Auschwitz

Nowa, stała wystawa polska „Polacy w KL Auschwitz. Mieszkańcy ziemi oświęcimskiej w czasie II wojny światowej” zostanie we wtorek (1 września 2025 roku) w południe otwarta oficjalnie w bloku 15 na terenie Muzeum Auschwitz – poinformował rzecznik placówki Bartosz Bartyzel.

Wystawa polska w bloku 15 na terenie Muzeum Auschwitz

.W uroczystości udział zapowiedziało kilkoro ocalałych – powiedział Bartyzel. Ekspozycja, stała wystawa polska, której autorem scenariusza jest kierownik centrum badań w muzeum dr Piotr Setkiewicz, ulokowana została na obu kondygnacjach historycznego bloku 15. Zabytkowy budynek wcześniej został poddany remontowi konserwatorskiemu.

Bartyzel wskazał, że wystawa składa się z dwóch części. – Ekspozycja stanowi rozszerzenie ekspozycji głównej, w sposób szczególny skupiając się na losach Polaków w Auschwitz. Przedstawia historię więźniów obozu rejestrowanych jako polityczni, ale także wszystkie inne kategorie osadzonych w nim obywateli polskich – w tym polskich Żydów, kierowanych na zagładę – powiedział.

Druga część dotyczy zarówno historii Oświęcimia w czasie II wojny światowej – realiów okupacji, wysiedleń, aktywności firmy IG Farbenindustrie, niemieckich planów przebudowy miasta, jak i pomocy niesionej z narażeniem życia więźniom Auschwitz przez Polaków mieszkających w pobliżu tak zwanej strefy interesów obozu, czyli obszaru 40 km kwadratowych izolujących teren obozowy od świata zewnętrznego. Całość zakończy wykaz ponad 1,2 tys. nazwisk osób pomagającym więźniom.

Projektantami wystawy było konsorcjum złożone z firm: Adventure Sławomir Mazan, Jarema Szandar, Koza Nostra Studio oraz Biuro Usług Architektonicznych „Profil”.

„Punktem wyjścia dla projektowanej wystawy jest możliwość jej emocjonalnego przeżywania. Utrzymany został przewodni motyw aranżacji, zbudowanej z prostych form geometrycznych o zróżnicowanym zagęszczeniu. Wrażenie ograniczonej wolności, której w czasach funkcjonowania obozu nie doświadczano w ogóle, potęgowane jest poprzez nawiązanie w strukturze oraz identyfikacji wizualnej do poetyckiej wizji kolejnych kręgów piekła Dantego Alighieri” – napisali autorzy projektu.

Bartosz Bartyzel podkreślił, że realizacja nowej polskiej wystawy była możliwa dzięki nadzwyczajnemu wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Pierwszy transport polskich więźniów politycznych, liczący 728 osób, przybył do Auschwitz z więzienia w Tarnowie 14 czerwca 1940 roku. Polacy stanowili drugą, pod względem liczby osób deportowanych do obozu, grupę więźniów. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów.

W lata 1940-1945 Niemcy przywieźli do obozu około 1,3 mln osób. Około 450 tys. było obywatelami II Rzeczpospolitej: 300 tys. Żydów, 150 tys. Polaków oraz 1,4 tys. Romów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Śmierć poniosła też połowa z deportowanych Polaków.

Testament Szoah

.Skutecznym głosem ofiar Auschwitz są od kilkudziesięciu lat ci, którzy zdołali przeżyć. Gdy odchodzą, naszym obowiązkiem jest niesienie dalej ich świadectwa – pisze na łamach „Wszystko co Najważniejsze” w tekście „Testament Szoah” Karol NAWROCKI.

„Luigi Ferri, Włoch, podwija lewy rękaw i demonstruje wytatuowany na przedramieniu numer obozowy: B 7525. To, co przeżył, brutalnie wyrwało go z beztroskiego dzieciństwa, gdy miał dopiero dwanaście lat. Choć był wychowany po katolicku, latem 1944 roku wraz ze swą żydowską babcią został przez Niemców wywieziony do Auschwitz. Ona zginęła w komorze gazowej. On niemal cudem przetrwał obozowe piekło”.

„Ferri to jeden z ok. siedmiu tysięcy więźniów Auschwitz, którzy – skrajnie wycieńczeni – doczekali uwolnienia 27 stycznia 1945 roku. W ciągu niespełna pięciu lat w tym największym niemieckim obozie koncentracyjnym i zagłady życie straciło ponad 1,1 miliona osób. Wśród ofiar było aż 230 tysięcy dzieci – żydowskich, ale też polskich, romskich i innych narodowości. Przejmującym świadectwem ich tragicznych losów są przedmioty, które po nich pozostały: buciki, ubranka, zabawki. Do dziś można je oglądać w bloku piątym Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu”.

„Swój radykalny antysemityzm, połączony z programem zdobycia dla Niemiec „przestrzeni życiowej” na Wschodzie, Adolf Hitler wyłożył już w latach 20. w Mein Kampf. Póki jego Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników (NSDAP) niewiele znaczyła, zbywano to jako niebezpieczną, ale nierealną wizję. Gdy 30 stycznia 1933 roku Hitler obejmował stanowisko kanclerza Rzeszy, wielu łudziło się jeszcze, że u władzy nie utrzyma się długo. Narodowi socjaliści mieli w parlamencie niewiele ponad jedną trzecią miejsc. Pozornie byli więc zdani na łaskę koalicjantów i prezydenta Paula von Hindenburga. „Za dwa miesiące tak zepchniemy Hitlera w kąt, że będzie kwiczał” – przepowiadał wicekanclerz Franz von Papen”.

„Naziści zadziwiająco szybko rozprawili się jednak z wszelką opozycją i ustanowili jednopartyjną dyktaturę. Pomógł im w tym bezwzględny terror, rozpętany już w pierwszych tygodniach rządów. Jednym z jego symboli stały się obozy koncentracyjne, przeznaczone dla przeciwników politycznych Hitlera i wszystkich tych, których nowa władza postanowiła umieścić poza nawiasem społeczeństwa. Na celowniku reżimu znalazła się także społeczność żydowska, poddawana coraz to większym szykanom i represjom – od bojkotu w handlu, przez haniebne ustawy norymberskie, aż po pogromy w czasie „nocy kryształowej”.

”Wszystko to okazało się preludium do jeszcze większej hekatomby, zapoczątkowanej diabelskim paktem Hitlera ze Stalinem w sierpniu 1939 roku i ich wspólną napaścią na Polskę we wrześniu tego samego roku. Na podbitych terenach niemieccy siepacze mordowali przedstawicieli szeroko rozumianej „polskiej warstwy przywódczej”, pacjentów szpitali psychiatrycznych i tysiące przypadkowych osób. Tragiczny los dotknął ludność żydowską – najpierw stłoczoną w gettach, a następnie zabijaną w obozach zagłady” – pisze Karol NAWROCKI.

LINK DO TEKSTU: https://wszystkoconajwazniejsze.pl/karol-nawrocki-testament-szoah/

PAP/ LW